به گزارش خبرگزاری حوزه، روز ملی خلیج فارس نشانه اهمیت تاریخی، جغرافیایی و فرهنگی خلیج فارس است که نقش مهمی در تأکید بر روابط دوستانه و یادآوری ارزش و جایگاه این خلیج در تاریخ جهان و منطقه در ارتباطات اقتصادی، فرهنگی و تاریخی دارد.
زمینشناسان معتقدند که در حدود پانصد هزار سال پیش، صورت نخستین خلیجفارس در کنار دشتهای جنوبی ایران تشکیل شد و به مرور زمان، بر اثر تغییر و تحول در ساختار درونی و بیرونی زمین، شکل ثابت کنونی خود را یافت. خلیجفارس در آغاز، بسیار پهناور بوده بهطوریکه تا اواخر دوره سوم زمینشناسی بیشتر جلگههای برازجان، بهبهان و خوزستان ایران تا کوههای زاگرس در زیر آب بودهاند.پس از پایان آخرین عصر یخبندان در حدود ۱۱هزار سال پیش، و ذوبشدن یخهای قطبی و بالاآمدن آب اقیانوسها و دریاهای آزاد، سطح دریای عمان نیز بالا آمده و از طریق تنگه هرمز، آب به درون گودال بسیار بزرگی که امروزه به نام خلیج فارس میشناسیم، جاری شده و بهتدریج، به شکلی که امروز میبینیم درآمده است.
موقعیت جغرافیایی
خلیجفارس از شرق از طریق تنگه هرمز و دریای عمان به اقیانوس هند راه دارد، و از غرب به دلتای رودخانه اروندرود، که حاصل پیوند دو رودخانه دجله و فرات و پیوستن رود کارون به آن است، ختم میشود. کشورهای ایران، عمان، عراق، عربستان سعودی، کویت، امارات متحده عربی، قطر و بحرین در کناره خلیجفارس هستند. در این میان سواحل شمالی خلیجفارس تماماً در جغرافیای سیاسی ایران قرار دارند. به سبب وجود منابع سرشار نفت و گاز در خلیجفارس و سواحل آن، این آبراهه در سطح بینالمللی، منطقهای مهم و راهبردی بهشمار میآید.
از میان جزایر خلیجفارس بیش از ۳۰ جزیره مسکونی و غیرمسکونی آن متعلق به کشور ایران است. برخی از این جزایر به علت کشند آب (جذر و مد) در زیر آب قرار میگیرند و غیرمسکونی هستند. جزایر غیرمسکونی خلیجفارس به عنوان زیستگاه مرجانهای دریایی، محل تخمگذاری پرستوهای دریایی و لاکپشتها و هم چنین زیستگاه انواع پرندگان مهاجر از اهمیت ویژه جهانی برخوردار است. جزیره قشم بزرگترین جزیره خلیج فارس است.بعد از خلیج مکزیک و خلیج هادسون، خلیج فارس سومین خلیج بزرگ جهان است.عمیق ترین نقطه خلیج فارس با عمق ۹۳ متر در ۱۵ کیلومتری تنب بزرگ و کم عمق ترین نقطه آن با عمقی بین ۱۰ تا ۳۰ متر در سمت غرب است.
اهمیت خلیجفارس
خلیجفارس در واقع محور ارتباط بین اروپا، آفریقا، آسیای جنوبی و جنوب شرقی است. از نظر راهبردی در منطقه خاورمیانه، به عنوان بزرگترین و مهمترین مرکز ارتباطی بین این سه قارهاست و بخشی از یک سیستم ارتباطی شامل اقیانوس اطلس، دریای مدیترانه، دریای سرخ و اقیانوس هند است. به همین دلیل از دیرباز مورد توجه قدرتهای جهانی و هم چنین بازرگانان و تجار دنیا بودهاست. هم چنین این منطقه منبع مهم انرژی جهان است. در مجموع خلیجفارس از نظر جغرافیای سیاسی، استراتژیک، انرژی و تاریخ و تمدن یک پهنه آبی مهم و حساس در دنیا محسوب میشود.
