به گزارش خبرگزاری «حوزه» از شیراز، اخیرا متنی بدون نام نویسنده در فضای مجازی با عنوان «کرونا آغازگر رنسانس در ایران» منتشر شد که نویسنده تلاش می کرد بین دوران رنسانس در اروپا که منجر به انزوای کلیسا شد و شیوع بیماری کرونا در کشور، ارتباط التزامی بر قرار کند و با این بیان که همانطور که طاعون در اروپا مردم را از کلیسا جدا کرد کرونا نیز در ایران مردم را از مسجد و قرآن جدا می کند. نویسنده این متن به خوبی پی به تعارض دین و علم در میان مسیحیت که در دوران قرون وسطی تبلور پیدا کرد برده است اما برای اثبات تعارض بین دین اسلام و عقلانیت خیلی ناشیانه و سریع به نتیجه رسیده و سعی کرده با آسمان و ریسمان کردن ثابت کند اسلام دینی عقلانی نیست و اعتقاد به کرامات اولیاء حق خرافه ای است که عالمان دینی آن را بین مردم رواج داده اند!
البته برای نگارنده که مطالعاتی در زمینه شبهات وهابیت داشته مسلم است که این متن را یا یک وهابی نوشته و یا اگر هم وهابی نبوده کسی است که متاثر از القاءات آنهاست اگر چه ادبیات آن شبیه ادبیات روشنفکران مادی گراست.
و اما ماجرای تشبیه اسلام به مسیحیت، قرآن به انجیل، مسجد به کلیسا و روحانی شیعه به کشیش مسیحی برای کسانی که اسلام را می شناسند تشبیهی به غایت مضحک و عجیب است چه اینکه همه ارکان دین اسلام مبتنی بر عقلانیتی خردمندانه است اسلام همانطور که اعتقاد به غیب را تقویت می کند در همان حال هر نوع خرافه گرایی را نیز نفی می کند.
تشویق به علم آموزی در همه منابع اسلامی اصلی انکارناپذیر است که عالمان دین نیز به تاسی از منابع دینی بر آن تاکید می ورزند، مگر نه این است که پیامبر اکرم صلی الله علیه و آله طلب علم را بر هر مرد و زن مسلمانی واجب کرد و فرمود: «اطلبوا العلم ولو بالصین» یعنی به دنبال علم بروید حتی اگر در چین باشد –اشاره به مکان دور و دسترسی سخت- و آیا این امام اول شیعیان نیست که حکمت و علم را گمشده مؤمن می داند و می فرماید: «حتی اگر شده از اهل نفاق نیز علم و حکمت بیاموزید»؟؛ «الْحِکْمَةُ ضَالَّةُ الْمُؤْمِنِ فَخُذِ الْحِکْمَةَ وَ لَوْ مِنْ أَهْلِ النِّفَاق».
در این میان کرونا نشان داد نه تنها دین و علم با یکدیگر تعارضی ندارند بلکه وقتی علم به این نتیجه رسید که هر نوع اجتماعی باید تعطیل شود حتی نمازجمعه ها نیز تعطیل می شوند و حرم های امامان و امامزادگان نیز به منظور رعایت اصول بهداشتی محدود می گردند. آری حرم ها و اماکن مذهبی نیز با همه قداستشان خارج از نظام اسباب و مسببات جهان آفرینش نیستند اگر چه کرامات و معجزات آشکار آن بزرگواران که بسیاری از مردم آن را تجربه کرده اند نیز در همین نظام اسباب و مسببات قرار می گیرد اما خدای متعال اراده نکرده در همه جا از اسباب کرامت اولیاء خودش استفاده کند چون در اینصورت معجزه بودن شفای بیمار صعب العلاج و کرامت بودن باز شدن گره کور یک مؤمن آنقدر تکراری و عادی می شد که آن امدادهای ویژه خاصیتی در ایمان افزایی مردم پیدا نمی کردند. جالب اینجاست که اگر متولیان امور دینی این محدودیت ها را نمی پذیرفتند از طرف امثال همین نویسنده متهم می شدند به اینکه به حفظ جان مردم نیستند!
امروز کرونا نشان داد اسلام آن هم با قرائت اهل بیت علیهم السلام دین عقلانیت است که نه تنها با علم سر ناسازگاری ندارد بلکه خود مشوق و مروج گسترش فرهنگ علم آموزی است و در عین حال مردم را متوجه قدرت بی کران پروردگار نیز می کند، به همین دلیل ادامه حیات عالم جز با تبعیت از عقلانیت اسلامی که فقهای شیعه منادی آن هستند و علم و معنویت، دنیا و آخرت و رفاه و عدالت را توأمان در کنار یکدیگر می خواهند حاصل نخواهد شد.
و اما آنچه که در دعوای طب سنتی -با همه عناوینش- با طب مدرن می بینیم نه از باب تعارض دین و علم بلکه از باب تعارض علم با علم است که همیشه در طول تاریخ بین صاحبان علم وجود داشته است، پس این دعوا دعوایی درون علمی است که ربطی به اصل دین ندارد بلکه روش های متفاوت هر علمی آنها را به نتیجه های متفاوت رسانده است.
در پایان باید گفت این بحران نیز می گذرد اما همین عوام هستند که با توجه بیشتر به خدا و اولیاء خدا همچنان عشق به ولایت و همه تجلیات آن را در وجود خود تقویت می کنند و با همه وجود مراقد مطهر آنان را شفاخانه جان و دل و معنویت بخش روح و روان خود می دانند.
محمد استوار میمندی
