حجتالاسلام والمسلمین صفدر الهیراد در گفتوگو با خبرنگار خبرگزاری حوزه با اشاره به پیام تاریخی رهبر معظم انقلاب به مناسبت یکصدمین سال بازتأسیس حوزه علمیه قم بر ضرورت تحول در نظام آموزشی و تربیتی حوزههای علمیه، متناسب سازی آموزشها با نیازهای روز و اساسی جامعه و آیندهپژوهی تأکید کرد.
عضو هیئت علمی موسسه آموزشی و پژوهشی امام خمینی(ره) با اشاره به تأکید مقام معظم رهبری بر "بهروز بودن و حتی جلوتر از زمان حرکت کردن حوزه"، لزوم تناسب نظام آموزشی حوزه با نیازهای جامعه را مهمترین مسئله دانست و گفت: رسالت اصلی حوزه، هدایت جامعه است. بنابراین حوزه علمیه باید در گام اول در نظام آموزشی و تربیتی خود، بازنگری انجام دهد تا پاسخگوی نیازهای واقعی و مهم جامعه باشد.
وی با ذکر مثالهایی همچون تأثیر فلسفههای باطل، اندیشههای غربی و جریانهای انحرافی در ایجاد انحرافات فکری، اخلاقی و سبک زندگی، تصریح کرد: طبیعی است که نظام آموزشی ما باید ناظر به این نیازها باشد. نمیتوان پذیرفت جوان امروز تحت تأثیر فلسفه غرب و جریانهای روشنفکری به سمت الحاد و سکولاریسم حرکت کند یا سبک زندگی لیبرال را برگزیند، اما نظام آموزشی ما تناسب لازم با این چالشها را نداشته باشد.
تحول علوم انسانی با رویکرد اسلامی ضرورتی انکارناپذیر
عضو هیئت علمی موسسه آموزشی و پژوهشی امام خمینی(ره) دومین مسئله کلیدی را تحول در علوم انسانی با رویکرد اسلامی عنوان کرد و اظهار کرد: اگر اقتصاد، جامعهشناسی، روانشناسی، علوم تربیتی، علوم سیاسی، حقوق و ... بر اساس مبانی اسلامی شکل نگیرد، نمیتوان انتظار داشت دانشجویان تراز قرآن کریم، تفکرات اهلبیتی و انقلابی تربیت شوند.
الهیراد با بیان این که حوزه علمیه نظام آموزشی خود را اساساً برای تحول در علوم انسانی جهتدهی کند، تصریح کرد: علوم انسانی غربی و وارداتی نمیتواند پاسخگوی نیازهای جامعه اسلامی باشد.
وی با بیان اینکه اگر این تحول اتفاق نیفتد، بسیاری از تلاشهای حوزویان نافرجام خواهد ماند، افزود: وقتی ۸۰ تا ۹۰ درصد تفکر دانشجو یا جوان تحت تأثیر علوم انسانی غربی و سکولار شکل بگیرد، بعید است بتوان تحولی اساسی ایجاد کرد، لذا برای تحقق تحول در علوم انسانی نیازمند تربیت محققان و اساتیدی هستیم که بتوانند گفتمان اسلامی را در این عرصه تثبیت کنند. همچنین در حوزه علوم عقلی، فلسفه و کلام باید مدرسان قوی تربیت شوند تا مبانی فکری جامعه بهویژه نسل جوان را سامان دهند.
هوش مصنوعی و آینده
این استاد حوزوی در ادامه، با اشاره به ضرورت آیندهنگری، چالش فناوریهای نوین مانند هوش مصنوعی را یادآور شد و گفت: بهروز بودن و جلوتر از زمان حرکت کردن به معنای دیدن نیازهای اساسی حال و آینده است. هوش مصنوعی امروزه بیحد و مرز در حال پیشرفت است. حوزه علمیه با مهیا کردن خود و ایجاد تحول در نظام آموزشی و تربیتیاش، وارد میدان های جدید شود.
ضرورت تخصصیسازی تربیت طلاب
عضو هیئت علمی موسسه آموزشی و پژوهشی امام خمینی(ره) تأکید کرد: تربیت طلاب صرفاً بر اساس «ادبیات، فقه، اصول و منطق» کفایت نمیکند. حوزههای علمیه می توانند با تعریف رشتههای تخصصی، نیروهای کارآمد و متناسب با نیازهای جامعه برای عرصههای نوین تربیت کنند.
