حجت الاسلام و المسلمین اسماعیل نوری از اساتید حوزه علمیه قم در گفت وگو با خبرنگار خبرگزاری حوزه در ساری، با تأکید بر بیان فضایل فراوان امیرالمؤمنین علی (ع) در آیات و روایات، اظهار داشت: در میان بسیاری از مناقب مشترک و مختصّ مولای متقیان(ع) به برخی از آنها اشاره می کنیم، چرا که «ذکر علیّ عبادة».
وی با اشاره به آیه ۲۰۷ از سوره مبارکه بقره افزود: این آیه شریفه در «لیلة المبیت» به پاس فداکاری آن حضرت (ع) نازل شده است. «وَ مِنَ النَّاسِ مَنْ یَشْری نَفْسَهُ ابْتِغاءَ مَرْضاتِ اللَّهِ وَ اللَّهُ رَؤُفٌ بِالْعِبادِ» (بقره: ۲۰۷)
استاد درس خارج حوزه یادآور شد: سورۀ عادیات، مربوط به پیروزی لشکر اسلام در «ذات السّلاسل» به فرماندهی امام علی (ع) است. «بِسْمِ اللَّهِ الرَّحْمنِ الرَّحیمِ وَ الْعادِیاتِ ضَبْحاً (۱) فَالْمُورِیاتِ قَدْحاً (۲) فَالْمُغیراتِ صُبْحاً (۳) فَأَثَرْنَ بِهِ نَقْعاً (۴) فَوَسَطْنَ بِهِ جَمْعاً (۵) إِنَّ الْإِنْسانَ لِرَبِّهِ لَکَنُودٌ (۶) وَ إِنَّهُ عَلی ذلِکَ لَشَهیدٌ (۷) وَ إِنَّهُ لِحُبِّ الْخَیْرِ لَشَدیدٌ (۸) أَ فَلا یَعْلَمُ إِذا بُعْثِرَ ما فِی الْقُبُورِ (۹) وَ حُصِّلَ ما فِی الصُّدُورِ (۱۰) إِنَّ رَبَّهُمْ بِهِمْ یَوْمَئِذٍ لَخَبیرٌ (۱۱)»
وی بیان کرد: آیه ۵۵ از سوره مبارکه مائده به پاس اعطای انگشتر توسط حضرت امیرالمؤمنین علی (ع) به سائل در حال رکوع، نازل شده است. «إِنَّما وَلِیُّکُمُ اللَّهُ وَ رَسُولُهُ وَ الَّذینَ آمَنُوا الَّذینَ یُقیمُونَ الصَّلاةَ وَ یُؤْتُونَ الزَّکاةَ وَ هُمْ راکِعُونَ» (مائده: ۵۵)
حجت الاسلام و المسلمین نوری تصریح کرد: یکی دیگر از آیاتی که در منقبت امیرالمؤمنین علی (ع) آمده، آیه ای است که به «آیه تبلیغ» معروف شده است. همان آیه ای که در هجدهم ذی الحجه و در روز غدیر خم نازل شده است. در سوره مبارکه مائده آیه ۶۷ می خوانیم: «یا أَیُّهَا الرَّسُولُ بَلِّغْ ما أُنْزِلَ إِلَیْکَ مِنْ رَبِّکَ وَ إِنْ لَمْ تَفْعَلْ فَما بَلَّغْتَ رِسالَتَه»
