به گزارش خبرگزاری حوزه، ساری حنفی، استاد جامعه‌شناسی از دانشگاه بیروت در وبینار بین‌المللی «رابطه نهاد علم و نهاد دین، تجارب جهانی» که امروز ۲۷ آذرماه به مناسبت روز وحدت حوزه و دانشگاه از سوی پژوهشگاه حوزه و دانشگاه برگزار شد، درخصوص رابطه نهاد علم و نهاد دین در جهان عرب اظهار کرد: جوامع مختلف با یکدیگر نمی‌توانند به درستی سخن بگویند و در داخل نیز با یکدیگر مشکل دارند.
وی با بیان اینکه در جهان امروز دوگانگی میان علم و دین شکل گرفته‌است، افزود: دسته اول افرادی هستند که علم را حاکم و مسلط بر هر چیز می‌پندارند و دسته دوم برخی از اندیشمندان جامعه دینی هستند که دین را همه کاره جامعه می‌دانند اما به اعتقاد من باید حد مشترکی بین دین و علم در نظر گرفت که این حد وسط اخلاق است.
ساری حنفی با بیان اینکه امروزه گسست عمیقی میان علوم اجتماعی و علوم دینی به وجود آمده‌است، ابراز کرد: در پاسخ به این سوال که چگونه می‌توانیم بین علوم شرعی و علوم اجتماعی ارتباط برقرار کنیم سه مکتب وجود دارد؛ مکتب اول از هرگونه تعامل بین علوم شرعی و دین با علوم اجتماعی نفی ضرورت میکند، زیرا علوم اجتماعی علوم سکولار هستند و نباید با هم تعامل داشته باشند.
وی گفت: مکتب دوم تعامل میان علوم اجتماعی و علوم دینی را می‌پذیرد اما پس از آنکه آن‌ها را اسلامی کردند، این تعامل را می‌پذیرند و سومین دیدگاه نیز معتقد است که علوم اجتماعی و علوم دینی به یکدیگر نیاز دارند و باید باهم تعامل داشته باشند.
وی با اشاره به دیدگاه خود در پاسخ به این پرسش ادامه داد: به اعتقاد من بومی‌سازی معارف بر اساس روش سه‌گانه فصل، وصل و کنش متعدد، راهکاری برای برقراری ارتباط و تعامل میان علوم اجتماعی و علوم دینی است.
ساری حنفی تصریح کرد: در حوزه فصل ما هر موضوعی که پیش روی خود قرار دهیم هم از منظر علوم اجتماعی و هم از منظر علوم شرعی باید به آن بپردازیم لذا پس از بررسی جداگانه آن موضوع در این دو منظر باید آن‌ها را در مرحله دوم که وصل است با مسائل روز جامعه تطبیق بدهیم و در این مرحله باید با استدلال‌های منطقی و روانشناسی، اقناع‌سازی عمومی انجام شود.
وی بیان کرد: کثرتگرایی در کنش، مرحله سوم، بدان معناست که باید در وهله اول یک کنش سیاسی برای عموم شهروندان انجام شود که در آن الزام وجود دارد و تبدیل به یک قانون مدنی می‌شود و در مقابل نیز باید یک کنش دعوت‌گونه برای مومنین داشته باشیم که به فقه اعتقاد دارند.
ساری حنفی ابراز کرد: برای مثال اگر به مسئله حجاب یک زن مسلمان در محیط عمومی از منظر کنش سیاسی و قانون مدنی نگاه کنیم نباید هیچگونه الزامی وجود داشته باشد و هرکس براساس اعتقاد خود تصمیم می‌گیرد اما از منظر دینی ما می‌توانیم تمام مردم به ویژه مومنین را به داشتن حجاب دعوت کنیم.
وی ادامه داد: باید اخلاق را به جایگاه اصلی خود بازگردانیم و در خوانش گزاره‌ها باید اخلاق را اصل قرار بدهیم و به جای اینکه از فقه انتظار احوال شخصی و قوانین وضعی داشته باشیم باید اخلاق مبتنی بر دین را از فقه دریافت کنیم و براساس اخلاق عمل کنیم.
ساری حنفی گفت: با نظریه سکولاریسم که اعتقاد دارند دین محدود است و جامعه و امور اجتماعی را باید سکولار مدیریت کرد، مخالف هستم و به اعتقاد من دین باید از طریق اخلاق حضور و نقشی موثر داشته باشد.
انتهای پیام
