به گزارش خبرگزاری حوزه از مشهد، اولین نشست هم‌اندیشی و هم‌افزایی قرارگاه‌های علمی آموزشی حوزه علمیه خراسان با موضوع «تحولات جهان در دهه آینده و رسالت حوزه‌های تشیع»، در محل مجتمع «مفتاح» با رعایت دستور العمل های بهداشتی برگزار شد.
در این نشست که با حضور حجت الاسلام و المسلمین سید مصباح عاملی، مدیر حوزه علمیه خراسان برگزار شد، آیت الله مصطفی اشرفی شاهرودی و آیت الله مهدی مروارید و نیز تعدادی دیگر از اساتید دروس خارج، برخی از اعضای قرارگاه های علمی و مسئولان حوزه علمیه خراسان حضور داشتند و به ایراد سخن و نظر پرداختند و دبیران قرارگاه ها از فعالیت های انجام شده گزارش دادند.
تدوین شبکه مسائل ادبی در قرارگاه زبان و ادبیات
در این نشست، چند تن از اعضای قرارگاه زبان و ادبیات حوزه علمیه خراسان، در جمع علماء و اعضای سایر قرارگاه‌های علمی آموزشی حوزه علمیه خراسان، ضمن ارائه گزارش عملکرد، دیدگاه‌ها و نظرات خود را بیان کردند.
اهمیت و جایگاه ادبیات
حجت‌الاسلام والمسلمین ربانی بیرجندی در این نشست با اشاره به اهمیت و جایگاه ادبیات در پرورش مفسّرین، فقها و اساتید در سایر عرصه‌ها، توصیه کرد: همه قرارگاه‌ها، گروه‌ها و اساتید مدام به شاگردان خود القا کنند که اگر ادبیات ما قوی نباشد، به جایی نخواهیم رسید.
در قرارگاه‌ها اولویت ها تعیین شود
حجت‌الاسلام والمسلمین واسطی، دیگر عضو قرارگاه زبان و ادبیات حوزه علمیه خراسان، بحث خود پیرامون سه محور اصلی: روندهایی که در دهه آینده ظهور و بروز می‌کنند، بحران‌های حاصل از روندها و ضرورت‌ها جهت راهبری اجتماعی حوزه علمیه را مطرح کرد.
وی افزایش مراکز تصمیم‌گیر و تشدید رقابت در ارائه برنامه‌ها، حرکت به سمت آموزش پژوهش‌محور، دسترسی به انواع رسانه‌ها و مصرف بالای رسانه‌ای مردم، رسانه‌زدگی و انبوه اطلاعات در اختیار مخاطب را از جمله روندهای دهه آینده در ارتباط با برنامه‌ریزی‌های حوزه علمیه برشمرد و گفت: قطع بودن ارتباط مستقیم مردم با آیات و روایات به دلیل عدم ارتباط زبانی و کمبود ترجمه‌های بلاغی، تشدید غلبه احساس بر تعقل به دلیل نبود مهارت تحلیل منطقی، تشدید گرایش به سبک زندگی غیرالهی، گرایش به نظام حقوقی و اخلاقی غربی و افول تمایل به استماع گزاره‌های دینی، بحران‌هایی هستند که در دهه آینده با آن‌ها مواجه خواهیم بود.
حجت‌الاسلام والمسلمین واسطی در ادامه ابراز کرد: باید در قرارگاه‌ها اولویت تعیین شود و کلید اصلی در آن، توانمندسازی و کارآمد کردن علوم اسلامی باشد.
رتبه‌بندی حدود ۶۰۰ استاد ادبیات عرب
حجت‌الاسلام مهدی رضایی هم در گزارشی از اقدامات صورت گرفته در این قرارگاه ارائه داد و از تدوین شبکه مسائل ادبی، راه‌اندازی رشته سطح چهار زبان و ادبیات فارسی با گرایش بلاغی، تدوین درسنامه‌ها، راه‌اندازی گروه پژوهشی و کتابخانه تخصصی در مدرسه علمیه نواب، راه‌اندازی سه سامانه و رتبه‌بندی اساتید ادبیات، گفت.
وی افزود: هر شخصی در هر کجای کشور می‌تواند از طریق سامانه پاسخگویی به مسائل ادبی حوزه علمیه خراسان در پیامرسان ایتا، پرسش خود را برای کارشناسان ما ارسال کند که طی ۲۴ تا حداکثر ۴۸ ساعت پاسخ داده می‌شود.
مسئول قرارگاه زبان و ادبیات حوزه علمیه خراسان پیرامون فرایند رتبه‌بندی حدود ۶۰۰ نفر اساتید ادبیات عرب نیز توضیحاتی ارائه کرد و با بیان اینکه کشف استعدادها، یکی از ثمرات و برکات این فرایند است، گفت: در این فرایند، شخصی استاد قابل در زمینه ادبیات عرب شمرده می‌شود که از نظر دانشی، روشی، بینشی و منشی از مولفه های لازم برخوردار باشد.
