به گزارش خبرنگار خبرگزاری حوزه از ارومیه، آیت‌الله علیرضا اعرافی، امروز در مراسم نکوداشت ۸۰ سال مجاهدت علمی، فرهنگی و اجتماعی آیت‌الله سیدعلی‌اکبر قریشی که در تالار وحدت ارومیه برگزار شد، با اشاره به منشور روحانیت امام خمینی رحمه الله علیه اظهار داشت: امام خمینی درب بزرگی به جهان جدید گشودند و پیشرفت اسلام مدیون ایشان است و امام راحل در منشور روحانیت کلام خود را با سلام به روحانیت آغاز می‌کنند، صلوات و سلام خدا و رسول خدا بر ارواح طیبه‌ی شهیدان، خصوصاً شهدای عزیز حوزه‌ها و روحانیت. درود بر حاملان امانت وحی و رسالت؛ پاسداران شهیدی که ارکان عظمت و افتخار انقلاب اسلامی را بر دوش تعهد سرخ و خونین خویش حمل نموده‌اند. سلام بر حماسه‌سازان همیشه جاوید روحانیت که رساله‌ی علمیه و علمیه‌ی خود را به دم شهادت و مُرکب خون نوشته‌اند و بر منبر هدایت و وعظ و خطابه‌ی ناس از شمع حیاتشان گوهر شب‌چراغ ساخته‌اند. افتخار و آفرین بر شهدای حوزه و روحانیت که در هنگامه‌ی نبرد، رشته‌ی تعلقات درس و بحث و مدرسه را بریدند و عقال تمنیات دنیا را از پای حقیقت علم برگرفتند و سبکبالان به میهمانی عرشیان رفتند و در مجمع ملکوتیان شعر حضور سروده‌اند
متن کامل بیانات آیت‌الله اعرافی مدیر حوزه‌های علمیه :
تجلیل از سفیران نور
شکرگزار بهره‌مندی از سفیران نور و هدایت، پیامبران الهی و رسل آسمانی، صحف ربانی، علمای بزرگ و هادیان امت هستیم. خداوند را شاکریم که در محفلی حضور یافته‌ایم که به نام عالمی ربانی و دانشمندی گرامی، چهره‌ای نورانی و شخصیتی مورد احترام مردم عزیز و شریف آذربایجان غربی است. بنده نیز در آغاز به‌عنوان یک طلبه کوچک و به نام حوزه، نهاد روحانیت، علم و دین، مقام والای علمای بزرگ این دیار و شهدای عالی‌قدر این استان سرافراز را گرامی می‌دارم. درود می‌فرستیم به ارواح پاک ۱۲۰۰۰ شهید استان، و به معنایی ۳۶۰۰۰ شهید این استان. همچنین، درود می‌فرستیم به ارواح علمای بزرگ، خیرین بزرگوار و دانشمندان گرامی این استان که به لقاء الهی شتافته‌اند. مقام همه آن‌ها، از جمله نماینده معزز و فقید ولی‌فقیه در استان، مرحوم حاج‌آقای حسنی و شهدای روحانیت استان را گرامی می‌داریم. درود می‌فرستیم به ارواح آنان و امام شهدا. به نام حوزه، تقدیر و تشکر و سپاس و امتنان و گرامی داشت خود را تقدیم دانشمند فرزانه و عالم فرهیخته، حضرت آیت‌الله حاج سید علی‌اکبر قریشی می‌کنیم و برای ایشان آرزوی عزت و سلامت داریم. از نماینده معزز ولی‌فقیه در استان، استاندار محترم، حوزه استان، نهادهای علمی فرهنگی، نظامی، انتظامی، حوزوی و دانشگاهی و همه مسئولان و دستگاه‌های علمی و فرهنگی، اجرایی و امنیتی استان نیز تقدیر و تشکر می‌نمایم.