وی با اشاره به آیه اکمال دین، به عنوان یکی دیگر از آیات در فضایل امیرالمؤمنین علی(ع) خاطرنشان کرد: پس از نصب امیرمؤمنان (ع) بر ولایت، آیۀ ۳ سورۀ مائده نازل شد: «الْیَوْمَ یَئِسَ الَّذینَ کَفَرُوا مِنْ دینِکُمْ فَلا تَخْشَوْهُمْ وَ اخْشَوْنِ الْیَوْمَ أَکْمَلْتُ لَکُمْ دینَکُمْ وَ أَتْمَمْتُ عَلَیْکُمْ نِعْمَتی وَ رَضیتُ لَکُمُ الْإِسْلامَ دینا»
استاد حوزه علمیه قم با اشاره به آیات ابتدایی سوره مبارکه معارج، ابراز کرد: این آیاات، پس از واقعه غدیر نازل شده و خبر از هلاکت و گرفتار عذاب شدن منکر ولایت امیر مؤمنان علی(ع) را می دهد، در سوره معارج نیز می خوانیم: «سَأَلَ سائِلٌ بِعَذابٍ واقِعٍ * لِلْکافِرینَ لَیْسَ لَهُ دافِعٌ * مِنَ اللَّهِ ذِی الْمَعارِجِ»
وی تصریح کرد: فرات بن ابراهیم کوفی در تفسیر «اهْدِنَا الصِّراطَ الْمُسْتَقیمَ» از رسول الله (ص) روایت آورده است: «دِینُ اللَّهِ الَّذِی نَزَلَ بِهِ جَبْرَئِیلُ عَلَی مُحَمَّدٍ» و در تفسیر «صِراطَ الَّذینَ أَنْعَمْتَ عَلَیْهِمْ غَیْرِ الْمَغْضُوبِ عَلَیْهِمْ وَ لاَ الضَّالِّینَ» فرموده: «شِیعَةِ عَلِیٍّ الَّذِینَ أَنْعَمْتَ عَلَیْهِمْ بِوَلایَةِ عَلِیِّ بْنِ أَبِی طَالِبٍ (ع) لَمْ تَغْضِبْ عَلَیْهِمْ وَ لَمْ یَضِلُّوا» (تفسیر فرات، ص ۵۱، ح ۱۰)
استاد درس خارج حوزه اظهار کرد: در روایتی از امام صادق(ع) روایت شده که در تفسیر «صراط مستقیم» فرمود: «الطَّرِیقُ وَ مَعْرِفَةُ الإِمَامِ» (تفسیر قمی، ج ۱، ص ۲۸) در روایتی دیگر از آن حضرت آمده: «هُوَ أَمِیرُالْمُؤْمِنِینَ وَ مَعْرِفَتُهُ» (همان، و تفسیر نور الثقلین، ج ۱، ص ۲۱، ح ۹۰). در روایتی دیگر از همان امام (ع) میخوانیم: «وَ اللَّهِ وَ نَحْنُ الصِّرَاطُ الْمُسْتَقِیم» (تفسیر نور الثقلین، حویزی، ج ۱، ص ۲۱، ح ۸۹)
وی خاطرنشان کرد: روشن است که میان این روایات، هیچگونه منافاتی وجود ندارد، زیرا آنگونه که از آیات قرآن استفاده می شود، صراط مستقیم همان آیین خداپرستی، دین حق و پایبند بودن به دستورات خدا می باشد. (انعام، آیه ۶۱؛ یس، آیه ۶۰ و ۶۱؛ آل عمران، آیه ۱۰۱) و مسلّم است که حضرت علی(ع) و امامان دیگر و پیامبر (ص) همه به همان دین حق دعوت می کردند، لذا هم رهرو و هم راهنمای «صراط مستقیم» می باشند. (تفسیر نمونه، ج ۱، ص ۷۷ و ۷۸) و ما نیز باید از آنان پیروی کرده و رهرو همان راه باشیم.