حجت‌الاسلام رضایی در پایان سخنان خود ابراز کرد: همانطور که در سند چشم‌انداز حوزه علمیه خراسان آمده، این حوزه باید به قطب ادبیات عرب تبدیل و در این راستا اقدامات بسیار زیادی می بایست برنامه‌ریزی و اجرا شود.
نگاه بدنه حوزه به ادبیات تغییر کند
حمید عباس‌زاده به عنوان آخرین سخنران قرارگاه زبان و ادبیات حوزه علمیه خراسان در این نشست گفت: برای رسیدن به مأموریت قرارگاه که در بیانیه مأموریت آن آمده که نقش‌آفرینی در سطح جهان اسلام است، باید نگاه بدنه حوزه به ادبیات تغییر کند و تمدنی شود.
لزوم توجه توأمان به اخلاق اجتماعی و فقیه‌پروری
چند تن از اعضای قرارگاه فقاهت و مجتهدپروری حوزه علمیه خراسان، در جمع علماء و اعضای سایر قرارگاه‌های علمی آموزشی حوزه علمیه خراسان، بر ضرورت توجه به مسائل اخلاقی و اجتماعی در کنار برنامه‌های مدون در حوزه فقاهت تأکید کردند.
حجت‌الاسلام والمسلمین عادلی‌نیا در این نشست لازمه کارساز شدن علم و اخلاق را، همراهی این دو با بصیرت دانست و گفت: بعد از پیام حکیمانه مقام معظم رهبری در گزینش نخبگان و آیات عظام برای شورای حوزه علمیه خراسان، شتاب ویژه‌ای در برنامه‌های حوزه پیدا و در بخش‌های مختلف ریل‌گذاری‌های خوبی شده است که این مهم باید در مسائل سیاسی هم بشود.
حجت‌الاسلام والمسلمین زمانی نیز سه عنصر فقاهت، عقلانیت و تهذیب را لازمه تحقق اهداف حوزه در دهه آینده برشمرد و ضمن تأکید بر برنامه‌ریزی اساسی در این سه حوزه، ابراز کرد: اقتضائات روز ایجاب می‌کند که با یک شیب ملایم به عرصه‌هایی چون فقه مسئله‌محور و فقه نظام‌محور ورود پیدا کنیم.
وی افزود: در زمینه عقلانیت باید به دو عرصه توجه ویژه داشت؛ فلسفه غرب با جدیت به هستی‌شناسی و معرفت‌شناسی پرداخته است و همین امر، شبهاتی تولید کرده که در فضای علوم عقلی ما نیز وارد شده است که باید ضمن توجه ویژه و پرداختن به فلسفه‌های مضاف، در این عرصه ورود داشت.
استاد حوزه علمیه خراسان در پایان سخنان خود بر لزوم تشکیل قرارگاه اخلاق و برنامه‌ریزی ویژه در جهت اخلاق عملی با تکیه بر منابعی چون نهج‌البلاغه تأکید کرد.
لزوم دوری از مدرک‌گرایی
حجت‌الاسلام والمسلمین ملکی، عضو قرارگاه فقاهت و مجتهدپروری حوزه علمیه خراسان نیز بر مسائل اخلاقی چون تواضع و ساده‌زیستی تأکید داشت و عنوان کرد: باید طلبه به گونه‌ای در حوزه علمیه تربیت شود که به اخلاق اجتماعی و ارتباط گیری با مردم توجه وافر داشته باشد.
وی همچنین بر توجه به برنامه‌های گذشته و تجارب در برنامه‌ریزی‌های آینده، دوری از مدرک‌گرایی و تمرکز بر علم‌گرایی و پرداختن به موضوعات جدید و نوپدید در دروس عالی حوزه تأکید کرد.
حجت‌الاسلام والمسلمین حسینی فقیه نیز ضمن تقدیر از مدیریت حوزه در ساماندهی دروس خارج، توجه به مسائل مستحدثه و ساماندهی مدرسه سطح چهار فقاهت، گفت: قوام و ارزش واقعی مباحث حوزه در مقام عمل و نظر در مشورت خواستن از اعلام و فحول و شخصیت‌های حوزه علمیه است.
وی با اشاره به آیه نفر، یادآور شد: فقه باید علاوه بر پاسخگویی به مسائل موردنیاز، بسترسازی لازم را در مسیر ساخت انسان مومن، به‌روز و متخلق برای رسیدن به قرب الهی داشته باشد.