بازخوانی فرازی از منشور روحانیت
اجازه می‌خواهم که در مقدمه سخن، فرازی از منشور روحانیت حضرت امام را تقدیم کنم. امام بزرگوار ما سلسله‌جنبان نهضت و انقلاب اسلامی بودند و فصلی نو نه برای ایران که برای منطقه و نه فقط برای منطقه که برای جهان اسلام و نه برای جهان اسلام که برای جهان ادیان و نه‌تنها برای آن که برای جهان جدید و نوین گشودند. حق بزرگی بر همه ما دارند؛ استقلال و عظمت ایران، شکوه نام ایران و پیشرفت و تعالی ایران و طنین‌افکن شدن گفتمان اسلام در عصر جدید، همه مرهون امام است.
در منشور روحانیت، امام از اینجا سخن را آغاز فرمودند که: «صلوات و سلام خدا و رسول خدا بر ارواح طیبهٔ شهیدان، خصوصاً شهدای عزیز حوزه‌ها و روحانیت. درود بر حاملان امانت وحی و رسالت؛ پاسداران شهیدی که ارکان عظمت و افتخار انقلاب اسلامی را بر دوش تعهد سرخ و خونین خویش حمل نموده‌اند. سلام بر حماسه‌سازان همیشه جاوید روحانیت که رسالهٔ علمیه و عملیهٔ خود را به دم شهادت و مُرکب خون نوشته‌اند و بر منبر هدایت و وعظ و خطابهٔ ناس از شمع حیاتشان گوهر شب‌چراغ ساخته‌اند. افتخار و آفرین بر شهدای حوزه و روحانیت که در هنگامهٔ نبرد، رشتهٔ تعلقات درس و بحث و مدرسه را بریدند و عقال تمنیات دنیا را از پای حقیقت علم برگرفتند و سبکبالان به میهمانی عرشیان رفتند و در مجمع ملکوتیان شعر حضور سروده‌اند. سلام بر آنان که تا کشف حقیقت تفقه به‌پیش تاختند و برای قوم و ملت خود منذران صادقی شدند که بندبند حدیث صداقتشان را قطرات خون و قطعات پاره‌پارهٔ پیکرشان گواهی کرده است.»
درود بر ساحت این امام بزرگ و عظیم‌الشأن و شهدای عالی‌قدر انقلاب و دفاع مقدس و مقاومت و شهدای خدمت و شهدای این استان.
آذربایجان؛ سینه ستبر ایران، مهد مقاومت و همزیستی ادیان
آذربایجان، به معنای عام خود، و به طور خاص آذربایجان غربی، همواره مهد مبارزه و انقلاب و پیش‌گام دفاع از میهن اسلامی در مقاطع گوناگون بوده است. این استان در دوران دفاع مقدس، سرو بلند و جایگاه رفیع مقاومت به شمار می‌رفت. آذربایجان غربی نماد همزیستی دینی میان ادیان در طول قرن‌ها، و نشان بزرگ وحدت اسلامی و همدلی و هم‌رنگی اقوام، نژادها و فرهنگ‌های گوناگون بوده است. آذربایجان، مظهر وحدت اقوام و فرهنگ ایرانی و تاریخ ایران است.
آذربایجان غربی و آذربایجان، سینه ستبر، بازوی نیرومند و قامت رشید ایران هستند و سهم مجاهدان، عالمان، اندیشمندان و مردم شریف و عزیز و بزرگوار آن در عزت، عظمت و شکوه ایران بسیار بزرگ است. نقش مردان بزرگ، سیاست‌مداران و دانشمندان و شهیدان و مجاهدان آذربایجان در ساختن ایران کهن و ایران امروز و بی‌تردید به فضل الهی در ایران آینده، نقشی ستودنی و بسیار، بسیار بزرگ و ستایش برانگیز است. این نقش تاریخی و نقش امروز آذربایجان در ایران امروزوفردا به واسطه مردم عزیز آذربایجان غربی، آذربایجان شرقی و مردمان عزیز این دیار رقم خورده است.