بزرگترین عامل اهمیت خلیجفارس وجود معادن سرشار نفت و گاز در کف بستر و سواحل آن است بهطوریکه این منطقه را «مخزن نفت جهان» نام نهادهاند. خلیجفارس مسیر انتقال نفت کشورهای ایران، عراق، کویت، عربستان و امارات متحده عربی است، و به همین سبب، منطقهای مهم و راهبردی بهشمار میآید. در حدود ۳۰ درصد نفت جهان از منطقه خلیجفارس تأمین میشود که این مقدار گاهی افزایش و گاهی کاهش مییابد. نفت تولید شده در حوزه خلیجفارس باید از طریق این پهنه آبی و از راه تنگه هرمز به سایر نقاط جهان حمل شود.
خلیجفارس از نظر ذخایر نفتی در مقایسه با سایر نقاط جهان دارای مزایای زیادی مانند سهولت استخراج، هزینه پایین تولید، مازاد ظرفیت تولید، کیفیت بالای نفت خام منطقه، سهولت حمل و نقل، توان بالای تولید چاهها و امکان کشف ذخایر جدید نفتی وسیع در منطقه است. طبق آخرین برآوردهای انجام شده حوزه خلیجفارس در حدود ۷۳۰ میلیارد بشکه ذخیره نفت اثبات شده و بیش از ۷۰ تریلیون مترمکعب گاز طبیعی را در خود جای دادهاست.
مدعیان خلیج عربی!
محمدرضا سحاب، مدیر مؤسسه جغرافیایی و کارتوگرافی سحاب؛ اولینبار عبدالکریم ناصر پس از کودتا در عراق، عنوان جعلی «خلیج عربی» را مطرح کرد. چندی بعد، جمال عبدالناصر پس از شکست در جنگ با اسرائیل، برای فرار از این موقعیت، عنوان جعلی خلیج عربی را تکرار کرد؛ در صورتی که در صحبتهای پیشین او این عنوان دیده نمیشود. این دست اقدامات نشأتگرفته از دشمنی برخی از سران کشورهای عربی با ایران و ایرانی است. ما یک خلیج عربی داریم که در واقع همان دریای سرخ است و در تمام نقشههای تاریخی از آن با عنوان «سینوس عربیکوس» یاد شده است. در این نقشهها، از خلیج فارس با عنوان «سینوس پرسیکوس» یاد شده است؛ اینها عناوینی است که یونانیها از ۵۰۰ سال قبل از میلاد بر این مناطق گذاشتهاند.
تیرماه سال ۱۳۸۴ شورای عالی انقلاب فرهنگی روز اخراج پرتغالیها از تنگه وجزیره هرمز (یعنی ۱۰ اردیبهشت) را به عنوان روز ملی خلیج فارس نامگذاری کرد.
بیانات رهبر انقلاب درباره خلیج فارس
رهبر معظم انقلاب در سال ۱۳۶۸ فرمودند: اخیراً کویتی ها اطلس تاریخ اسلام را درست کردهاند که از محتوایش اطلاعی ندارم؛ ولی از لحاظ طبع، کتاب خیلی بزرگی است. پارسال، امیر کویت دو نسخه از آن را برای من فرستاد که من یک نسخهاش را به کتابخانهی نهاد ریاست جمهوری دادم و نسخهی دیگر را در کتابخانهی خودم نگه داشتم. اطلس تاریخ اسلام توسط کویتیها درست شده که تقریباً بدون استثنا مورد استفادهی همهی مسلمانهاست. این که میگویم تقریباً، به این دلیل است که «خلیج فارس» را «خلیج عربی» نوشته است که اگر الان به ما پول دستی هم بدهند، حاضر نیستیم این کتاب را در کتابخانههای خودمان ترویج و یا به فارسی ترجمه کنیم؛ چون «خلیج عربی» دروغ است. اگر یک وقت خواستیم این را برگردانیم، حتماً «خلیج فارس» خواهیم نوشت. البته، یک جا هم از دستشان در رفته و تصویر یکی از نقشههای قدیمی را چاپ کردهاند و «الخلیج الفارسی» را بهکار بردهاند.
