به گزارش خبرگزاری حوزه، حجت الاسلام ایمان شکیبایی در جمع طلاب به تبیین ویژگی شناسی رانت‌خواهان بر محور نامه ۵٣ نهج البلاغه پرداخت و گفت: رهبر معظم انقلاب در اردیبهشت ماه سال ١٣٨۴بیان کردند:آرمان‌گراییِ جوان ایرانیِ ما عبارت است از ترسیم آینده‌یی با این خصوصیات؛ما نظام و کشوری می‌خواهیم که پیشرفته باشد و مردم آن دانشمند و بیدار و زنده باشند؛ غفلت‌زده و خواب‌آلوده نباشند؛ کشور برخوردار از عدالت باشد؛ مبرّای از فساد باشد؛ طبقه‌ی اشراف بر آن حاکمیت نداشته باشد - چه اشراف سنتی، چه طبقه‌ی جدیدی که ممکن است اسمشان اشراف نباشد، اما در واقع اشراف باشند و به قول آقایان از رانت‌های گوناگون اقتصادی استفاده کنند - برخوردار از قدرت و استحکام سیاسی باشد؛ و همه‌ی اینها الهام گرفته‌ی از معارف دین و اسلام عزیز باشد. اسلام این ظرفیت را دارد که اینها را به ما تعلیم دهد.

وی با بیان این که ما در نهج البلاغه باید این تعلیمات اسلامی را مرور کنیم افزود: حضرت آقا (حفظه الله)در تیرماه ١٣٨٣فرمودند: وقتی مناسبات غلط اقتصادی در جامعه حاکم باشد، وقتی رانت‏‌خواری رواج داشته باشد، وقتی سوءاستفاده‏ی از قدرت برای به دست آوردن ثروتهای بادآورده رواج داشته باشد، کسی که تولید کننده و زحمتکش واقعی است، ناامید می‏شود. کشاورزی که زحمت می‏کشد، صنعتکاری که تولید می‏کند، سرمایه‌‏داری که سرمایه‏‌گذاری می‏کند، معدنکاری که عرق می‏ریزد، معلمی که در مدرسه درس می‏گوید، استادی که در دانشگاه تدریس می‏کند، قاض‏یی که وقت و اعصاب خود را به کارِ صحیح صرف می‏کند، وقتی ببینند راه برای مناسبات غلط اقتصادی در جامعه باز است و با آن برخورد نمی‏شود، مأیوس می‏شوند. این که ما گفتیم و تأکید کردیم که باید با مفاسد اقتصادی و قاچاق مبارزه شود، به‏‌خاطر این است که این پدیده‏ها اساس پیشرفت کشور را دچار آسیب‌های جدی می‏کنند. گردآورندگان ثروتهای نامشروع، زیاده‌‏خواهان، زیاده‏‌خواران و مفسدان اقتصادی نباید عرصه را بر کسانی تنگ کنند که یا سرمایه‏‌گذاری می‏کنند، یا کار می‏کنند، یا زحمت می‏کشند، یا درس می‏خوانند، یا علم را گسترش می‏دهند و درآمدی بسیار کمتر از آنها دارند. نظام باید با مفاسد اقتصادی و با جریان فساد اقتصادی مبارزه کند؛ این وظیفه‌‏ی مجلس و دولت و قوه ا‏ی قضاییه است.

پژوهشگر حوزه و دانشگاه گفت: رهبر فرزانه انقلاب در آذرماه سال ١٣٧٩با اشاره به فرازی از نامه ۵٣ نهج البلاغه داشتند:«انصف الله و انصف الناس من نفسک و من خاصة اهلک و من لک فیه هوی من رعیتک»؛ یعنی درباره‌ی خودت، درباره‌ی دوستان و خویشاوندان و رفقای خودت، رعایت انصاف را در قبال مردم و خدا بکن؛ یعنی اختصاص و امتیاز به آنها نده؛ یعنی همین چیزی که دوستان عزیز فرنگی‌مآب ما به آن «رانت‌خواری» می‌گویند؛ یعنی امتیاز ویژه. امکانات استفاده از یک شرکت و یک منبع مالی را در اختیار جمع خاصی قرار دادن، به مناسبت این‌که اینها دوست یا خویشاوند یا رفیق ما هستند. این کار جزو کارهای ضدمردم‌سالاری است. هر کس که این کارها را بکند، همان فسادی ایجاد خواهد شد که الان آقای رئیس جمهور به آن اشاره کردند. بله، باید با این فسادها مبارزه شود. برادران و خواهران عزیز! تا این فسادها در مجموعه‌ی کارگزاران کشور وجود داشته باشد، توانایی کار وجود نخواهد داشت و پیشرفت امکان ندارد؛ هر کار هم بکنید، امکان نخواهد داشت. اینها شکافها و دره‌ها و حفره‌هایی است که وقتی به وجود آمد، هرچه شما دستاورد داشته باشید و در آن بریزید، آنها را پر نمی‌کند؛ دستاورد هم از بین می‌رود. لذا اول باید اینها را علاج کرد. این فرمایش امیرالمؤمنین علیه‌الصلاةوالسلام است: «من لک فیه هوی من رعیتک»؛ به رفقا و نزدیکان و آدمهایی که دوستشان داری، نباید امتیاز ویژه بدهی؛ همه باید یکسان امتیاز ببرند. امتیازی که هست، باید در اختیار همه قرار گیرد. اگر بناست قرعه‌کشی شود، اگر بناست سقف باشد، درعین‌حال نباید برای کسی امتیازی وجود داشته باشد.