همه ما هنگامی که از بزرگان تجلیل و تکریم می‌کنیم، هنگامی که از چهره‌های علمی دانشگاهی و حوزوی، از چهره‌های مبارز و مجاهد، و شهدای عالی‌قدر و پیش‌گامان علم و فرهنگ و اقتصاد و تلاش و کار نام می‌بریم و مقام آنان را نیکو می‌داریم، نباید فراموش کنیم که همه اینها به برکت مردمانی آگاه و هوشمند است؛ مردمی فهیم، هوشمند، بیدار و بصیر و میدان‌دار و مجاهد که از درون آن مردم و دریای خروشانشان، چهره‌های بزرگ برمی‌خیزند.
آذربایجان هم در درون خود نقش مهم استانی ایفا کرده است و فراتر از آن، در سطح ملی و فراملی یک نقطه و کانون نورافشان و اثرگذار بوده است. جوان امروز آذربایجان باید این را بداند که آنان و اسلاف آنان، معماران ایران، معماران منطقه و اثرگذاران در قافله علم و دانش و اندیشه و اقتصاد ایران و منطقه بوده و هستند. بارها من عرض کرده‌ام که اگر حوزه قم و نجف را از آذربایجان منها کنیم، به درجات زیاد نزول پیدا می‌کند. نام‌آوران بزرگ و اندیشمندان بزرگ از آذربایجان شرقی و غربی در شهرهای گوناگون این خطه، از تبریز و ارومیه تا خوی و دیگر شهرهای بزرگ آن، کانون‌های جوشان عالمان و اندیشمندان بوده‌اند و این ارزش را ما باید حفظ کنیم.
پیام نشست‌های بزرگداشت: هویت‌سازی برای آینده ایران
پیام این نشست و این‌گونه برنامه‌ها، از سویی گرامی داشت مقام مجاهدت عالمان بزرگ است و از سویی دیگر، هویت‌سازی عمیق برای آینده ایران، انقلاب و اسلام را در پی دارد. این گرامیداشت‌ها، هدفی معمولی و متعارف چون بزرگداشت مجاهدان علم و فرهنگ و شکر نعمت وجودشان را در برمی‌گیرد؛ اما فراتر از آن، الگوسازی، الهام‌بخشی، فرهنگ‌پروری و ساخت هویت جوان امروز را برای به دوش کشیدن رسالت‌های سنگین آینده دنبال می‌کند. در وانفسای هجوم دشمنان ایران، اسلام و انقلاب اسلامی، ما نیازمند زنجیره‌ای مستحکم از جوانان، زنان و مردان مقاومی هستیم که عزت و شکوه ایران، اسلام و انقلاب اسلامی، و معارف الهی و خاندان پیامبر را صیانت کنند.
پیام این همایش نورانی و نکوداشت چهره‌ای بزرگ و ارزشمند چون آیت‌الله قریشی به نسل جوان و مردم عزیز این استان گران‌قدر و سرافراز آن است که ما برای آینده به این هویت عمیق ایمانی، علمی، معنوی، اخلاقی و ماندگار نیاز داریم. این همایش، آن هویت را و جوان غیور، فهیم و آگاه را مخاطب قرار می‌دهد. دختران و پسران عزیز دانش‌آموز و دانشجو، مخاطبان این گرامی داشت و نکوداشت از این شخصیت بزرگوار و دیگر شخصیت‌های عظیم القدر این منطقه هستند.
اهمیت شناخت تاریخ و حافظه تاریخی ملت
پیام این همایش به دختران و پسران دانش‌آموز، عزیزان دانشجو و جوانان آینده‌ساز آن است که شما باید راه این بزرگان را بپیمایید. اقتصاد شکوفا، علم و دانش پیشرفته، اخلاق و ادب متعالی، و همه شاخصه‌های یک شهر، یک استان و یک کشور متعالی و پیشرو، در گرو شناخت تاریخ‌گذشته است. اگر ما در برابر تاریخ‌گذشته دچار فراموشی شویم و حافظه تاریخی ما پاک شود، سقوط خواهیم کرد. ملت‌هایی مثل ایران که از سابقه‌ای کهن و قرون متمادی برخوردارند و در قرون متمادی پرچم‌دار علم، دانش، فرهنگ، ادب، اخلاق و مجاهدت در راه خدا بوده‌اند، اگر حافظه تاریخی خود را از دست بدهند، سقوط می‌کنند. در جامعه‌شناسی، بر مفهوم حافظه تاریخی تأکید فراوانی شده و این امر درستی است.