اولویتهای چهارگانه تحول آموزشی
وی چهار محور کلیدی «تحول در علوم انسانی با رویکرد اسلامی»، «تقویت مبانی فکری جامعه از طریق علوم عقلی»، «تربیت نیروهای متخصص در هنر و رسانه» و «تسلط به زبانهای بینالمللی برای تبلیغ جهانی» را حیاتی دانست.
این نویسنده حوزوی در تحلیل ضرورتهای تحول آموزشی حوزههای علمیه اظهار داشت: امروز حوزههای علمیه مسئولیت پاسخگویی به نیازهای جامعه در سطوح ملی و بینالمللی را بر عهده دارند. این امر مستلزم تربیت نیروهای متخصص در عرصههایی فراتر از دروس سنتی است.
هنر؛ سلاح راهبردی تبلیغ دین
عضو هیئت علمی موسسه آموزشی و پژوهشی امام خمینی(ره) با هشدار درباره غفلت از عرصه هنر تأکید کرد: غرب امروزه محتوای سکولار خود را از طریق فیلم، سریال، فضای مجازی و شبکههای ماهوارهای بهراحتی منتشر میکند. حوزه طلبههایی تربیت کند که قادر به تولید محتوای هنری جذاب با رویکرد اسلامی باشند. این نیروها باید در سینما، تلویزیون، فضای مجازی و هنرهای چندرسانهای اثرگذار باشند.
یادگیری زبانهای خارجی؛ کلید ارتباط جهانی
الهیراد با اشاره به رسالت فرامرزی اسلام خاطرنشان کرد: حوزههای علمیه طلبههایی مسلط به زبانهای زنده دنیا تربیت کنند تا بتوانند معارف اسلامی را به مخاطبان جهانی عرضه نمایند. اگر به این نیاز کم توجهی کنیم به معنای انفعال در برابر هجمههای فرهنگی است.
هجرت طلاب؛ شرط ارتباط مؤثر با مردم
عضو هیئت علمی موسسه آموزشی و پژوهشی امام خمینی(ره) خاطرنشان کرد: در ادامه تأکید کرد: رسالت اصلی طلاب، معرفی اسلام در میان مردم است که مستلزم هجرت از قم به شهرستانهاست. اکثر طلاب نباید بهصورت دائمی در قم بمانند؛ چرا که حضور در جغرافیای زندگی مردم، پیششرط ارتباط صمیمی و غیرتشریفاتی است. این هجرت نیازمند ایجاد انگیزه در طلاب و تأمین حداکثری بسترهای مادی و معنوی توسط حوزههای علمیه با همکاری نهادهای حکومتی است. طلبهای که به شهرستان میرود، باید از پشتیبانی کافی برخوردار باشد.
تربیت "پیامبرگونه" طلاب
وی در ادامه تصریح کرد: مردم انتظار دارند طلبه حاضر در منطقهشان، واجد اخلاق پیامبرگونه و اهلبیتی باشد. طلاب باید با تواضع، خُشیت و قاطعیت در مسائل اسلامی، پدر معنوی جامعه خود شوند. طلاب نباید نسبت به مسائل معیشتی، اجتماعی یا اختلافات مردم بیتفاوت باشند. آنان باید برای حل مشکلات، همراهی در فعالیتهای جهادی و ارائه مشاورههای خانوادگی آماده باشند.
مهارتافزایی بهجای آرمانگرایی غیرواقعبینانه
عضو هیئت علمی موسسه آموزشی و پژوهشی امام خمینی(ره) با تأکید بر لزوم توانمندسازی علمی طلاب، اظهار کرد: نیاز نیست طلبه در همه عرصهها مجتهد مطلق باشد، اما باید بهحدنصاب لازم در مسائل فکری، اعتقادی، فقهی، جامعهشناسی و روانشناسی مجهز شود.
الگوگیری از سیره عملی معصومین(ع)
وی در پایان با اشاره به الگوی رفتاری ائمه اطهار(ع) نتیجهگیری کرد: طلاب موفق کسانیاند که همچون پیامبراکرم(ص) و اهلبیت(ع) در شادیها و غمهای مردم شریک شوند، با ملامتهای مردمی با سعهصدر برخورد کنند و واقعیتهای جامعه را بدون تقابلجویی بپذیرند. این همان ارتباط زنده و پویای دین با زندگی است.
انتهای پیام/
نظر شما