به گزارش خبرنگار خبرگزاری حوزه، آیت الله مصباح یزدی، در نشست اساتید طرح ولایت، که در سالن اجتماعات مؤسسه آموزشی و پژوهشی امام خمینی ره برگزار شد، گفت: نیاز انسان امروز به مسائل کلامی و اعتقادی تشدید شده است. ما در حال حاضر، به یک تحوّل بنیادی در علوم اعتقادی نیازمندیم.
رئیس مؤسسه آموزشی و پژوهشی امام خمینی(ره)، بیان داشت: سنت الهی همانطور که قابل فهم و مشهود است، بر اصلِ«تدریج و تغییر» است. یعنی این اصل بر این عالم حاکم است. حتّی وجود مادی پیامبر اسلام صلی الله علیه و آله و ائمه ی اطهار علیهم السلام هم از این قاعده مستثنا نبوده اند.
ایشان گفت: در این عالم که خداوند برای انسان ها قرار داده، یک نوع رشد کمّی وجود داشته و دارد. انسان امروزی، شامل چند میلیارد نفر جمعیت، از دو نفر به وجود آمده است.
عضو مجلس خبرگان رهبری افزود: یکی دیگر از تغییرات، در بعد فردی انسان هاست؛ که از یک نطفه ایجاد شده اند تا به یک انسان بالغ تغییر پیدا کنند. هر فردی از نظر کمالات هم به صورت تدریجی به این جایگاه های بالا می رسد. تکامل روح انسان هم تدریجی است. برای پدید آمدن این تغییر و تکامل تدریجی، خداوند، سنت هایی دارد.
آیت الله مصباح یزدی گفت: یک سیر کمال معنوی هم برای جامعه ی انسانی داریم. در قرآن کریم دو ویژگی در مورد اولین انسان ها آمده است، که بر اساس آن ها میتوان به خوبی به میزان خواسته ها، میزان علم و قدرت فهم و درک آن ها پی برد و فهمید که در زمان حضرت آدم و فرزندان ایشان، تا چه حد این ویژگی ها در وجود انسان آن زمان، ضعیف بوده است.
ایشان افزود: از زمان حضرت آدم تا زمان حضرت نوح علیه السلام تکامل انسان ها به صورت تدریجی اتفاق افتاد. دوران آن حضرت، نقطه عطفی، در این روند سیر تکاملی بشر بوده است و اگر کسی ادّعا کند از زمان حضرت آدم تا هزارو چهارصد سال پیش، سیر تکامل بشر دارای نقاط عطفی بوده، این ادعا قابل دفاع است. خود آن مقاطع و نقاط عطف هم می توانند شامل مقاطع جزئی تری باشند.
عضو خبرگان رهبری، عنوان داشت :انسان امروز با انسان صدر اسلام، از جهت میزان اطلاعات، درک، فهم و علم قابل مقایسه نیست. روی هم رفته و به طور عمومی، با آمدن اسلام زمینه ی فهم و تغییر بشر به سوی تکامل بیشتر، فراهم شد. تکامل انسان، تکامل اختیاری است. پس برای تکامل انسان باید مسائل خیر و شر، به صورت همزمان رشد پیدا کنند وگسترش یابند. آن موقع است که اختیار انسان معنا پیدا می کند.
استاد حوزه علمیه قم با اشاره به پیشرفت علوم در عصر حاضر، گفت: در این عصر، علوم هم تکامل و تعمیق زیادی پیدا کرده اند و شاهد تشعّب علوم در قالب رشته های بسیاری هستیم. از سنّت الهیِ تغییر و تدریج، بر می آید که با گسترش نیازها و بالارفتن تنوّع آن ها، نیاز به تقسیم کار هم بالا برود.
آیت الله مصباح یزدی بیان داشت: ما اعتقاد داریم بالاترین کمال انسانی، آن است که در سایه ی دین به بدست بیاید. ما معتقدیم که در میان همه ی شقوقی که در جوامع انسانی وجود دارد، آنچه مربوط به شناخت و اجرای احکام دین باشد، با هیچ کار دیگری قابل مقایسه نیست. کلید این کارها هم معرفت است.
ایشان گفت: همه ی کارهایی که روحانیون انجام می دهند، در سه بخش عقاید، اخلاق و احکام شرعی خلاصه می شوند. در بخش فقه کارهای بسیار بزرگی انجام شده است و در هیچ دینی و هیچ مذهبی همچون مذهب شیعه، به این اندازه تلاش علمی نشده است. اما در زمینه ی اخلاق، در گذشته، گمان می شده نیاز به کار و تحقیق نبود و رفتار خودِ استاد اخلاق و ارتباطات تربیتی بین اولیای الهی با شاگردان آنها کفایت می کرد. در مورد عقائد هم، از زمان خود ائمه ی اطهار علیهم السلام، بحث ها زیاد بوده است و به مرور علمی به نام کلام ایجاد شد. امّا متأسفانه در طول تاریخ علم کلام اتفاق و جهش خاصی در دوران اخیر آن دیده نمی شود. امّا این به معنای کم شدن نیاز به این علم نیست؛ بلکه بالعکس، نیاز انسان امروز به مسائل کلامی و اعتقادی تشدید شده است. ما در حال حاضر، به یک تحوّل بنیادی در علوم اعتقادی نیازمندیم.
رئیس مؤسسه آموزشی و پژوهشی امام خمینی (ره)، با اشاره به ثمرات خوب طرح آموزشی مبانی اندیشه اسلامی که با عنوان طرح ولایت برگزار می شود، عنوان داشت: در طی دوره های برگزار شده ی طرح ولایت، بحمدالله بازدهی خوبی را شاهد بوده ایم و این طرح توانسته، تحولات عظیمی را در زندگی بسیاری از شرکت کنندگان در آن ایجاد کند. در حال حاضر چیزی را سراغ ندارم که به اندازه ی طرح ولایت، خیر و برکت برای جامعه و نظام اسلامی داشته باشد.
وی گفت: در حال حاضر از چندین کشور دیگر هم از مؤسسه درخواست شده است تا کتاب های طرح ولایت به زبان های دیگر ترجمه شوند تا در آن کشورها مورد استفاده قرار گیرند.
در پایان، آیت الله مصباح یزدی، تصریح کرد: می بایست در باب مسائل اعتقادی، ضرورت سنجی و رشته های مختلف مرتبط با این مسائل و نیاز جامعه ی بشری امروز طراحی شود و متون و منابع درسی آنها نیز تدوین گردد تا تحوّل جدی در این عرصه ایجاد شود.