خطر فراموشی جمعی و تلاش دشمنان برای تضعیف حافظه تاریخی ایران
ما یک نسیان و فراموشی فردی داریم؛ فرض بگیرید کسی دچار آلزایمر و فراموشی شود، چگونه هویت فردی خودش را از دست می‌دهد؟ گاهی یک جامعه بزرگ به دلایل گوناگون دچار نسیان جمعی می‌شود، حافظه تاریخی او ضعیف یا پاک می‌شود. این جامعه آینده درخشانی نخواهد داشت. امروز تلاش‌های فراوانی در عالم انجام می‌پذیرد تا ملت ایران را دچار ضعف حافظه‌ای و تزلزل حافظه تاریخی کنند. چرا؟ برای اینکه ایران هرگاه فرصت یافته است، معجزه آفریده است.
آن همه فشارهای قرون متمادی بر ایران به دلیل آن بوده است که ایران یک جای عادی و متعارف نیست. وقتی که اینجا فرصت کند، مشروطه پدید می‌آورد؛ نهضت نفت پدید می‌آورد؛ نهضت تنباکو ایجاد می‌کند؛ وقتی که فرصت بکند، نهضت و انقلاب اسلامی ایجاد می‌کند. امواج تحولات ایران همیشه در منطقه و جهان منتشر می‌شده است. یکی از بزرگ‌ترین کارها این است که حافظه تاریخی ملت گرفته بشود.
جوان امروز به دلیل ضعف‌هایی که ما داریم و فشارهایی که وجود دارد، ممکن است دچار ضعف حافظه اجتماعی و تاریخی شود. این خطر بزرگ برای ملت‌های بزرگ است. فراموشی تاریخی و هویت پیشین، عظمت و شکوه گذشته ما را به سمت سقوط در دره‌های هولناک تاریخی می‌کشاند؛ و البته در کنار آن، ماندن درگذشته و فراموشی امروز و آینده نیز یک غفلت بزرگ است. راه درست آن است که نکوداشت‌ها و مطالعات تاریخی به جوان امروز ما و جامعه ما هم نگاه تاریخی دهد و هم از تاریخ، پله‌ای بسازد برای صعود در نردبان رشد و تعالی امروزوفردا. این راه درست است.
پیام تاریخی و تمدنی حوزه علمیه در نگاه رهبر انقلاب
در پیام رهبری معظم انقلاب به مناسبت یکصدمین سالگرد بازتأسیس حوزه علمیه قم که به‌عنوان «حوزه پیشرو و سرآمد» شناخته می‌شود، اگر دقت کنید، بخش مهمی از این پیام ارجاع روحانیت و طلاب جوان و عزیز به تاریخ حوزه است. این نکته را باید بسیار مهم شمرد؛ زیرا این یک فصل مهم در پیام حوزه پیشرو و سرآمد، در دانشگاه و در جامعه است که تاریخ را بشناسد و هویت خود را صیانت کند، اما با افقی تمدنی به آینده نگاه کند. این راهی درست است.
اساس پیام این نکوداشت این است که دانشجوی عزیز، طلبه بزرگوار، استاد گران‌قدر و جوان ارجمند ما امروز به یک نگاه دقیق و درست تاریخی نیاز داریم. هم باید تاریخ را بشناسیم، هم تصورات گذشته را بفهمیم، هم شکوه و مجد پیشین را یادآوری کنیم و از دستاوردهای عظیم ایران و انقلاب اسلامی غفلت نکنیم و بزرگان دین و دانش خود را بشناسیم؛ اما در آن متوقف نشویم و نگاهی به آینده و جهان در پیشرو بیندازیم. این پیام این همایش است.
