به گزارش خبرنگار خبرگزاری حوزه آیة الله هاشمی علیا در جلسه اخلاق عمومی هفتگی که سه شنبه های هر هفته بعد از نماز مغرب و عشاء با عنوان «شرح دعای هشتم صحیفه سجادیه» که در مسجد مدرسه علمیه قائم چیذر تهران برگزار می‌شود، که جلسه این هفته به ادامه شرح فراز «اَللَّهُمَّ إِنِّی أَعُوذُ بِکَ مِنْ... مَلَکَةِ الْحَمِیَّةِ» با محوریت بحث اسباب تکبّر پرداخت.
این استاد اخلاق در ابتدا با بیان تفاوت بین عُجب و تکبّر، خاطرنشان کرد: عجب یعنی خودپسندی، خودبینی و خودخواهی که نتیجه آن تکبّر است. اگر در تعالیم دین اسلام، دستوراتی از این قبیل وارد شده است که در سلام کردن بر دیگران پیشی بگیرید و خضوع کنید، برای دوری از همین رذیله اخلاقی است.
آیت الله هاشمی علیا در ادامه درس اخلاق، با بیان مواردی از اسباب خودپسندی و تکبّر، اظهار داشت: خودپسندی در امور دنیوی عبارتند از: زیبایی، قوّت و مقام، کثرت انصار و اقوام؛ مال و ثروت؛ حسب و نسب که امنیت این موارد مربوط به دنیا است.
وی افزود: خودپسندی که مربوط به امور اخروی و دینی است عبارتند از: علم و عمل. علم امری الهی است، اما اگر عالمی در این مسیر، تزکیه نفس نشده باشد، دچار عجب و تکبّر می‌شود. در مورد عمل، یعنی اهل عبادت و ذکر دائمی بودن نیز همین‌طور است. اگر خودسازی نباشد، همین عبادت می‌تواند سبب تکبّر انسان هم در دنیا و هم در آخرت شود.
تولیت مدرسه علمیه چیذر در ادامه افزود: عالم و عابد متکبّر در قیامت از خدا توقّع دیگری دارند و نمی‌دانند ۷۰ گناه از غیر عالم و عابد بخشیده می‌شود ولی یک گناه آن‌ها آمرزیده نمی‌شود. بنابراین هر عابد و عالمی در قیامت جایگاه ندارد.
آیت الله هاشمی علیا با بیان این سؤال که دنیای فانی چه تفاخر خواهد داشت، اظهار داشت: طبق روایات، حسب و نسب واقعی عبارت است از خضوع و خشوع و تواضع انسان، نه شرافت و بزرگی اجداد او. امام سجاد(ع) می فرمایند: «لاَ حَسَبَ لِقُرَشِیٍّ وَ لاَ عَرَبِیٍّ إِلاَّ بِتَوَاضُعٍ؛ هیچ افتخاری برای فرد قرشی و یا عرب نیست، مگر به فروتنی.»
وی در پایان با اشاره به اخلاق و منش رئیس جمهور شهید دکتر رئیسی تأکید کرد: اگر انسانی از شرافت و بزرگی هم برخوردار باشد، زکات بزرگواری او تواضع و مقدّم داشتن دیگران بر خود است. درست مانند رئیس جمهور شهیدی که تمام صفات پسندیده ذکر شده در او جمع بود و تمام افرادی که با او ارتباط داشتند از تواضع وی می‌گفتند. شیعه حقیقی امام علی(ع) بود و حسب واقعی داشتن، تنها برای انسان متواضع است.
