به گزارش خبرنگار خبرگزاری حوزه از مشهد، حجتالاسلام والمسلمین علی خیاط، مدیر حوزه علمیه خراسان، در نشست تخصصی خوانش و مباحثه بیانیه «حوزه پیشرو و سرآمد» که با حضور جمعی از اساتید، طلاب و مدیران مدارس علمیه در ایوان مقصوره حرم مطهر رضوی برگزار شد، با یادآوری حدیثی از امام محمدباقر(ع) اهمیت اجتماع علمی و معنوی طلاب و اساتید برای مباحثه و گفتوگو پیرامون آموزههای دینی و راهبردهای تحولآفرین حوزه علمیه را خاطرنشان کرد و از نقش مؤثر مدارس علمیه همچون مدرسه گوهرشاد و مرکز مدیریت آستان قدس و همکاران حاضر در برنامه تقدیر نمود.
جایگاه راهبردی بیانیه رهبر معظم انقلاب و ضرورت خوانش فعال
وی با اشاره به بیانیه مهم مقام معظم رهبری در صدمین سال تأسیس حوزه علمیه، این بیانیه را چراغ راه و نقشه راهبردی تحولات آینده حوزههای علمیه کشور خواند و با تأکید بر لزوم بازخوانی، توجه عمیق و اهتمام به محتوای این سند، تصریح کرد: لازم است این بیانیه نه تنها مورد مطالعه و خوانش دقیق اساتید و طلاب قرار گیرد، بلکه جمعبندیها و نتایج عینی استخراج و سریعاً در قالب برنامههای اجرایی پیادهسازی گردد تا حوزههای علمیه از ظرفیتهای راهبردی آن بهرهمند شوند.
بازتعریف ساختار حوزه علمیه؛ مرکزیت علمی، تربیتی، اجتماعی و سیاسی
مدیر حوزه علمیه خراسان با اشاره به تبیین مقام معظم رهبری در لایههای متفاوت حوزه علمیه، اظهار داشت: بر اساس بیانیه، حوزه علمیه صرفاً یک مرکز علمی نیست، بلکه برخوردار از نقش تربیتی، اجتماعی و سیاسی است و نباید تلقی تکبعدی از آن وجود داشته باشد.
وی عنوان کرد: هر کدام از سطوح علمی، تربیتی، اجتماعی و سیاسی حوزه علمیه مقتضیات و الزامات ویژه خود را دارند و برنامهریزی حوزه باید همه این جوانب را به طور متوازن پوشش دهد.
ضرورت اصلاح ساختارها و بازنگری متون آموزشی حوزه
حجتالاسلام والمسلمین خیاط تأکید کرد: اصلاح ساختارهای آموزشی و متون درسی، یکی از پیشنیازهای تحقق اهداف راهبردی بیانیه است؛ لازم است محتواهای آموزشی بهروز، متناسب با نیازهای متفاوت سطوح تحصیلی مدارس علمیه تألیف شوند تا ضمن تسریع در فرآیند آموزش، برنامهها هدفمند، اثربخش و منتج به نتایج روشن باشند.
وی به لزوم کوتاهسازی دورههای آموزشی و همزمان، مراقبت نسبت به حفظ علمیت اصیل حوزه اشاره کرد و افزود: این تحولات باید بدون لطمه به جایگاه علمی و هویت دیرینه و ارزشمند حوزههای علمیه، در بدنه آموزشی و اجرایی مدارس علمیه نهادینه گردد.
برنامهریزی روشمند برای تربیت نیروی مهذب و کارآمد
مدیر حوزه علمیه خراسان، تربیت نیروی مهذب و کارآمد را از وظایف محوری حوزه علمیه دانست و اذعان کرد: تهذیب نفس و تربیت اخلاقی باید به صورت نظاممند و برنامهریزی شده دنبال شود و صرف توصیههای کلی کافی نیست؛ حصول کارآمدی در کنار مهذب بودن طلاب، مستلزم طراحی برنامههای تربیتی هوشمندانه و پیگیری فعال آسیبشناسی است تا خروجی حوزه، نیروهایی توانمند، با نشاط و آگاه به زمان باشد که آماده حضور مؤثر در عرصههای مختلف جامعهاند.