حوزه علمیه: کانونی از علم، دانش و اندیشه
مطلب دیگری که باید عرض کنم، چندجمله‌ای درباره حوزه علمیه به‌عنوان یک کانون علم و دانش و اندیشه است. این شخصیت بزرگوار (آیت‌الله قریشی) نیز از درون یک نهاد تاریخی بیش از هزارساله علم، دانش، اخلاق و ادب برخاسته است. حوزه علمیه یک واژه پرمعنا و زنده در تاریخ ایران و هویت یک انسان مسلمان است. من در باب حوزه، به مناسبت این اجلاس مبارک و نورانی، چند جمله را عرض می‌کنم.
۱.حوزه های علمیه؛ نهاد تاریخی ریشه‌دار و بی‌بدیل در جهان اسلام و ایران
حوزه‌های علمیه نهادی تاریخی، ریشه‌دار و کهن هستند که در جهان اسلام، منطقه و به‌ویژه در ایران، نقشی بی‌بدیل ایفا کرده‌اند. ما برای دانشگاه نهایت احترام قائلیم؛ دانشگاه رکن امروز و فردای کشور است و بنده افتخار دارم که از جوانی با دانشگاه و دانشگاهیان در ارتباط بوده‌ام. اما باید بدانیم که روزگاری تمام دانشگاه و علم و اندیشه ما در نهاد مدرسه، معهد و حوزه جمع بود. حوزه یک نهاد تاریخی است و نام‌ونشان آن در شناسنامه علمی و فرهنگی ایران و جهان اسلام ثبت و ضبط شده است. بیش از هزار سال است که معاهد علمی و دینی مذاهب گوناگون اسلامی، به‌ویژه حوزه‌های علمیه شیعه، در همه مسائل تاریخی ما اثرگذار بوده‌اند.
حوزه یک نهاد کهن تاریخی است؛ نهادی که لبریز از افتخارات بی‌شمار برای ملت ما و اسلام است. این یک ویژگی منحصربه‌فرد حوزه است. حوزه نهادی نیست که طی یک دهه، یک قرن یا دو قرن روییده باشد، بلکه نهادی است که از تاریخ کهن ایران و اسلام سرچشمه گرفته است.
۲. حوزه: مرکز علم، خرد و اندیشه‌ورزی
حوزه مساوی با علم، خرد و اندیشه‌ورزی است؛ این رکن و اساس حوزه‌های علمیه است. امروز روز گرامی داشت ملاصدرای شیرازی، بنیان‌گذار حکمت متعالیه، است. تاریخ حوزه را که شما ورق زنید، فلسفه، کلام، حدیث، تفسیر قرآن، نهج‌البلاغه، علوم ادبی تا علوم ریاضی و طبیعی در حوزه‌های علمیه ما همواره رایج و متداول بوده است. حوزه‌های علمیه همواره مولد افکار بزرگ و مکاتب عظیم فلسفی، کلامی، تفسیری، فقهی، حقوقی، اصولی و ادبی بوده‌اند و تا روزگاری در علوم اجتماعی و طبیعی و ریاضی نیز پیشتاز بوده‌اند. در همین مراغه، خواجه‌نصیر طوسی از سرآمدان علوم گوناگون الهی و حکمت و طبیعیات و ریاضیات، تا هیئت و نجوم بوده است. در تاریخ حوزه، کتاب جواهر الکلام، کتاب‌های علامه حلی ما، کتاب‌های شیخ طوسی و شیخ مفید ما، جریان‌ساز علم و مکتب ساز حقوق و اندیشه‌های متعالی است.
۳. حوزه: جایگاه علم و دانش متعالی و جهاد علمی
حوزه جای علم و دانش متعالی است. حوزه صرفاً جای تربیت یک مبلغ عادی نیست؛ تبلیغ ما نیز یک جهاد علمی است. پایه‌های حوزه در اندیشه متعالی شعب گوناگون علمی قرار دارد که نمونه آن آیت‌الله قریشی است که ملاحظه می‌کنید. در شعب گوناگون، نوآوری‌های علمی حوزه سرآمد است. در ۳۰ جلدی که از آثار یکصدمین سالگرد بازتأسیس حوزه قم رونمایی شد، گوشه‌هایی از یک‌صد سال حوزه قم نشان داده شد و شما اگر هزار سال را بخواهید ورق بزنید و مطالعه کنید، غوغای علمی و دریاهای مواج علم و دانش را می‌بینید.