با این که همه جا و در همان نقشههای قدیمی، این اصطلاح را عوض کردهاند، ولی یک جا تصادفاً برای اتمام حجّت، در این کتاب به این بزرگی و با این همه خرج چاپ، اصطلاح «الخلیج الفارسی» را نوشتهاند.غرضم این بود که گاهی اوقات تاریخ و جغرافیا را مینویسند، اما نکتهیی در آن هست که ما نسبت به آن حساسیم. حالا این از جهت ملّیش بود که البته الان خلیج فارسی و عربی برای ما فقط ملی هم نیست؛ سیاسی و اعتقادی هم است.۱۳۶۸/۰۷/۳۰
مجموعهی خلیج فارس میتواند با یک سیاست خردمندانه و عاقلانهی جمعی و به سود همهی کشورهای حاشیهی خلیج فارس بخوبی اداره شود. عنصری که این حرکت درست ومعقول را تهدید میکند، حضور بیگانه و به طور ویژه حضور آمریکا در منطقه است.۱۳۸۸/۱۱/۳۰
در منطقهی خلیج فارس سعی همهی کسانی که از این موجود منحوس و شوم، یعنی صدّام، حمایت میکردند و دفاع میکردند، همینهایی که مدّعی حقوق بشرند، همینهایی که بعدها در مقابل صدّام خودشان صفآرایی کردند -که اینها سالهای متمادی به او کمک کردند در مقابل جمهوری اسلامی- سعیشان این بود که خلیج فارس را برای جمهوری اسلامی ناامن کنند. این اهمّیّت امنیّت خلیج فارس را نشان میدهد. نشان میدهد که چقدر این امنیّت مهم است که دشمنی آنها با این هدف بود که این منطقه را برای ایران که بیشترین ساحل را در این منطقهی آبی دارد -خلیج فارس و دریای عمان- ناامن کنند.تشکیل جبههی انقلابی در جنوب کشور و حضور نیروهای انقلاب در قالب نیروی دریایی سپاه و بچّههای استانهای ساحلی -این جوانهای شجاع، این جوانهای دلبهدنیا نداده- موجب شد که این هدف قرآنی حاصل بشود: تُرهِبونَ بِه عَدُوَّ اللهِ وَ عَدُوَّکُم؛ این باید همیشه استمرار داشته باشد. بارها ما گفتهایم که ما شروعکنندهی جنگ نخواهیم بود؛ دلایل خودمان را داریم برای این کار؛ هیچ جنگی را ما شروع نمیکنیم امّا باید جرئت شروع جنگ را از دشمن گرفت، دشمن را باید شناخت، طبیعت دشمن را باید شناخت.۱۳۹۴/۰۷/۱۵
در دهم اردیبهشت سال ۱۳۹۹ همزمان با روز ملی خلیج فارس و در روزهایی که تنش میان ایران و آمریکا در خلیج فارس بالا گرفته بود، صفحه توئیتری سایت دفتر رهبری بخشی از جملات حضرت آیت الله العظمی خامنهای را درباره خلیج فارس را منتشر نمو در این پیام آمده است: «خلیج فارس خانهی ما و جای حضور ملّت بزرگ ایران است؛ ساحل خلیج فارس به اضافهی سواحل زیادی از دریای عمان، متعلق به این ملت است.ما ملّتی هستیم با تاریخ و قدرتمند.»
منابع:
پایگاه اینترنتی KHAMENEI.IR
سرویس سیاسی فارس نیوز
خبرگزاری تسنیم
ویکی تابناک
نظر شما