به گزارش خبرگزاری حوزه، صحبت از شهید مصطفی چمران هم آسان است و هم سخت؛ آسان از این منظر که در ابعاد و عرصه های مختلف، حضور این شهید والامقام و این مدیر و فرمانده و دانشمند انقلابی را احساس می کنیم و سخت از این رو که حقیقتاً ایشان جامع اضداد است؛ کسی که خود را بیش از هر چیز شاگرد مکتب امیرالمؤمنین(ع) می داند و لقب مالک اشتر جنوب لبنان و حمزه خوزستان ایران، حقیقتاً برازنده ایشان اوست و این جمیع اضداد بودن برای توصیف چنین شخصیتی در عین آسانی، دشوار می نماید.

گرچه دکتر چمران در واپسین روز بهار سال ۶۰، برای همیشه در دهلاویه آسمانی شد، اما در طول سی و نه سال بعد از شهادتش، همچنان حضوری تأثیرگذار و معناداری در جامعه ما دارد و به خصوص با وجود کم مهری هایی که عرصه هنر و رسانه به این شهدای والامقام داشته و دارد، اما این شخصیت به نسبت دیگران، حضور پررنگ تری در سینما و تلویزیون داشته است.

به تعبیر یکی از اهالی هنر، سخن گفتن از شهید چمران در هر کدام از قالب‌های روایی، چه رسانه‌ای و چه هنری از این حیث، سخت و دشوار است که ایشان هم قهرمان بود و هم پهلوان، هم دانشمند و سیاست مدار بود و هم عارف و سالک الی الله. هم فرمانده و رزمنده بود و هم انسانی بس عاطفی که او را بزرگ یاور، مظلومان و ایتام و رنج دیدگان مسلمان و شیعه توصیف کرده اند.

تاکنون چه در تلویزیون و چه در سینما، در خصوص شش، هفت تن از سرداران و امیران دلاور سپاه اسلام فیلم و سریال ساخته شده که یکی از این آثار که انصافاً جذابیت بصری و محتوایی بالایی هم دارد، فیلم "چ" به کارگردانی ابراهیم حاتمی کیاست.

این اثر در واقع نخستین فیلم بلند سینمای ایران در خصوص شهید چمران آن هم با محوریت غائله شهر پاوه است که تولید آن به سال ۱۳۹۲ برمی‌گردد و در سی و دومین جشنواره فیلم فجر به نمایش درآمد و ۶ سیمرغ بلورین این جشنواره را از آن خود کرد.

هر چند پس از اکران این فیلم، برخی منتقدان این مسأله را مطرح کردند که در «چ» شخصیت اصغر وصالی که بابک حمیدیان بازی کرده بود، نقش پررنگ‌تری نسبت به مصطفی چمران داشته، اما با این حال نمی توان چشم بر بسیاری از ویژگی های ممتاز این فیلم سینمایی بست چه آن که به خصوص چند سکانس آن واقعاً درخشان و ماندگار از آب در آمده اند از جمله سکانس مربوط به سقوط هلی کوپتر که به گواه بسیاری از کارشناسان، سطح کیفی آن حتی از سینمای ایران بالاتر است و این کیفیت حاکی از توانمندی کارگردانی دارد که در کنار دغدغه های انقلابی اش، یک تکنسین کاربلد و چیره دست در هنر هفتمِ وطنی است.

صحبت های کارگردان مطرح سینمای ایران در خصوص این فیلم قابل توجه است: "فیلم «چ»، یک فیلم تاریخی است. فیلمی است درباره آدم‌هایی که آن‌ها را می‌شناسیم؛ شهید چمران، اصغر وصالی و آدم‌های دیگر. من باید به نوعی به مخاطب اطمینان می‌دادم که آنچه می‌گویم تا حدی به واقعیت نزدیک می‌باشد و رخ داده است. یعنی من براساس واقعه ‎‌که رخ داده با مخاطب حرف می‌زنم. طبعاً می‌بایست عناصری را تا حد ممکن رعایت کنم تا این آرامش در مخاطب ایجاد شود چراکه فیلم تاریخی است. "

حاتمی کیا همچنین با تأکید بر این که این فیلم، محصول دغدغه های شخصی اوست، ادامه می دهد: "می‌فهمم وقتی من چنین کاری می‌کنم، عده‌ای می‌پسندند و عده‌ای نمی‌پسندند. عده‌ای غمزه‌ای می‌کنند و می‌پذیرند که این فیلم هم بد نیست؛ خوشبختانه برای فیلم چمران این اتفاق افتاد. با علم به اینکه «چ» دغدغه‌های خودم است و درحالی که من در سال ۱۳۹۲ با فاصله ۳۰ سال، درباره چمرانی که تابستان ۱۳۵۸ این اتفاقات را دیده، فیلم می‌سازم آیا یاران او که حالا برای خودشان پیرمردانی شده‌اند با من چه برخوردی می‌کنند. اصلاً آیا باید برای من مهم باشد و به آن‌ها فکر کنم؟ دلم می‌خواست آن‌ها با من همراه می‌شدند؛ بعضاً هم شدند و بعضاً نشدند، ولی دلم می‌خواست با نسل جدید هم حرف بزنم و بگویم من نیز چنین آدمی را تعریف می‌کنم. "

در این اثر سینمایی که ۲ روز از زندگی شهید چمران تصویر می‌شود، شاهد یکی از سخت ترین فیلم های سینمایی ایران هستیم، چه آن که ۵۲۰ پلان آن گویای این مدعاست، ضمن آن که زمان ۵ ماهه فیلمبرداری نشان می‌دهد تک‌تک سکانس‌ها با وسواس خاصی ضبط شده‌اند.

البته ناگفته نماند که در سال ۹۲ این خبر در رسانه ها منتشر شد که قرار است سریال شهید چمران به کارگردانی جلیل سامان ساخته شود؛ کارگردانی که ماه رمضان امسال سریال"زیر خاکی" از او از شبکه اول سیما پخش شد و در کارنامه اش سریال های ارزشمندی چون "پروانه " و "ارمغان تاریکی" دارد اما معلوم نشد که چرا بعد از گذشت بیش از هشت سال هنوز خبری از ساخت این سریال نیست.

سید محمد مهدی موسوی