حجت‌الاسلام والمسلمین درایتی، دیگر عضو قرارگاه فقاهت و مجتهدپروری در این نشست در ارتباط با تشکیل قرارگاه‌ها در برنامه‌ریزی‌های حوزوی، استفاده از خرد جمعی، نخبگان و اساتید حوزه را امری ضروری دانست و گفت: باید تعامل منطقی و حساب‌شده‌ای میان قرارگاه‌ها و کمیسیون‌های شورای عالی وجود داشته باشد تا اهداف موردنظر محقق شود.
استاد دروس خارج حوزه علمیه خراسان بر هماهنگی اهداف و سازوکارهای رسیدن به مقصود، برای ایجاد حس موفقیت و نتیجه بخشی در برنامه‌ریزی‌های آینده تأکید کرد.
بایسته‌های پیشبرد اهداف قرآنی
سه تن از اعضای قرارگاه قرآن و عترت حوزه علمیه خراسان از برنامه‌های این قرارگاه و برخی از ضرورت‌های این عرصه در حوزه‌های علمیه سخن گفتند.
حجت‌الاسلام مهدی مقامی در این نشست با اشاره به تحولات و فرصت‌های فوق‌العاده به‌وجود آمده پس از پیروزی انقلاب اسلامی در عرصه قرآن و عترت ازجمله تأسیس مؤسسات قرآنی، دانشکده‌های علوم و معارف قرآنی و رشته‌های مختلف، سایت‌های قرآنی، شبکه سراسری قرآن، تولید سریال‌های با محوریت قصص قرآنی و مسابقات، نمایشگاه‌ها و مکتوبات قرآنی، گفت: کشور ما تنها جایی است که قانون اساسی آن بر مبنای قرآن است و قوانین آن از جهت انطباق با قرآن کنترل می‌شود.
وی افزود: ۱۴ مدرسه تخصصی در حوزه علمیه خراسان در زمینه تفسیر و علوم قرآنی در حال فعالیت و حدود هزار نفر در رشته‌های مرتبط با آن در سطوح دو تا چهار در حال تحصیل هستند. همچنین حدود سه سال است که رشته تفسیر تربیتی قرآن در سطح چهار نیز ایجاد شده است.
معاون فرهنگی اجتماعی و عضو قرارگاه قرآن و عترت حوزه علمیه خراسان با اشاره به تأکید رهبر معظم انقلاب در حکم انتصاب اعضای شورای عالی حوزه علمیه خراسان مبنی بر زمینه‌سازی جهت ظهور نظریه‌پردازان در عرصه‌های مورد نیاز جامعه، ابراز کرد: پاسخگویی به مطابات رهبر معظم انقلاب در زمینه پاسخگویی به نیازهای قرآنی جامعه نیازمند کمک و همراهی اساتید و علما و بهره‌گیری از سایر ظرفیت‌های حوزه است.
تمرکز پیوسته اساتید حوزوی بر تربیت طلاب
در ادامه حجت‌الاسلام والمسلمین سید علی سجادی‌زاده بر دغدغه و تمرکز پیوسته اساتید حوزوی بر تربیت طلاب و تثبیت حداقل‌ها در منش و سطح علمی طلاب تأکید کرد و گفت: طلبه باید خودکفا باشد و نیاز به دانش و علوم دیگران نداشته باشد.
وی اضافه کرد: یکی از مسائلی که قرآن از ما خواسته، آباد کردن زمین است و این مهم بدون آگاه و عالم شدن ممکن نیست، بنابراین باید افراد در شاخه‌های گوناگون طوری تربیت شوند که در هر قسمتی که قرار گرفتند، با تکیه بر فکر و اندیشه خود کار را پیش ببرند.
این استاد حوزه و دانشگاه در پایان اظهار کرد: طلبه در هر رشته و عرصه‌ای که مطالعه و فعالیت دارد باید حداقل‌های تجوید و تدبر قرآنی را بداند و مفاهیم قرآنی را در سطح قابل قبول درک کند.
نیازهای جامعه با سر و کله زدن با کلیات قابل حل نیست
حجت‌الاسلام والمسلمین حسن تقی‌زاده، از اعضای این قرارگاه نیز با اشاره به ضرورت تبیین دقیق اسناد و جزئی‌نگری بیشتر آن‌ها، عنوان کرد: نیازهای زیادی در عرصه پاسخگویی به شبهات قرآنی در سراسر کشور و جهان اسلام و همچنین ورود قرآن به نیازمندی‌های گوناگون جوامع وجود دارد که با سر و کله زدن با کلیات قابل حل نیست و در این صورت در زمان طرح مسائل جزئی، دست طلبه ما خالی می‌ماند.
انتهای پیام/۳۱۳/۲۵
۱۳:۳۶ - ۱۴۰۰/۰۳/۱۹