به گزارش خبرنگارخبرگزاری حوزه، پنجمین جلسه از سلسله نشست های علمی طلاب مدرسه علمیه حضرت ولیعصر عجل الله تعالی فرجه،در این مدرسه و با ارائه مقاله ای توسط حجت الاسلام اکبر نجم در موضوع «ماهیت فقهی قرارداد پیش فروش ساختمان و ثمرات آن» برگزار شد.
بر اساس این گزارش حجت الاسلام نجم گفت: ما ادله متعددی غیر از اجماع برای اشتراط قبض ثمن در منابع قائلین این مطلب داریم؛ پس این نشان می دهد که این اجماع نمی تواند برای ما به تنهایی حجت باشد.
وی افزود: شیخ طوسی و ابن زهره اشتراط قبض ثمن را ذکر نکرده اند به دلیل این بوده است که علمای قبل از ایشان بر این اشتراط اجماع داشته اند.
این طلبه مرکز علمی تربیتی حضرت ولی عصر (عج) خاطرنشان کرد: در مورد این اجماع ما نمی توانیم قطعیت داشته باشیم.
وی گفت: مرحوم آیت الله مؤمن تنها فقیهی است که برای اثبات اشتراط قبض ثمن در بیع سلف به روایت تمسک نموده است.
حجت الاسلام نجم تصریح کرد: تعداد زیادی از علمای حنبلی، شافعی و حنفی نیز در معامله بیع سلف اشتراط قبض کامل ثمن را شرط دانسته اند؛ اما این محل اشکال است.
وی افزود: در پاسخ به افرادی که اصل عدم نقل را مطرح می کنند مرحوم مظفر جواب خوبی را داده اند؛ ایشان می فرمایند ما بر اساس اینکه اصل «اوفوا بالعقود» عدم قبض کامل ثمن را مبطل عقد بیع سلف ندانیم.
حجت الاسلام کریمی آرمان به عنوان یکی از منتقدین جلسه گفت: یکی از اشکالات موجود در این پژوهش عدم روشن بودن وجه افتراق بین دو عنوان «ابهام و جهالت در مبیع» و «ابهام و جهالت در ویژگی های مبیع» است و مشخص نشده است که چرا این دو عنوان مختلف استفاده شده اند.
از نظر حجت الاسلام محققی که یکی دیگر از منتقدین حاضر در این نشست بود، نبود ترتب و انتظام زمانی لازم بین منابع و نقل قول ها در ارائه قول فقهای اعصار مختلف یکی از اشکالات این مقاله محسوب می شود.
حجت الاسلام طهماسبی سپس به نقد این پژوهش پرداخت و گفت: پیشنهاد دارم موضوع مقاله را به «واکاوی شرط قبض در بیع سلف» تغییر دهند؛ زیرا به بررسی ویژگی های این نوع عقد بیشتر پرداخته شده است تا اینکه مباحث پیش فروش ساختمان بررسی گردد.
وی گفت: توانایی ارائه علمی حجت الاسلام نجم بسیار قابل تقدیر بود و این موضوع را می توان از محسنات این پژوهشگر حوزوی دانست.
حجت الاسلام والمسلمین سید عبدالمطلب احمدزاده بزاز در ادامه به عنوان داور علمی این نشست اظهار کرد: معمولاً در جلسات دفاع پایان نامه ها مباحث را به نکات شکلی و نکات ماهوی تقسیم می نماییم؛ نکات شکلی بیشتر مشعر به ترتیب مباحث و نوع آن ها و نکات ماهوی به درون مایه مطالب و مفهوم آن ها هستند.
وی عنوان داشت: گاهی اوقات منابع زیاد در کارهای پژوهشی موجب ایجاد تردیدهایی می شود؛ یکی از این تردیدها ظن بر بزرگنمایی از سوی پژوهشگر است.
استادیار دانشگاه شیخ مفید گفت: سیر تاریخی ارائه مطالب در این مقاله رعایت نشده است؛ می بایست در کارهای پژوهشی این اصل شکلی را که در ویژگی های ماهوی مقاله نیز تأثیرگذار است رعایت نمود.
وی افزود: باید تفاوت الفاظ «باطل» و «غیرنافذ» را به خوبی بدانیم؛ حتی برخی فقها نیز گاهی این دو لفظ را جا به جا استفاده کرده اند.
حجت الاسلام والمسلمین احمدزاده بزاز خاطرنشان کرد: در پیش فروش مالکیت مد نظر قانونگذار قرار نگرفته است؛ به همین جهت است که شورای محترم نگهبان آن را تأیید کرده است و در غیر اینصورت می بایست به آن عنوان «فروش» به جای «پیش فروش» تعلق می گرفت.
