به گزارش خبرگزاری حوزه، برنامه شب گذشته ضیافت شبکه قرآن و معارف سیما به مرور زندگی و جایگاه علمی و فقهی علامه ذوالفنون "آیت الله حسن حسن زاده آملی" با حضور فرزند ایشان "حجت الاسلام عبدالله حسن زاده آملی" اختصاص یافت.

فرزند علامه حسن زاده اظهار داشت: ایشان در یکی از روستاهای لاریجان آمل به دنیا آمد. علامه در خصوص شرایط خانواده شان چنین نقل کرده است که "من در پایان سال ۱۳۰۷ در خانه ایمان و تقوا، از پدری الهی، بزرگوار و اهل یقین و مادری جداً با ایمان، پاک و راستگو متولد گشتم. سپس در دامن او که دامن ولایت و درایت و طهارت بود پرورش یافتم و از پستان او که پستان معرفت و اخلاص و صداقت بود شیر نوشیدم. همانا یقین دارم هر برکتی که از پروردگارم به من افاضه شده، از اینجا ناشی شده است که خدای متعال مرا در چنان دامن عفیفی پرورش داد".

حجت الاسلام والمسلمین حسن زاده خاطرنشان کرد: علامه در سن شش سالگی در مکتب خانه، خواندن و نوشتن را فراگرفت و در سال ۱۳۲۳ شمسی وارد دوره ابتدایی دروس حوزوی شد. ایشان همزمان با اتمام دوره مقدماتی دروس حوزوی ملبس و در سن ۲۲ سالگی برای ادامه تحصیل عازم تهران شد و چندسالی در مدرسه حاج ابوالفتح، باقی کتب حوزوی به خصوص شرح لمعه و قوانین الاصول را از سید احمد لواسانی آموخت. 

شاگرد خاص علامه طباطبایی

فرزند علامه حسن زاده بیان داشت: ایشان ۱۳ سال در مدرسه مروی زیر نظر حضرت آیت الله محمد تقی آملی و ابوالحسن شعرانی به تحصیل مشغول شد. به خصوص که سالهای زیادی در جلسات درس و بحث علامه شعرانی حاضر شد و کتابهای بسیاری در علوم مختلف من جمله مکاسب و جواهرالکلام در فقه، رسائل و کفایه در اصول فقه و شرح خواجه نصیرالدین طوسی بر اشارات ابن سینا، اسفار اربعه و همینطور بخشی از کتاب شفای ابن سینا را در فلسفه از ایشان آموخت و در نهایت از ایشان مفتخر به دریافت درجه اجتهاد شد.

وی ادامه داد: علامه حسن زاده با راهنمایی علامه شعرانی، در دروس اسفار اربعه ملاصدرا و نیز خارج فقه و اصول آیت الله سید ابوالحسن رفیعی قزوینی عالم برجسته آن زمان شرکت کرد و ۱۱ سل دیگر در محضر آیت الله مهدی الهی قمشه ای حکمت منظومه سبزواری، مبحث نفس اسفار و حدود نصف شرح خواجه بر اشارات ابن سینا را از ایشان آموخت.

حجت الاسلام والمسلمین حسن زاده با بیان اینکه پدرم در سال ۱۳۴۲ شمسی از تهران عازم قم شد، گفت: ایشان حدود ۱۷ سال در جلسات درس علامه طباطبایی و نیز برادر ایشان آیت الله سیدمحمدحسن الهی حاضر شد. پس از سکونت در قم ۱۴ دوره شرح منظومه، یک دوره اشارات یک دوره اسفار اربعه و ۴ شرح فصوص قیصری را تدریس کرده است.  

وی با اشاره به صفت "ذوالفنون" که در خصوص علامه حسن زاده آملی ذکر می شود، تصریح کرد: البته در گذشته بسیاری از بزرگان ما به چنین جایگاهی رسیده بودند و این خاص علامه حسن زاده نیست. در زمانی که علامه در تهران بود، استاد بزرگی مانند علامه شعرانی چنین جایگاهی داشته است.

بیشتر از جوانها مطالعه میکند

فرزند علامه حسن زاده در خصوص مقام علمی پدر از منظرعلامه طباطبایی اظهار داشت: علامه طباطبایی شبهای پنجشنبه جلساتی داشتند که به صورت دوره ای در منزل یکی از علما برگزار می شد و جلسه درس خصوصی آنها بود. در یکی از این شبها ایشان به اساتید حاضر در جلسه که همگی از بزرگان حوزه بوده اند می فرمایند که بروید هیئت و ریاضیات را نزد آقای حسن زاده بخوانید و البته از آن جمع فقط یک نفر بعد از جلسه اظهار کرد که به من درس بدهید که ایشان آیت الله جوادی آملی بوده است.

وی افزود: پدرم در شبانه روز شاید فقط ۴ ساعت استراحت دارد و بقیه را به مطالعه و عبادت و امور زندگی می پردازد. گاهی ایشان می گفتند که من بیشتر از شما جوانها مطالعه میکنم و حقیقتا هم همینطور است. ایشان البته وقت مشخصی را هم برای خانواده اختصاص می دهد و در ساعات پیش از صرف غذا با گپ و گفت و گاهی نقل روایت سعی می کنند فضای خانه را عوض کنند.