۴. ایران و بازگشت به جایگاه رفیع علمی و اندیشه‌ای
دیشب در جمع علمای مسیحی و عزیزان اهل‌سنت و علمای شیعه عرض کردم که من در سفرهای گوناگون در دانشگاه‌های بزرگ دنیا وقتی که اندیشه ملاصدرا را مطرح می‌کردم، حس می‌کردم که ملاصدرای ۴۰۰ سال قبل ما و شما برای دنیای امروز سخن دارد. ایران این است. ایران یک ذخیره بی‌پایان علم و دانش و خرد و اندیشه است. ایران در معماری علم و دانش جهان نقش بزرگی داشت. امروز باید به آن نقطه برگردیم و این از تأکیدات مهم رهبری معظم انقلاب است. دانشگاه‌های ما و حوزه‌های ما باید در مرزهای علم و دانش حرکت کنند. باید ما در همه قلمروهای علمی و دانشی در جهان حرف برای زدن داشته باشیم.
جوان عزیز، شما می‌توانید. ما امروز هم رتبه ۱۶ و ۱۷ تولید علمی دنیا را داریم. در وانفسای تحریم و دشمنی‌های بی‌حدوحصر دنیا، این‌گونه جامعه ما در مسیر علم پیشرفته است. این افتخار باید بماند. حوزه سرآمد علم و دانش بوده است. امروز هم حوزه و دانشگاه ما باید پرچم‌دار علم و دانش در جهان اسلام و در جهان بشریت باشد و این شدنی است.
۵. اخلاق و معنویت ویژگی متمایز حوزه و مراکز علمی
ویژگی حوزه و مراکز علمی ما اخلاق و معنویت است. مشکل بزرگ جهان معاصر و از آسیب‌های تمدن جدید آن است که غرق در تئوری‌های علمی و نظریات علمی و فناوری‌هاست و چشم او بر عالم غیب و عالم قدس و جهان درون رو به بسته‌شدن است. این آن مصیبت بزرگ برای بشریت است. این می‌شود «فَرِحُوا بِمَا عِنْدَهُمْ مِنَ الْعِلْمِ» (غافر ۸۳) که در قرآن کریم آمده است. اگر ما غرق در علم طبیعی و فناوری های مادی شدیم و چشم را بر درخشش انوار عالم غیب فروبستیم، دچار انحطاط خواهیم شد. علمی که از عالم غیب و قدس فاصله گیرد، خسارت برای بشریت است. حتی علم حوزه اگر منهای این اخلاق و عرفان شود، خسارتی خواهد شد: «وَلَا یزِیدُ الظَّالِمِینَ إِلَّا خَسَارًا» (اسراء ۸۲). این ویژگی حوزه بوده است. حوزه، در ذات خود معرفت و عرفان و اخلاق و نور الهی را دریافت می‌کرده و از آن به جامعه تراوش می‌کرده است. این ویژگی سوم حوزه است و این باید بماند. دانشگاه ما هم باید چنین الگویی داشته باشد. دانشگاه اسلامی اولاً دانشگاهی است که علم را در نقشه معرفت الهی قرار می‌دهد. انقلاب اسلامی احیاکننده این نگاه متعالی به علم و دانش و اندیشه است.
۶. ویژگی‌های مردمی‌بودن و کنشگری سیاسی حوزه
ویژگی دیگر مراکز علمی ما مردمی‌بودن است. ما منهای مردم صفر هستیم. آنگاه پیام آسمان را می‌توانیم در جهان منتشر کنیم که مردمی باشیم، کنار مردم و در خدمت مردم باشیم. ویژگی دیگر حوزه‌های علمیه ویژگی کنشگری سیاسی حوزه‌های علمیه در طول تاریخ است که باید محفوظ بماند.