استاد حوزه در ادامه به مهمترین ویژگی های رانت‌خواهان بر محور نامه ۵٣ نهج‌البلاغه که هیچ شهروندی به اندازه آنها برای حکومت "پرهزینه و پردردسر" نیست (أَثْقَلَ عَلَی الْوَالِی مَئُونَةً)
در هنگام احتیاج (جنگ، بلایای طبیعی و ...) "کمترین کمک" را به حکومت می‌رسانند (أَقَلَّ مَعُونَةً لَهُ فِی الْبَلَاءِ) پرداخت.

مدرّس نهج‌البلاغه گفت:رانت‌خواهان از والی توقعات بسیار و خواسته های بی شمار دارند و کیسه هایی برای منافع خود دوخته اند که به این آسانی پر نمی شود و به عکس به هنگام بروز مشکلات خود را کنار می کشند و چنین می پندارند که حفظ کشور و ایثار و فداکاری در راه آن بر عهده توده های مردم است; آنها قشر ممتازی هستند که فقط باید نظارت کنند و نظر بدهند.
٣. از عدالت و انصاف حکومتی، "بیشترین گلایه و نارضایتی" را دارند (أَکْرَهَ لِلْإِنْصَافِ)

حجت الاسلام شکیبایی در تبیین این فراز گفت:چرا أکرَهَ للانصاف؟چون خودشان را قشر ممتازی می دانند که نباید با دیگران در هیچ برنامه ای در یک صف قرار بگیرند.
۴. "پرتقاضاترین و پرتوقع‌ترین" مردم هستند(أَسْأَلَ بِالْإِلْحَاف)

مدرس نهج البلاغه در تبیین این ویژگی گفت:زیرا رانتخواهان خود را طلبکار می دانند و اضافه بر این به دولت مردان نزدیکند و می توانند خواسته خود را مکرّر در مکرّر عنوان کنند،به خلاف توده های مردم که خواسته های خود را با اصرار بسیار کمتری همراه می سازند و اصولا دسترسی چندانی به مسئولان ندارند.
۵. تقاضاها و توقعاتشان را با اصرار و پافشاری شدیدی پیگیری می کنند (أَسْأَلَ بِالْإِلْحَاف)
۶. "کمترین تشکر" و قدردانی را از حکومت دارند و همیشه می‌گویند حکومت برای ما چه کرده (أَقَلَّ شُکْراً عِنْدَ الْإِعْطَاء)
٧. اگر حکومت عذری از خدمت رسانی داشته باشد و در نتیجه سیاست انقباضی اتخاذ کند، "کمترین عذرپذیری" را دارند (أَبْطَأَ عُذْراً عِنْدَ الْمَنْعِ)

حجت الاسلام شکیبایی گفت: طبق این فراز، رانت‌خواهان،عطا و بخشش را خدمتی از ناحیه حکومت نمی بینند، بلکه ادای دین می شمرند و در برابر ادای دین نیازی به سپاسگزاری نمی بینند. آنها غالباً چنین می پندارند که اگر حمایت و نظارتشان بر امر حکومت نباشد، حکومت نمی تواند به حیات خود ادامه دهد، بنابراین آنها حق حیات بر حکومت دارند و هرچه به آنها داده شود کم است.
نیز به همین دلیل اگر خواسته های آنها تأمین نشود کمتر حاضرند عذری را بپذیرند و تمام عذرها را در این زمینه ناموجه می بینند و گاه عذر بدتر از گناه.
٨. در زمان نزول بلا "کم‌طاقت‌ترین" مردم هستند (أَضْعَفَ صَبْراً عِنْدَ مُلِمَّاتِ الدَّهْر)

کارشناس نهج البلاغه گفت:با توجه به این فراز،رانت‌خواهان در ناز و نعمت پرورش یافته و کمتر با مشکلات روبه رو بوده و هرگز ورزیده و آبدیده نشده اند بر عکس توده های زحمت کش جامعه که در لابه لای مشکلات پرورش می یابند و در کوره حوادث قرار می گیرند و همچون فولادی آبدیده محکم می شوند.

