به گزارش خبرگزاری حوزه، یکی از کارهای مهمی که امام راحل بلافاصله بعد از پیروزی انقلاب انجام دادند، این بود که کمیته انقلاب اسلامی را بنا گذاشتند و حکم ریاست کمیته را هم به فرد شناخته شده ای مثل آیت الله مهدوی کنی دادند.
ایشان هم پایگاه کمیته را در ساختمان مجلس شورای ملی قرار داد، البته نه در قسمت جلسات، بلکه در اتاقهایی که مربوط به پرسنل مجلس بود.
بعد از آن، ایشان تهران را منطقهبندی کرد و در هر منطقه، مسجدی را به عنوان مرکزیت کمیته آن منطقه معرفی کرد و یکی از ائمه جماعات را به عنوان مسئول آن کمیته قرار داد. اینگونه با تأسیس کمیته تقریباً تمام مسئولیتهای شهربانی، به علاوه مسئولیتهایی از دادگاهها و کارهای مختلف ضابطین قضایی بر دوش کمیتهها افتاد. شورای مرکزی کمیته که به تدریج از افراد کمیته استقبال تشکیل شد، توسط آیتالله مهدوی کنی و دستیارانی که ایشان انتخاب کرد، مثل آقای ناطق نوری، شهید مطهری و شهید مفتح شروع به کار کرد.
شهید مطهری از همان ابتدا اظهار کردند که من نمیتوانم در این حوزه مسئولیتی را بپذیرم و فعالیت کنم، لذا کاری به عهده من نگذارید. شاید یکی دو جلسه با آقای مهدوی کنی نشست و برخاست داشتند و بعد گفتند که این کار در توان من نیست و از من نخواهید که این مسئولیت را بپذیرم. ایشان همان اوایل رفتند، ولی آقایان دیگر بودند و در بخشهای مختلف کمک میکردند و تعداد زیادی از نیروهای مختلفی که ذیل کمیته استقبال فعالیت کرده بودند، به کمیته انقلاب اسلامی پیوستند.
آیتالله مهدوی کنی، تشکیلات بازرسی هم درست کرد که به مناطق سرکشی میکردند و تشکیلات کمیتههای مناطق را سروسامان میدادند.
در حکم امامخمینی، مأموریتی کلی با عنوان سازماندهی کمیتههای انقلاب اسلامی، به منظور مراقبت و پاسداری از انقلاب اسلامی و نظام جمهوری اسلامی آمده بود و کمیته میبایست در آن مقطع خلأ وجودی دیگر نهادهای انتظامی و خدماتی را پر میکرد.کمیتههای انقلاب اسلامی در اوایل انقلاب و در خلأ نهادهای حکومتی، همه کارها را خود بهتنهایی انجام میدادند؛ از مبارزه با مجرمان و گروههای مسلح و تروریستهای ضدانقلاب گرفته تا حلوفصل اختلافات خانوادگی. این امر به سبب قرارگرفتن روحانیت در رأس کمیتههای انقلاب نمود خاصی یافته بود.
مهمترین وظایف و اقدامات کمیتههای انقلاب اسلامی در آن مقطع عبارت بود از:
۱. مقابله با توطئههای ضدانقلاب؛ ۲. دستگیری عوامل رژیم گذشته و تحویل آنها به مراجع قضایی؛ ۳. جمعآوری سلاحهای سنگین و سبک؛ ۴. جلوگیری از قاچاق اسلحه؛ ۵. توقیف اموال عوامل رژیم گذشته و تحویل آن به مراجع ذیصلاح؛ ۶. انتظامات و حفظ امنیت شهرها و روستاها؛ ۷. کشف جرایم و پیگرد متهمان؛ ۸. مراقبت و پاسداری از وزارتخانهها و مؤسسات اداری؛ ۹. مبارزه با احتکار و گرانفروشی؛ ۱۰. مبارزه با زمینخواری و رباخواری و ارتشا؛ ۱۱. انتظامات انتخابات ازجمله انتخابات همهپرسی جمهوری اسلامی و مجلس خبرگان قانون اساسی؛ ۱۲. پاسداری از تمامیت ارضی در برابر گروههای تجزیهطلب در مناطق مرزی کشور؛ ۱۳. همکاری با ارگانها و نهادهای دیگر در ایفای وظایف محولشده؛ ۱۴. کمک به بازسازی ارتش و دیگر نیروهای نظامی.
ادغام کمیته انقلاب اسلامی
پس از تثبیت انقلاب و ساماندهی نهادهای انتظامی و نظامی و برخی همپوشانیهایی که در عملکرد این نهادها با کمیته انقلاب اسلامی وجود داشت، برخی مسئولان به این نتیجه رسیدند که کمیته و دیگر نهادهای انتظامی باید در هم ادغام شوند.
ادغام و استقلال کمیته موافقان و مخالفانی داشت و هر یک دلایلی داشتند و با رایزنیهای فراوان در صدد تثبیت نظر خود بودند. سرانجام با پیگیری وزارت کشور وقت، در تیر ۱۳۶۹ در مجلس شورای اسلامی قانونی به تصویب رسید که وزارت کشور مکلف شد نیرویهای انتظامی موجود (شهربانی، کمیته و ژاندارمری) را حداکثر ظرف مدت یک سال ادغام کند و سازمانی با عنوان نیروی انتظامی جمهوری اسلامی ایران تشکیل دهد و در چارچوب این قانون این نیرو شکل گرفت.
منابع:
پرتال امام خمینی
پایگاه تاریخ شفاهی ایران
نظر شما