تلاش برای ارتباط اثربخش با بدنه جامعه و مقابله با تهدیدها
عضو شورای عالی حوزه علمیه خراسان در بخش دیگری از سخنان، حوزه علمیه را خط مقدم مقابله با تهدیدهای فکری و اجتماعی دانسته و با ارجاع به سابقه درخشان علما در صد سال اخیر، بر لزوم بازخوانی تجربههای موفق علما در مواجهه با استبداد و استکبار تأکید کرد.
وی افزود: مقابله مؤثر با تهدیدها تنها از طریق ارتباط تنگاتنگ با مردم و حضور فعال و هدفمند بدنه حوزه در مناسبات اجتماعی، سیاسی و فرهنگی محقق میشود و حوزه باید الگوهای موفق گذشته را بازتعریف و در برنامههای خود جاری سازد.
تبیین ضرورت تولید نظامات اسلامی در همه عرصهها
مدیر حوزه علمیه خراسان با اشاره به سالگرد ارتحال امام خمینی(ره) و نقش حوزه در استمرار راه بنیانگذار کبیر انقلاب اسلامی و شهدای گرانقدر، ایجاد و تقویت نظامات اسلامی در ابعاد تربیتی، سیاسی، اقتصادی و سایر حوزههای اجتماعی را وظیفه خطیر حوزه علمیه دانست و ارائه الگوی دقیق نظامسازی بر مبنای اندیشه اسلامی و فقه ناب را ضرورت کارآمدسازی و ماندگاری نهال انقلاب اسلامی عنوان کرد.
حجتالاسلام والمسلمین خیاط ضمن تقدیر مجدد از زحمات برگزارکنندگان و مشارکت کنندگان، ابراز امیدواری کرد که با استمرار خوانش هدفمند بیانیه از سوی اساتید و طلاب در حلقات تخصصی مباحثه، محورهای راهبردی به جمعبندی عملی و برنامه اجرایی تبدیل و ورود حوزه به عصر جدید سرآمدی رقم بخورد.
مدیر حوزه علمیه خراسان، در سخنان خود با اشاره به جایگاه نظامسازی در مباحث تحولآفرین تصریح کرد: در اینگونه مباحث، نظامات اهمیت محوری دارد و لازم است بهطور جدی مورد بحث و بررسی قرار گیرد.
ادامه داد: یکی دیگر از محورهای مهم که مقام معظم رهبری نیز آن را مطرح کردند، نحوه همکاری حوزههای علمیه با دانشگاههاست. این مسئله همواره مطرح بوده، اما متأسفانه در سالهای گذشته این تعامل، هدفمند نبوده است و حقیقتاً ارتباط مؤثر میان دانشپژوهان دو مرکز شکل نگرفته است.
موانع تعامل هدفمند و آسیبشناسی
این استاد دروس خارج حوزه علمیه خراسان افزود: غالباً کسانیکه درصدد طراحی نظامات بودهاند، دایره فعالیتشان به ساختارهای حکومتی محدود شده و در این ساختارها نیز دانش و توانمندی لازم بهصورت کامل وجود نداشته است. از سوی دیگر، مراکز و افرادی که توان تولید نظام را داشتهاند، همراهی و همسویی نداشتهاند.
وی با تأکید بر نیاز به سازوکار مدون خاطرنشان کرد: برای رفع این خلأ، به یک برنامه نظاممند نیازمندیم که بتوانیم حضور مؤثری در فرآیندهای تدوین برنامههای توسعه کشور داشته باشیم. متأسفانه، حتی در زمانی که برنامه هفتم توسعه زنان نوشته شد، حوزههای علمیه حضور حداقلی داشتند. این روند در تمام برنامههای توسعهای گذشته مشاهده میشود و لازم است اشکالات آن بررسی گردد.