نکاتی پیرامون شخصیت آیت‌الله قریشی
در پایان سخنانم، از میان نکات فراوانی که درباره آیت‌الله قریشی گفته شده است، چند نکته را خطاب به طلاب و دانشجویان عزیز عرض می‌کنم:
۱. هجرت برای خدمت؛ ارزشی متعالی در دین اسلام
هجرت برای خدمت، یک ارزش متعالی است که در دین ما جایگاه بزرگی دارد. آیت‌الله قریشی مهاجر الی الله است. ایشان کسی است که اسیر هواهای ماندن در اینجاوآنجا نشد و برای خدمت به این استان عزیز و شریف و مردم بزرگوار اینجا، کوله‌بار هجرت بست و در این شهر و دیار عزیز استقرار یافت. هجرت، مقوله‌ای متعالی در منطق و گفتمان اسلام است. عالمان بزرگ ما بادل کندن از اینجاوآنجا و دیار مألوف، ره سپردن به سمت خدمت را برگزیدند و مهاجرت کردند. مهاجرت یک فصل درخشان در تاریخ اسلام و بشریت است و از ویژگی‌های این عالم بزرگی است که امروز ما به احترام او اینجا گردآمده‌ایم.
۲. حرکت در مدار علم، فراتر از کانون‌های اصلی علمی
حرکت در مدار علم، برون از کانون‌های اصلی علم، امتیازی بزرگ است که ما حوزویان و دانشگاهیان باید به آن توجه کنیم. طبیعتاً کانون‌های قله علم در نقاطی متمرکز هستند. وقتی افراد از آن کانون‌ها فاصله می‌گیرند، از آن فضای علمی و تولید علمی دور می‌افتند. اما مردان اندکی هستند که می‌توانند برون از آن کانون‌های اصلی، پرچم‌دار علم شوند. آیت‌الله قریشی از این دسته افراد است. ایشان در قم نماند، در نجف نماند، بلکه به شهری آمد که آن روزگار حوزه قوی ای هم نداشت. امروز به فضل الهی، نهادهای گوناگون حوزوی در این استان وجود دارند و همه آن‌ها جایگاه بزرگی دارند. در رتبه‌بندی‌های ما هم حوزه این استان جایگاه خوب و ارزشمندی دارد و به همین دلیل باید از همه عزیزانمان در حوزه‌های گوناگون، حوزه خواهران و برادران و نهادهای علمی اینجا تشکر کرد. خدا را شکر، دیروز جناب آقای استاندار و رئیس محترم دانشگاه (امروز) می‌گفتند رتبه‌های خوب دانشگاهی هم اینجا دارد. خب اینها درست، اما آیت‌الله قریشی آن زمان از قم بیرون آمد، ولی در سطح عادی نماند؛ بلکه به یک دانشمند تبدیل شد. این یک کار بسیار بزرگ است که انسان در متن خدمت باشد، اما در مرز دانش هم حرکت کند. ایشان کسی است که خدمت را با علم و دانش درآمیخت. در علم هم در دامنه‌های پایین حرکت نکرد، بلکه به سمت قله‌ها حرکت کرد. کتاب‌های ایشان که مستحضرید و نام‌برده‌شده و آیت‌الله‌العظمی سبحانی هم اشاره کردند، نشان‌دهنده افتخاری بزرگ برای ایشان، شما و این جامعه است. هجرت، دانش‌اندوزی در مسیر قله‌ها و تولید آثار بزرگ، آن هم در خارج از کانون اصلی تولید علمی در حوزه‌های مرکزی، از ویژگی‌های ممتاز این چهره تابناک، عزیز و خدوم است.
۳. تواضع، دلدادگی و عشق به مردم در کنار تولید علمی
در کنار این خدمت اثرگذار، تواضع ستودنی، دلدادگی و عشق به مردم، و همچنین علم‌اندوزی و دانش‌اندوزی همراه با تولید علمی، آن هم در مسیر قله‌های بلند، از ویژگی‌های ایشان است. تا جایی که آثار ایشان در بسیاری از کارهای علمی در حوزه و دانشگاه مورد توجه است. اینها برگ‌های درخشان از یک کتاب قطوری است که ایشان آن را به نگارش درآورده است.
