خبرگزاری حوزه/ شبکه‌های اجتماعی در ابتدا برای افزایش و تقویت تعاملات و به جهت تسهیل در امر ارتباطات، آموزش، اشتغال و کاستن دغدغه‌های انسان مدرن وارد عرصه شدند.
اما کم‌کم با گسترش دامنه و وسعت استفاده از آن‌ها، شکل تازه‌ای به خود گرفتند و موجب پیدایش فضای مجازی، زندگی مجازی، هویت مجازی و درنهایت خانواده مجازی شدند.
خاستگاه اصلی این شبکه‌ها، جهان غرب و تفکرت فردگرایانه حاکم بر آن است، این شبکه‌ها در اولین گام‌ها توانستند خلأهای عاطفی حاصل از فقدان یا کم‌رنگ بودن نقش خانواده در تعاملات بین افراد را در جوامع غربی کم کنند.
اما در این موقعیت پاسخ به این سؤال ضروری است که در کشورهایی مانند ایران که در آن‌ها اصالت با جمع و محوریت با خانواده است و خاستگاه اصلی ارضای نیازهای افراد خانواده است، شبکه‌های اجتماعی تا چه حدی می‌توانند دارای کارکرد مثبت باشد؟
این شبکه‌ها فی‌نفسه و در نگاه اول یک ابزار ارتباطی مناسب و دارای کارکردهای مفیدی چون توسعه ارزش‌های انسانی و اخلاقی، افزایش اعتماد، اطلاع‌رسانی، سازماندهی انواع گروه‌های اجتماع مجازی، کارکردهای تبلیغی، انتشار سریع و آزادانه اخبار، تقویت روحیه انتقادی، ارتباط مجازی مستمر با دوستان و آشنایان، آموزش مجازی، تفنن و سرگرمی، امکان برقراری ارتباط به طور مداوم در هر زمان امکان، کاهش هزینه‌ها و تردد شهری و ... می‌باشند
امّا در مقام عمل نتایج حاصل از پژوهش‌های میدانی نشان می‌دهد که شبکه‌های اجتماعی باعث تغییر باعث تغییر در روابط عاطفی والدین و فرزندان، گسست عاطفی اعضای خانواده، افت تحصیلی فرزندان، رشد مصرف‌گرایی، کاهش روابط اجتماعی، تغییر در نحوه گذراندن اوقات فراغت، تغییر در الگوی تغذیه و کاهش مشارکت در خانواده ایرانی شده‌اند
در واقع محیط تعاملی شبکه‌های اجتماعی را می‌توان فضایی در نظر گرفت که کاربران به‌سادگی می‌توانند در آن به گفت‌وگو بپردازند و نیازها، مسائل و مشکلات خود را با هم مطرح کنند و انرژی عاطفی خود در این محیط‌ها مصرف کنند که این تخلیه انرژی، بر ارتباط اعضای خانواده با یکدیگر تأثیر می‌گذارد.
فاطمه رضوی راد کارشناسی ارشد مطالعات زنان