حجت الاسلام والمسلمین حسن زاده با بیان اینکه علامه، احترام زیادی برای مادرم قائل هستند که این رفتار ایشان همیشه برای ما درس بوده است، گفت: پدرم دفترچه کوچکی دارند که من آن را دیده ام. ایشان در آن دفتر امور روزانه خود را محاسبه می کند و به خودش نمره می دهد. البته در دوران کودکی که آن دفتر را دیدم به نظرم کار دشواری نمی آمد ولی الان که می اندیشم می بینم چه کار سختی است که انسان عادلانه و به دور از نفسانیات بتواند از خویش حساب بکشد و به خودش نمره دهد.  

ترجمه دو باب از "کلیله و دمنه" به سبک نصرالله منشی

وی با بیان اینکه از علامه حسن زاده بیش از ۱۵۰ کتاب را به رشته تحریر درآورده اند، خاطرنشان کرد: بیشتر این کتابها در زمینه فلسفه و عرفان است. همچنین ایشان اقدام به تصحیح کلیله و دمنه کرده است که مورد توجه اندیشمندان و ادیبان قرار گرفته است اما مهمتر از آن، ترجمه دو باب از کلیله و دمنه است که نصرالله منشی آنها را ترجمه نکرده و علامه به سبک او این دو باب را ترجمه کرده است. مانند اینکه کسی حکایتی به سبک سعدی بنویسد.

پایان دادن به یک نزاع با گوش دادن به ندای زمین!

فرزند علامه حسن زاده خاطره ای را برای نخستین بار از ایشان نقل کرد و گفت: در مسیر تردد پدرم از منطقه لاریجان به آب اسک که در قدیم ماشین کمتر بوده و ایشان بیشتر با اسب یا قاطر طی طریق می کردند، روزی دو نفر که بر سر مالکیت یک زمین با هم اختلاف داشتند، علامه را می بینند و می گویند موضوع را به ایشان ارجاع می دهیم تا علامه حکم کنند.

وی افزود: آنها موضوع را طرح کردند و اسناد را نشان دادند. علامه بعد از شنیدن سخنان آنها بر روی زمین نشست و گوش خود را روی خاک گذاشت؛ گویی که دارد صدای زمین را می شنود. بعد سر بلند کرد و به آن دو نفر گفت این زمین می گوید من برای هیچ یک از شما نیستم بلکه شما دو نفر مال من هستید! آن دو مستأصل از علامه راه چاره خواستند که ایشان می گوید در این زمین مسجدی بسازید که ثواب آن به پدرانتان برسد و آن دو چنین می کنند و الان در آن زمین، مسجدی بنا شده است.

برای دانستن هر چیزی باید به اهلش مراجعه کرد

فرزند علامه حسن زاده گفت: علامه همیشه می فرماید برای دانستن در هر زمینه ای باید به اهلش مراجعه کنیم. مصداق این روزهای این توصیه هم همین رعایت نکات بهداشتی به خصوص استفاده از ماسک است که ایشان بسیار مقید هستند. با اینکه علامه خودشان در زمینه های مختلف تخصص دارند و حتی به علوم درمانی نیز آشنا هستند، اما مجتهد در زمینه مقابله با بیماری کرونا را وزارت بهداشت می دانند و لذا همیشه می گویند باید به دستورات آنها عمل کرد.

وی در پایان خاطرنشان کرد: همان طور که رهبر انقلاب به دلیل توصیه وزارت بهداشت مبنی بر عدم خروج از شهر در ایام نوروز به مشهد نرفته اند و رعایت میکنند چون وزارت بهداشت را در این زمینه صاحب فن می دانند بنابراین اگر دین داریم، باید به دستورات علمای دین توجه کنیم. ما باید به یکدیگر حال خوب هدیه کنیم و چقدر خوب است که دست به دست هم بدهیم تا حال بهتری داشته باشیم.

رونمایی از مستند "سعادتمندان"

گفتنی است در این برنامه از مستند ۴ قسمتی "سعادتمندان" ویژه مروری بر زندگی علامه حسن زاده آملی با حضور فرزند علامه حسن زاده آملی رونمایی شد.

مستند "سعادتمندان" درباره ابعاد مختلف زندگی علامه حسن زاده آملی تولید و در ۴ قسمت ۵۰ دقیقه ای دوران کودکی، آغاز طلبگی و سیر زندگی علمی این عالم برجسته معاصر را روایت کرده، تحقیقات ایشان در زمینه های علمی نجوم و ریاضیات، فلسفه و عرفان و ادبیات را معرفی می کند و در بخشی هم به دیوان اشعار ایشان می پردازد.

تصویربرداری این مستند فاخر که در گفت وگو با ۲۰ نفر از شاگردان ایشان تهیه شده، در تهران، آمل و قم صورت گرفته و دوران کودکی و جوانی ایشان در یک مجموعه نمایشی بازسازی شده است. مستند سعادتمندان به تهیه کنندگی و کارگردانی امید ملکوتی کاری از گروه علوم قرانی شبکه قرآن است که از شبکه قرآن و معارف سیما پخش خواهد شد.