به گزارش خبرنگار خبرگزاری حوزه از اراک، امام صادق(ع) با بنیانگذاری مکتب علمی شیعه، نقش کلیدی در گسترش علوم اسلامی ایفا کردند.
خبرنگار خبرگزاری حوزه در اراک با خانم باعث معاون فرهنگی مدرسه علمیه فاطمه الزهرا ساوه مصاحبه ای کرده است که نظر شما را به آن جلب می کنیم:
نقش امام صادق (ع) در گسترش علوم اسلامی را چگونه ارزیابی میکنید؟
امام صادق (ع) در حقیقت مؤسس مکتب علمی شیعه است. ایشان با بهرهگیری از فضای نسبتاً باز علمی دوران انتقال خلافت از امویان به عباسیان، نهضت علمی گستردهای را پایهگذاری کرد. بیش از چهار هزار نفر از محضر ایشان کسب علم نمودند. شاگردانی چون هشام بن حکم، زراره، محمد بن مسلم، و حتی جابر بن حیان که بعدها بهعنوان پدر علم شیمی شناخته شد، تربیتیافته همین مکتباند، امام با تبیین فقه، اصول، تفسیر، کلام، مناظرات علمی و نیز پاسخ به شبهات اعتقادی، زیربنای مکتب فقهی و کلامی امامیه را بنا نهادند.
شهادت امام صادق (ع) چه تأثیری بر شیعه گذاشت؟
شهادت آن حضرت نقطه عطفی در تاریخ تشیع بود، از یکسو شیعیان از پرچمدار علمی و معنوی خود محروم شدند و از سوی دیگر با سیاستهای سرکوبگرانه منصور عباسی، بسیاری از ارتباطات سازمانیافته میان امام و شیعیان قطع شد. این دوره آغاز نوعی استتار سازمانی در امامت بود که در عصر امام کاظم (ع) به اوج خود رسید. شهادت ایشان همچنین موجب پراکندگی یاران خاص امام شد و موجب شد زمینه برای ظهور فرقههایی مانند فطحیه نیز فراهم شود.
امام صادق (ع) با چه چالشهایی در دوران خود مواجه بود؟
امام در دوران انتقال قدرت از بنیامیه به بنیعباس زیست، که خود فرصتی و تهدیدی توأمان بود، تهدید از جهت اختناق سیاسی و خفقان شدید نسبت به اهل بیت (ع) و فرصت از جهت خلأ ایدئولوژیک که امکان عرضه معارف ناب اهل بیت را فراهم میکرد. همچنین گسترش فرق و نحلههای فکری مانند معتزله، مرجئه، غُلاة و حتی زیدیه، ضرورت پاسخگویی و تبیین دقیق مبانی دینی را دوچندان میکرد.
چرا خلفای عباسی نسبت به امام صادق (ع) ظلم کردند؟
خلفای عباسی بهرغم ادعای دفاع از اهل بیت، در عمل بهدنبال کسب مشروعیت دینی بودند، نه گسترش حقانیت آلمحمد (ع). امام صادق (ع) با افشای این نفاق سیاسی، مشروعیت آنان را به چالش کشید. نفوذ اجتماعی، علمی و معنوی امام باعث نگرانی جدی منصور عباسی شد؛ بهگونهای که نقل است، بارها قصد ترور ایشان را داشت و نهایتاً ایشان را مسموم کرد.
پیام شهادت امام صادق (ع) برای عصر ما چیست؟
پیام روشن است، علم، مقاومت و تقیه آگاهانه. در دوران غیبت، ما وظیفه داریم همچون امام صادق(ع) در برابر جهل، تحریف دین و ظلم ایستادگی کنیم؛ نه با خشونت، بلکه با گسترش معرفت، تربیت نیروی انسانی مؤمن و بصیر، و صیانت از اصول دین. ایشان به ما آموختند که فقه تنها علم احکام نیست، بلکه علم زندگی و راه حقگرایی است.
رابطه امام صادق (ع) با خلفای عباسی چگونه بود؟
رابطهای پر از سوءظن، تقیه و مدیریت بحران، امام نه اهل مصالحه با باطل بود، نه دعوت به قیام مسلحانه میکرد، بلکه با بهرهگیری از جهاد علمی و تبیین مبانی حق، خلافت را به چالش کشید، نامهنگاریها، مناظرات و محدودیتهایی که بر ایشان اعمال میشد، نشانه آشکاری از ترس عباسیان از جایگاه علمی و دینی ایشان است.
چگونه میتوانیم از آموزههای امام صادق (ع) در زندگی روزمره استفاده کنیم؟
با تأمل در کلمات نورانی ایشان، بهویژه در توحید مفضل، تفسیر امام صادق، میتوان بهخوبی چارچوب عقلانی، اخلاقی و معرفتی سبک زندگی اسلامی را استخراج کرد، ایشان بر صدق در گفتار، حسن خلق، وفاداری به عهد، احسان به خلق، و تلاش علمی مستمر تأکید داشتند، سبک زندگی امام صادق (ع)، سبک زندگی متوازن دنیوی و اخروی است.
مهمترین ویژگی شخصیتی امام صادق (ع) را چه میدانید؟
بدون تردید، جامعیت علمی همراه با حلم و بصیرت، ایشان بهدرستی مصداق «العالِم الغیور» بودند، عالمی که نسبت به دین غیرت دارد، نسبت به جامعه دغدغه دارد و نسبت به آینده امت اسلامی مسئول است، حلم ایشان در مناظرات، تدبیر در مواجهه با دشمن، و قدرت در بیان مبانی دین، ایشان را الگوی کامل عالِم ربانی قرار داده است.
انتهای پیام. /
نظر شما