خطاب به دانشجویان و طلاب عزیز
دانشجوی عزیز، طلبه عزیز، این الگوی تلاش و کار علمی همراه بااخلاق و ادب و خدمتگزاری به جامعه است. این را باید الگو گرفت. در کنار اینها، سیاست‌ورزی درست، مجاهدت در راه خدا و مبارزه در برابر دشمنان ملت و انقلاب اسلامی نیز از ویژگی‌های ایشان و دیگر بزرگان این استان است. از دوران مبارزات ایشان، مرحوم حاج‌آقای حسنی رضوان‌الله تعالی علیه و بزرگان دیگر در این استان، افتخار سیاست‌ورزی و جهاد در راه خدا را کسب کرده‌اند. این پنج شش نکته کلیدی، و همچنین ظرفیت بالای تعامل با اقوام گوناگون، ادیان گوناگون و مذاهب اسلامی، به‌ویژه تعامل میان شیعه و سنی، ظرفیتی می‌خواهد و هر کسی این ظرفیت را ندارد. دیشب عرض کردم هر صاحب هر دین و مذهبی کار دینی خودش را انجام می‌دهد. ما هم به‌عنوان عالمان شیعه، طبعاً بسط و گسترش بخشیدن به اندیشه متعالی اسلام و معارف نورانی اهل‌بیت را تلاش می‌کنیم؛ اما از آن هویت یگانه اسلامی و زنجیره یگانه شدن برای خدمت به کشور اسلام و مستضعفان عالم نباید بازماند. ایشان از همین دسته است.
احترام به همه مذاهب و ضرورت وحدت اسلامی
برادر عزیزمان الان اینجا می‌گفت که در کتابخانه ایشان آثار فراوانی از علمای اهل‌سنت است. من عرض می‌کنم شما اگر قم بیایید، همه کتابخانه‌های ما، همه‌جا آثار شیعه و سنی در کنار هم است. ما اگر بحث هم می‌کنیم، باید باادب و رعایت همه آداب بحث باشد. ما امروز در برابر دشمنانی قرار داریم که هویت تمدنی اسلام را هدف گرفته‌اند؛ غارتگران بین‌المللی که ذخایر منطقه را به باد می‌برند و در همین ایام اخیر دیدیم که چگونه این غارتگران به جان عالم اسلام افتادند و با شعارهای ظاهری، منابع عالم اسلام را غارت کردند. از آن طرف هم غزه و لبنان و منطقه را می‌بینیم. ما در برابر حیوانات درنده‌ای قرار داریم که عزت ما، عظمت ما، شکوه ما و بزرگی ما را نمی‌پسندند. در این مسیر، همزیستی، انسانی الهی ایمانی و وحدت اسلامی یک اصل مهم است که انقلاب اسلامی به ما آن را یاد داد. ائمه هدی به ما یاد دادند، صحابه پیامبر یاد دادند و باید آن را دنبال بکنیم و در منش علمای این دیار متجلی بوده است.
ضرورت عقلانیت و خردورزی در حوزه و دانشگاه
نکته دیگر، عقل ورزی و خرد اندیشه است. ما دیشب هم عرض کردم رویکرد عقلانی، فلسفی، عمیق و دقیق، نیاز امروز ما در حوزه‌ها و دانشگاه‌هاست. این رویکرد توسط ایشان و بزرگان دیگر ازاین‌قبیل احیا شده است. این هفت هشت نکته واقعاً برجسته‌ای است که در شخصیت ایشان وجود دارد. من در پایان مجدداً از علمای اعلام، طلاب، فضلا، برادران، خواهران، مسئولان بزرگوار دستگاه‌های نظامی، نیروهای مسلح، انتظامی، امنیتی، دستگاه‌های تبلیغی فرهنگی، حوزوی و همه بزرگوارانی که در محضرشان هستیم، مهمانان ارجمندی که از شهرها و استان‌های دیگر تشریف آوردند، از محضر همه آن عزیزان، نماینده معزز ولی‌فقیه، استاندار ، آیت‌الله بنابی و دیگر شخصیت‌های بزرگوار صمیمانه تقدیر و تشکر می‌کنم و برای همه شما آرزوی عزت و سلامت دارم.
نظر شما