حجت الاسلام والمسلمین محمد عندلیب همدانی در گفت‌وگو با خبرنگار خبرگزاری حوزه در همدان، با اشاره به شخصیت علامه حسن زاده آملی، اظهار داشت: در مشاهده زندگی این عالم ربانی با پنج دیدگاه و موضع‌گیری متفاوت در جامعه مواجه بوده‌ایم که لازم است به بیان آن بپردازیم.
وی با اشاره به اینکه گروه اول افرادی بودند که معتدلانه و منصفانه ایشان را دانشمندی بزرگ می‌دانستند و علم علامه را می‌ستودند، گفت: این گروه طبیعتا آن مرحوم را فوق نقد نمی‌دانند و معتقدند بعضی از نظرات علمی و یا برخی از مواضع سیاسی و اجتماعی ایشان قابل تأمل و اشکال است و البته وجود این اشکالات (بر فرض ورود و تمامیت) هرگز از مقام علمی و عظمت روحی او چیزی نمی‌کاهد.
حجت الاسلام والمسلمین عندلیب با بیان اینکه گروه بعدی، کرامات بسیاری را برای علامه قائل بودند، مطرح کرد: این افراد به گونه‌ای رفتار می‌کنند که گویا اساسا نمی‌توان سیرهٔ علمی و یا عملی مرحوم حسن زاده آملی را مورد نقد قرار داد.
وی، سومین گروه را کسانی عنوان کرد که به بهانهٔ نقد برخی مواضع و سخنان سیاسی این عالم، ادب لازم را رعایت نکرده و خواسته یا ناخواسته جسارت کردند، خاطر نشان کرد: حساب نقد از جسارت جدا است، چرا که گام اول در بیان نقد، رعایت اصول و آداب آن است.
استاد حوزه با تاکید بر اینکه در مسائل مختلف نباید یک طرفه قضاوت کرد و نسبت به تمام جوانب توجه داشت، گفت: چهارمین گروه عده‌ای بودند که به دلیل تعلق خاطر به علامه حسن زاده به هیئت، حکمت و ریاضیات قدیم ایشان و کتاب‌هایش را فاقد یا کم ارزش می‌شمرند، در حالی که این سخن نیز قابل پذیرش نیست.
وی تصریح کرد: به اقتضای انصاف علمی، باید مورد به مورد سخنان و سطر به سطر کتاب‌های ایشان را دید و مورد بررسی قرار داد و نمی‌توان به دلیل وجود برخی از آرا فرضا منسوخه، خود را از تراث علمی گران‌قدر گذشتگان و شرح عالمانه آن توسط متخصصی چون ایشان محروم کرد.
حجت الاسلام والمسلمین عندلیب، آخرین گروه را نیز جمعی افراد مخالف فلسفه و عرفان دانست که با مشاهدهٔ مشی عرفانی مرحوم علامه حسن زاده، برخورد و موضع بسیار تند گرفتند و یادآور شد: متاسفانه این گروه فرصت را برای هتاکان بی‌ادب فراهم کرده تا حدی که نعوذ بالله کار به لعن و تکفیر هم کشیده شده است.
وی در نقد گروه آخر، اظهار کرد: اگر بنده در حکمت و عرفان فردی پیاده هستم باید در فهم امثال این عبارات از متخصصان منصف بهره بگیرم چرا که مسلما اکتفا به ظواهر در این مباحث، همانند راهزنی برای انسان عمل خواهد کرد.
استاد حوزه با اشاره به اینکه اختلاف نظرهای کلامی در مورد اساسی‌ترین مباحث اعتقادی از دیر باز مرسوم بوده و هست، گفت: این مسئله امر مبارکی است، اما آن‌چه نامبارک بوده، توهین، تفسیق و تکفیر مومنان راستین است که باید مراقب آن باشیم.
انتهای پیام.