حجت الاسلام و المسلمین اسماعیل نوری خاطرنشان کرد: در سوره یس، آیه ۱۲ می فرماید: «وَ کُلَّ شَیْءٍ أَحْصَیْناهُ فِی إِمامٍ مُبِین» غالب مفسران «امام مُبِین» را در این آیه به عنوان «لوح محفوظ» همان کتابی که همه اعمال و همه موجودات و حوادث این جهان در آن ثبت و محفوظ است، تفسیر کرده اند. (المیزان، ج ۱۷، ص ۶۷؛ تفسیر نمونه، ج ۱۸، ص۳۵۰) و همین طور، روایاتی از طرق اهل بیت (ع) وارد شده که در آنها «اِمام مُبین» به امیرمؤمنان علی (ع) تفسیر شده است، از جمله در روایت می خوانیم: هنگامی که این آیه نازل شد، ابوبکر و عمر برخاستند و عرض کردند: ای رسول خدا! آیا منظور از «امام مبین» تورات است؟ فرمود: نه، گفتند: اِنجِیل است؟ فرمود: نه، عرض کردند: قرآن است؟ فرمود: نه، در این حال امیرالمؤمنین علی(ع) به سوی آنان می آمد؛ هنگامی که چشم پیامبر (ص) به ایشان افتاد فرمود: «هُوَ هَذَا! إِنَّهُ الإِمَامُ الَّذِی أَحْصَی اللَّهُ تَبَارَکَ وَ تَعَالَی فِیهِ عِلْمَ کُلِّ شَیْءٍ» (معانی الاخبار، شیخ صدوق، ص ۹۵؛ نور الثقلین، ج ۴، ص ۳۹۷، ح ۲۷). ابن عباس از امیرمؤمنان علی(ع) روایت کرد: «أَنَا وَ اللَّهِ الإِمَامُ الْمُبِینُ أُبَیِّنُ الْحَقَّ مِنَ الْبَاطِلِ وَرِثْتُهُ مِنْ رَسُولِ اللَّهِ (ص)» (تفسیر قمی، ج ۲، ص ۲۱۲؛ نور الثقلین، حویزی، ج ۴، ص ۳۷۹، ح ۲۸)
وی بیان کرد: علامه طباطبایی (ره) نیز پس از نقل دو حدیث فوق می گوید: مضمون این دو حدیث، اگر سندشان صحیح باشد، مربوط به تفسیر آیه نیست؛ بلکه مربوط به باطن قرآن و اِشارات آن است و هیچ مانعی ندارد که خدای تعالی به بندهاش که دارای اعتقاد کامل به توحید و عبودیّت خالص برای اوست، علم به همه معلوماتی که در «کِتاب مُبین» است عطا نماید، در حالی که امیر مؤمنان علی (ع) پس از رسول خدا (ص) «سَیّد المُوَحِّدِین» است. (المیزان، ج ۱۷، ص ۷۰)
حجت الاسلام و المسلمین نوری گفت: در تفسیر نمونه پس از نقل دو حدیث مزبور می نویسد: گرچه بعضی از مفسران، همچون «آلوسی» از نقل اینگونه روایات از طریق شیعه وحشت کرده و آن را به نادانی و بی خبری از تفسیر آیه نسبت داده اند، ولی با کمی دقّت روشن می شود، این گونه روایات، منافاتی با تفسیر «امام مبین» به لوح محفوظ ندارد، زیرا قلب پاک پیامبر (ص) در درجه اول و قلب وسیع جانشین او در درجه بعد، آئینه هایی است که لوح محفوظ را منعکس می کند و قسمت عظیمی از آنچه در لوح محفوظ است، از سوی خدا به آن الهام میگردد، به این ترتیب، نمونهای از «لوح محفوظ» میباشد و بنابراین اطلاق «امام مبین» بر آن، مطلب عجیبی نیست، چرا که فرعی است که از آن اصل گرفته شده و شاخه ای است که به آن ریشه باز می گردد. (تفسیر نمونه، مکارم شیرازی و همکاران، ج ۱۸، ص ۳۵۵)
وی خاطرنشان کرد: جالب است بدانیم که «آلوسی» (از علمای متعصّب اهل سنت) پس از نقل تفسیر «امام مبین» به امام علی(ع) از بعضی از شیعه و نسبت دادن غلوّ و نادانی به آنان، گفت: ممکن است گفته شود که در اصطلاح شیعیان عنوان «کتاب مبین» بر «انسان کامل» نیز اطلاق می گردد، در این صورت تفسیر امام مبین به علی (ع) قابل قبول خواهد بود، زیرا کمال علی(ع) به گونهای است که جز افراد ناقص العقل بی دین کسی نمی تواند انکار نماید «و کمال علیّ کرّم الله تعالی وجهه لا یُنکِره اِلاّ ناقص العقل عَدِیم الدِّین» (روح المعانی فی تفسیر القرآن العظیم، ج ۱۱، ص ۳۹۲)
انتهای پیام. /
نظر شما