انسان بی‌معرفت در قیامت بی‌وزن است

به گزارش خبرنگار خبرگزاری حوزه از تهران، استاد حسین انصاریان، معلم قرآن و استاد اخلاق حوزه علمیه در دومین روز سخنرانی به مناسبت ایام فاطمیه در حسینیه همدانی‌های تهران گفت: از همه موجودات و آفریده‌های پروردگار در قرآن مجید تعبیر به کلمات شده است. تمام کلمات الهی معنا دارند، اما انسان کلمه‌ای است که باید خودش، با تکیه بر هدایت پروردگار و دلالت انبیا و ائمه اطهار(ع)، معنی خود را پیدا کند. اگر خود را با هدایت خدا، پیامبر(ص) و امامان معصوم(ع) معنا نکند، به موجودی بی‌ارزش و بی‌وزن تبدیل می‌شود.

وی با اشاره به آیه شریفه «فَلَا نُقِیمُ لَهُمْ یَوْمَ الْقِیَامَةِ وَزْنًا» اظهار کرد: خداوند در قیامت برای سنجش برخی انسان‌ها ترازویی نمی‌گذارد؛ زیرا آن‌ها هیچ وزنی ندارند. ترازوی خدا در قیامت حق است. قرآن، پیامبر(ص) و امیرالمؤمنین علی(ع) سه ترازوی حق هستند. به همین دلیل خداوند در سوره انبیا می‌فرماید: «وَنَضَعُ الْمَوَازِینَ الْقِسْطَ لِیَوْمِ الْقِیَامَةِ». این موازین بر پایه عدالت الهی است.

استاد اخلاق حوزه علمیه ادامه داد: انسان‌هایی که هیچ معنا ندارند، در قیامت با قرآن، پیامبر اکرم(ص) و امام علی علی(ع) سنجیده نمی‌شوند. آن‌ها بی‌ارزش‌اند، چون در دنیا خود را معنا نکردند. اما آنان که فهمیدند مسئول‌، عاقل‌ و با اختیار خود را معنا کردند، تبدیل به انسان‌هایی عابد، صابر، عالم، زاهد، عارف و متقی می‌شوند. این معنا همان انسانِ مسئولیت‌شناس است.

حجت الاسلام والمسلمین انصاریان در ادامه با تلاوت آیاتی از سوره‌های زمر، سجده، القلم و فاطر، به تفاوت میان انسان‌های معنادار و بی‌معنا اشاره کرد و گفت: در سوره زمر خداوند می‌فرماید: «هَلْ یَسْتَوِی الَّذِینَ یَعْلَمُونَ وَالَّذِینَ لَا یَعْلَمُونَ»، علم و معرفت در قرآن، ارزش محوری است. انسانِ دارای معرفت، قلبش با یقین به خدا، آخرت، نبوت و امامت روشن می‌شود. همین معرفت، موتور حرکت به‌سوی عمل صالح و اخلاق حسنه است.

وی در ادامه بیان کرد: مالک اشتر نخعی، کمیل بن زیاد و اویس قرنی از کسانی بودند که پیامبر(ص) را ندیدند، اما با شنیدن سخن حق ایمان آوردند. این نشان می‌دهد که حجت خدا با گوش و عقل نیز تمام می‌شود، نه فقط با دیدن. انسان با معرفت می‌تواند از بیابان‌گردی به مقام عطر الهی برسد، چنان‌که پیامبر(ص) درباره اویس فرمود: "إنی لأشمّ رائحة الرحمن من قِبَل الیمن".

استاد انصاریان با اشاره به آیات قرآن درباره ارزش معرفت گفت: خداوند در قرآن خطاب به انسان‌ها می‌فرماید: «انزلنا علیکم نورا مبینا»، قرآن نوری است که برای همه نازل شده، نه فقط برای پیامبر(ص). این آیه بالاترین احترام خدا به بشر است. اما بیشتر مردم این احترام را جبران نکردند و قرآن را کنار گذاشتند.

استاد حوزه علمیه با انتقاد از بی‌توجهی انسان‌ها به قرآن افزود: در جهان امروز میلیاردها انسان از مسیر خدا دور شده‌اند؛ از گاوپرستان هند تا کمونیست‌های بی‌دین شرق و ملحدان مغرب‌زمین. خداوند در سوره الرحمن می‌پرسد: «هل جزاء الإحسان إلا الإحسان؟» بالاترین نیکی خدا، فرستادن قرآن است. اما پاسخ بیشتر مردم، ناسپاسی است.

وی اظهار داشت: خدای متعال در سوره زمر از ما می‌پرسد: «هَلْ یَسْتَوِی الَّذِینَ یَعْلَمُونَ وَالَّذِینَ لَا یَعْلَمُونَ؟» پاسخ این سؤال روشن است؛ حضرت موسی(ع) با فرعون یکی نیست، حضرت ابراهیم(ع) با نمرود یکی نیست، پیامبر(ص) با ابوجهل یکی نیست، امام علی(ع) با معاویه و امام حسین(ع) با یزید یکی نیست. بی‌معرفت‌ها پوچ‌ هستند، اما اهل معرفت جلوه حق، نبوت، ولایت، عمل صالح و اخلاق‌. آن ها تنها نمی‌مانند، نه در دنیا، نه در مرگ، نه در برزخ و نه در قیامت.

استاد انصاریان در ادامه گفت: پیامبر اکرم(ص) می‌فرماید: وقتی مومن را دفن می‌کنند و همه از قبر برمی‌گردند، خدا به او می‌گوید: "وحدوک و ذهبوا و أنا معک"؛ تو را تنها گذاشتند و رفتند، اما من با تو هستم.

وی در بخش دیگری از سخنانش به آیه‌ای از سوره سجده اشاره کرد و افزود: در دعای کمیل نیز امیرالمؤمنین علی(ع) به این آیه استناد کرده است: «أفمن کان مؤمناً کمن کان فاسقاً لا یستویون». مومن با فاسق برابر نیست. فاسق یعنی کسی که از چارچوب انسانیت بیرون رفته است. در عربی می‌گویند وقتی خرما از پوستش بیرون می‌آید "فسق النخل"؛ یعنی خروج از پوسته. انسان فاسق از حدود انسانیت خارج می‌شود، اما مومن در چارچوب ربوبیت الهی باقی می‌ماند.

استاد اخلاق حوزه علمیه افزود: در سوره‌های دیگر نیز همین معنا تکرار شده است؛ اهل معرفت در ترازوهای قیامت دارای وزن‌ هستند، چون وجودشان سرشار از حق، نور، عمل و ایمان است. اما بی‌معرفت‌ها در هیچ ترازویی جای نمی‌گیرند، چون تهی از معنا و حقیقت‌اند.

استاد انصاریان در پایان سخنان خود با اشاره به مسئولیت انسان در برابر هدایت الهی تأکید کرد: انسان، تنها موجودی است که می‌تواند خود را معنا کند یا بی‌معنا بماند. هرکس خود را با قرآن، پیامبر(ص) و ولایت معنا کند، در دنیا و آخرت با عزت می‌ماند. اما آنان که به معرفت پشت کرده‌اند، در حقیقت از پوسته انسانیت بیرون رفته‌اند و در قیامت وزنی ندارند.

انتهای پیام/