وی افزود: ترسیمی از این بهتر و گویاتر و شفاف تر درباره این گروهِ اندک از خودراضی و خودبرتربین پیدا نمی شود و می دانیم تمام این صفات ناشی از توهماتی است که درباره امتیازات ذاتی خود و نیاز حکومت به آنها و برتری بر توده های مردم دارند. این اوهام و خیالات، آنها را به این مسیرهای نادرست می کشاند.
٩. خود را بر دیگران مقدم می‌کنند (استئثار)

پژوهشگر حوزه و دانشگاه گفت:رانت‌خواهان با اتّکاء به سواد و قدرت و ثروتشان این توهم را دارند که انگار باید تافته جدابافته فرض شوند و در عرصه های مختلف دارای جایگاه ویژه ای باشند.
١٠. بر مردم تکبر می‌ورزند (تطاول)

وی افزود:هنگامی که انسان دچار منیّت شد و امتیازات ویژه را به سمت خود گسیل داد،دیگر برای دیگران ارزشی قائل نخواهد بود و خودش را برتر از همه می داند.
١١. در معامله با مردم کم‌انصاف هستند (قِلَّةُ إِنْصَافٍ فِی مُعَامَلَةٍ)

حجت الاسلام شکیبایی گفت: رانت‌خواهان وقتی چیزی را بخواهند به دست بیاورند اینقدر از واسطه ها و پارتی ها و تهدیدها و امتیازدهی ها استفاده می کنند تا جایی که آن خواسته را گاهی رایگان به دست می آورند ولی اگر خودشان بخواهند کالایی را به فروش بگذارند یا خدمتی را عرضه کنند هیچ انصافی را مراعات نخواهند کرد.
١٢. از بیت المال توقعات مالی ویژه دارند (لَا تُقْطِعَنَّ لِأَحَدٍ مِنْ حَاشِیَتِکَ وَ حَامَّتِکَ قَطِیعَةً)

وی افزود:اینگونه انسان ها به جهت ورودشان در عرصه های خاص مسئولیتی گاهی به دلیل بی ظرفیتی،به حقوق مصوّب قانع نیستند و به دنبال ویژه خواری هستند.
١٣. با سوء استفاده از انتساب به مسئولان، به مردم ظلم می‌کنند (تَضُرُّ بِمَنْ یَلِیهَا مِنَ النَّاس)

مدرس نهج البلاغه گفت: اینگونه افراد به جهت آشنایی با بعض مسئولین، از اسم و قدرت و نفوذ آنها سوء استفاده می کنند و گاهی به علت ناراحتی های شخصی و خانوادگی، یک اداره، یک کارخانه، یک فروشگاه تولیدی و... را پلمپ می کنند و کارگران زحمت کش را از کار بیکار.

١۴. وظایف اجتماعی خود را بر دوش دیگران می‌اندازند (یَحْمِلُونَ مَئُونَتَهُ عَلَی غَیْرِهِم)

وی افزود: رانتخواهان به دلایل مختلف از جمله قدرت، شهرت و مسائل اینچنینی،وظایف اجتماعی‌شان را به گردن دیگران می اندازند و لذا گاهاً می بینیم که بعضی از مسئولین،از آشفتی های بازار بی خبرند، از گرانی های اجناس اطلاعی ندارند،از صف های طولانی بعضی از ادارات دولتی خبری ندارند، چرا؟ چون برای کارهای اجتماعی برای خودشان مأمور مشخص می کنند تحت عناوین مختلف، مأمور خرید مایحتاج منزل، مأمور امور بانکی،سرویس مدرسه فرزندانشان،و...
١۵. سود رانت‌خواری را آنان می‌برند و ننگ دنیوی و اخروی‌اش بر مسئولان می‌ماند(فَیَکُونَ مَهْنَأُ ذَلِکَ لَهُمْ دُونَکَ و عَیْبُهُ عَلَیْکَ فِی الدُّنْیَا وَ الْآخِرَة)

حجت الاسلام شکیبایی گفت: رانت‌خواهان به منافع حکومت توجهی ندارند و آنچه که برایشان اولویت دارد خودشان و خانواده ایشان است و بس،حتی اگر لازم باشد آبروی دولت را می برند تا خودشان آبرومند شوند.

وی در پایان گفت: الحمدلله رهبری معظم انقلاب به طور عالی مسئولین نظام و مردم را هدایتگری و راهنمایی می فرمایند، رئیس جمهور هم فعالیت های ارزشمندی انجام داده که حتی مورد رضایت حضرت آقا بوده است، منتهی مجلس، دولت و قوه قضائیه باید بیش از گذشته حواسشان به فرمایشات رهبر معظم انقلاب باشد تا نعوذبالله پای رانت‌خواهان به جایگاه های حساس نظام باز نشود که در نتیجه مانع پیشرفت و آبادانی کشور و مانع مهار تورم و رشد تولید شوند.