حجت الاسلام جابر گلیکریمی، مسئول موقوفات مدارس علمیه شهرستان بابل در گفت وگو با خبرنگار خبرگزاری حوزه در ساری، گفت: واقفان نیکاندیش با اقدام خود، صدقه جاریهای را برای خویش به یادگار گذاشتهاند که ثمرات آن پس از گذشت سالیان متمادی همچنان جاری است و آثار معنوی آن به روح ایشان میرسد.
وی با اشاره به قدمت ۴۰۰ ساله مدارس علمیه بابل، اظهار کرد: از همان سده ها پیش، علما و فضلا در این منطقه به تدریس و نشر معارف اهل بیت (ع) مشغول بودند. حضور پررنگ آنان موجب شد که واقفان خیراندیش املاک و رقبات بسیاری را برای حمایت از حوزههای علمیه و طلاب وقف کنند. اسناد تاریخی نشان میدهد که بسیاری از این موقوفات بهطور دقیق ثبت و ضبط شده و تا امروز باقی ماندهاند. این واقعیت نشان دهنده ارتباط تنگاتنگ میان واقفان با علما و طلاب زمان خود بوده است. واقفان نه تنها اموالشان را وقف کردند، بلکه با شناخت دقیق نیازهای علمی و اجتماعی، شرایطی فراهم ساختند که مدارس علمیه در بابل قرن ها پایدار بمانند.
مسئول موقوفات مدارس علمیه بابل گفت: یکی از قدیمی ترین موقوفات، «مدرسه علمیه روحیه» است که توسط حاج محمد امین در سال ۱۰۶۵ هجری قمری تأسیس شد. این مدرسه اکنون در محدوده قبل از چهارراه شهدا قرار دارد و کاربری آن به مسجد تغییر یافته است. تلاش داریم بار دیگر بخش حوزوی آن را فعال کنیم تا مانند گذشته مأمنی برای تحصیل علوم دینی باشد.
وی افزود: نمونه دیگر از موقوفات ماندگار، مدرسه علمیه قادریه است که در سال ۱۰۸۸ هجری قمری توسط مرحوم حاج عبدالقادر رودگر وقف شد. این مکان امروز بهعنوان موزه شهرستان مورد استفاده قرار می گیرد و قبر واقف نیز در ضلع شرقی همان مجموعه قرار دارد. ایشان تعداد ۶۷ رقبه را برای پشتیبانی مالی از مدرسه و هزینههای مربوط به طلاب، مدرسین، خرید کتاب و حتی برگزاری مراسم مذهبی وقف کردهاند.
حجت الاسلام گلیکریمی تصریح کرد: این نمونه ها نشان می دهد که واقفان گذشته با آیندهنگری و ارتباط نزدیک با علما، نیات خود را به گونهای تنظیم کردهاند که قرنها بعد نیز قابلیت اجرا داشته باشد.
وی در بخش دیگری از سخنان خود خاطرنشان کرد: در حال حاضر ۳۲ موقوفه حوزوی با بیش از ۳۶۰۰ رقبه در سطح شهرستان بابل شناسایی و احیا شده است. این رقبات شامل زمین های کشاورزی، باغ ها، خانه های مسکونی، مغازه ها و املاک تجاری است که در شهر و روستاهای اطراف پراکندهاند. حتی در برخی روستاها بخشی از سهم زمین ها بهصورت دو دانگ یا سه دانگ متعلق به موقوفات حوزه علمیه است.
مسئول موقوفات مدارس علمیه شهرستان بابل یادآور شد: زمانی که مسئولیت موقوفات حوزه را بر عهده گرفتم، تنها ۱۴ موقوفه و حدود ۸۰۰ رقبه ثبت شده بود، اما اکنون با تلاش های انجام شده، این تعداد به ۳۲ موقوفه و ۳۶۰۰ رقبه افزایش یافته است. این رشد نشان دهنده اهتمام جدی در احیا و ثبت دقیق املاک وقفی است.
حجتالاسلام گلیکریمی با تأکید بر لزوم اجرای دقیق نیّت واقفان گفت: در وقف نامه های قدیمی، موارد بهطور دقیق مشخص شده است؛ از اختصاص بخشی از درآمد برای طلاب و مدرسین، خرید کتاب های علمی، کمک به نیازمندان و فقرا گرفته تا برگزاری مراسم عزاداری حضرت سیدالشهدا (ع) در ایام محرم و عاشورا. ما وظیفه داریم با امانتداری کامل، این نیات را محقق کنیم.
وی افزود: تلاش ما بر این است که تمامی موارد احصا و احیا شود و آنچه واقفان در ۴۰۰ یا ۲۰۰ سال پیش نیت کردهاند، امروز نیز به بهترین شکل اجرا گردد. خوشبختانه با مستندات و اسناد معتبر، بخش زیادی از این موقوفات تثبیت شده است.
وی با اشاره به وجود چند موقوفه دیگر گفت: حدود هفت تا هشت مورد موقوفه وجود دارد که اسناد اولیه آنها بر حوزوی بودن دلالت دارد، اما هنوز مراحل نهایی ثبت را طی نکردهاند. در صورت تکمیل فرآیند حقوقی، این موارد نیز به موقوفات حوزه افزوده خواهد شد و امکان اجرای نیت واقفان فراهم می شود.
مسئول موقوفات مدارس های علمیه بابل اظهار کرد: وقف، سنتی ماندگار و صدقه جاریه ای است که ثمرات آن برای همیشه در دفتر اعمال واقف ثبت خواهد شد. شخصی ۴۰۰ سال پیش اموالی را برای حوزه وقف کرده و امروز، با گذشت قرن ها، همچنان ثواب آن به روح او می رسد؛ حتی اگر نام و نشانی از او باقی نمانده باشد.
وی خاطرنشان کرد: از همه مردم نیکوکار دعوت می کنیم در این مسیر الهی قدم بردارند. دفتر موقوفات حوزه علمیه بابل در مدرسه علمیه علامه حائری، خیابان امام خمینی(ره)، کوچه ایثار ۶ و ۸ آماده ارائه مشاوره و راهنمایی به علاقهمندان است. هدف ما این است که با همکاری مردم، فرهنگ وقف بیش از پیش ترویج یابد و آثار آن در جامعه نمایان شود. وقف، احسانی ماندگار است که نه تنها در حیات انسان، بلکه پس از وفات نیز جاری خواهد بود. هر کس در این مسیر قدم بگذارد، در حقیقت سرمایه ای ابدی برای خود فراهم کرده است؛ سرمایه ای که هیچ گاه از بین نمی رود.
نظر شما