بازخوانی نقش حوزه در برنامههای ملی
حجتالاسلام والمسلمین خیاط اضافه کرد: برای حضوری مؤثر در طراحی برنامهها، باید برنامهای متقن داشته باشیم تا از تکرار حضور حداقلی جلوگیری کنیم. امیدواریم دوستان این موضوع را با جدیت پیگیری کنند.
اهمیت تمدنسازی و بازخوانی بیانیه گام دوم انقلاب
وی پنجمین محور را موضوع تمدنسازی معرفی و تصریح کرد: مقام معظم رهبری در بیانیه گام دوم انقلاب نیز به طور مفصل به مسئله تمدنسازی اشاره فرمودهاند و راهبردها و راهکارهای متعددی را بیان کردند. لازم است با نگاه دوباره به این بیانیه، مباحث تمدنی را با شفافیت بیشتری تبیین کنیم.
مدیر حوزه علمیه خراسان ادامه داد: شکی نیست که تمدن اسلامی در تقابل با تمدن غربی قرار دارد. امروز حتی در برخی ساختارهای جمهوری اسلامی نیز مظاهر تمدن غربی دیده میشود؛ در حالیکه حضور تمدن غربی در نظامات ما، کارآمدی را مختل و از دستیابی به نتایج مثبت جلوگیری میکند. بنابراین باید نسبت به تبیین، ترویج و فرهنگسازی تمدنسازی اسلامی اقدامات لازم را در دستور کار قرار دهیم.
بهروزبودن حوزه و اهمیت تعامل تبلیغی
حجتالاسلام والمسلمین خیاط تأکید کرد: بهروز بودن حوزههای علمیه از الزامات موفقیت در مسیر تمدنسازی است و این موضوع نیز بیش از پیش نیازمند برنامهریزی دقیق است.
وی افزود: یکی دیگر از نکات مهم که در بیانیه نیز مورد تأکید قرار گرفته، موضوع تبلیغ و امید به نسل جوان است. فضای رسانهای ممکن است توهماتی ایجاد کند که نسل جدید از آرمانهای اسلامی دور افتادهاند، اما واقعیت این است که این یک برداشت غلط بوده و ریشه در ضعف مهارت ارتباطی ما دارد. باید زبان ارتباط با این نسل را فرا بگیریم و با روحیه خوشبینی به آنان نگاه کنیم.
راهکارهای رفع خلأ و تقویت جایگاه حوزه
مدیر حوزه علمیه خراسان اظهار داشت: لازم است در طراحی نظامهای اجتماعی، کیفیت ارتباطات، مباحث آموزشی و همچنین حوزه تبلیغی و تبیینی این خلاها را برطرف کنیم. محورهای رفع این کمبودها در بیانیه مورد اشاره قرار گرفتهاند و امید است با بازخوانیهای صورتگرفته و نظارت اساتید، از ظرفیتهای علمی و فکری موجود به نحو شایسته استفاده کنیم و برنامههای اجرایی هدفمند برای تحقق منویات رهبری تدوین شود.
حجتالاسلام والمسلمین خیاط با قدردانی از احساس مسئولیت در بدنه حوزه علمیه اظهار کرد: دعوت برای برگزاری این نشست در ایام امتحانات و با وجود سایر مشغلهها، با حضور حدود ششصد نفر از طلاب و اساتید همراه شد که این امر نشاندهنده پویایی، زندهبودن و نشاط موجود در حوزه است. این مشارکت، نعمتی ارزشمند است و بایسته است قدردان زحمات اعضای محترم حوزه باشیم.
وی افزود: از اساتید بزرگواری که با احساس مسئولیت در این جلسات حاضر شدند و برای هدایت مباحث اعلام آمادگی کردند، صمیمانه تشکر و قدردانی میکنم و امیدوارم این سلسله نشستها آثار مثبت و ارزشمندی به همراه داشته باشد.
در پایان، مدیر حوزه علمیه خراسان آرزو کرد: امیدوارم بتوانیم با استمرار این جلسات علمی و راهبردی، شاهد تحول، بالندگی و پیشرفت روزافزون حوزههای علمیه به ویژه در عرصه تمدنسازی اسلامی باشیم.
نظر شما