به گزارش خبرگزاری حوزه از تهران، مناظره علمی با موضوع «جایگاه زن در نظام معرفتی امام خمینی(ره)» توسط دفتر امور بانوان مؤسسه تنظیم و نشر آثار امام خمینی(ره) برگزار شد.
نیره قوی، رئیس پژوهشکده فرهنگ و دین، در این نشست گفت: امام خمینی(ره) قبل از اینکه «امام خمینی» مورد خطاب قرار بگیرد فیلسوفی و فقیهی توانا و اندیشمند بودند. اما امروز او را امام خمینی(ره) مینامیم چرا که به راستی در تحول اجتماعی کشور و تبدیل حکومت پهلوی به جمهوری اسلامی نقش امامت را داشتند. بسیاری از فقها نوشتند و مینویسند، ولی هیچگاه در عرصه عمل و تشکیل حکومت نتوانستند آن سیره عملی را داشته باشند.
وی با تأکید بر اینکه امام خمینی(ره) در این نقطه میان فقهای معاصر بیبدیل هستند، تصریح کرد: اینکه آنچه گفتند را عمل کردند، نقطه قوت امام خمینی(ره) است و به نظرم تفاوتشان با فقهای دیگر که در سیرهشناسی و بررسی اندیشه ایشان خیلی مؤثر است.
نیره قوی افزود: اگر اجزاء اندیشه امام خمینی(ره)را برداریم و بگوییم امام خمینی(ره) راجع به حجاب، زن، دیه زن، فقاهت زن و اجتهاد زن این نظر را دارد، به نظرم یک ظلم است. وقتی یک سیستم را در نظر میگیریم، اجزاء آن در هماهنگی با هم معنا پیدا میکنند. ما میخواهیم اندیشه امام خمینی(ره) را با یک اصل منطقی یعنی «نظام مندی» بررسی کنیم. در غیر این صورت اگر یک موضوع یا شبهه را از اندیشه امام خمینی(ره) یا سایر بزرگان بیرون بکشیم بدون توجه به نظاممندی اندیشه، نتیجه درستی نمیگیریم و چه بسا دچار پارادوکس فکری یا تناقض اندیشهای میشویم.
وی ادامه داد: نکته دوم این است که در هر اندیشه و نظام فکری بدیهیاتی هست که در جای دیگر اثبات شده است. این گونه نیست که ما امروز به اثبات مبانی توحیدی اندیشه امام خمینی(ره) بپردازیم. مبانی توحیدی اندیشه امام خمینی(ره) اثبات شده و جزء بدیهیات است. وقتی ما سراغ شناخت اندیشه میرویم، ابزار معرفت آن اندیشه باید مدنظر ما باشد. در نگاه علمای اسلامی از جمله امام خمینی(ره) شناخت در شناخت جهان، انسان و تکلیف انسان بدیهیاتی دارد. من به این بدیهیات رجوع میکنم اما در صدد تبیین آنها بر نمیآیم.
رئیس پژوهشکده فرهنگ و دین گفت: بدیهی است که امام خمینی(ره) در هستیشناسی خودشان خدا را حق مطلق میبینند. کلیدیترین نکته اندیشه امام خمینی(ره) این است که هر موقع ایشان از خدا سخن میگویند ما حق مطلق ببینیم. امام خمینی(ره) با این نگاه وارد تبیین، توصیف و تجویز میشود. رکن اندیشه امام خمینی(ره) این است که جهان بر اساس تدبیر و هدفمند آفریده شده و مثل اندیشه غرب نیست که از تطور شروع میشود و نهایتا به پوچگرایی، فردگرایی و نگاه لیبرالی میرسند.
وی با اشاره به اینکه متحجرین به خاطر فلسفه گفتن مشقات بسیاری را برای امام خمینی(ره) شکل دادند، اظهار داشت: از زمانی که فقیه میشود و با ظلم زمانه مخالفت میکند تا زمانی که در تبعید هستند، در نظام فکری امام خمینی(ره) جهان هدفمند است؛ و حق این هدفمندی را تبیین کرده و انسانها یا این حق مطلق را میشناسند و شاکر هستند و یا کافر هستند. به نظرم این دو رکن نگاه امام خمینی(ره) به هستی است.
نیره قوی تأکید کرد: امام خمینی(ره) انسان به ما هو انسان را در جایگاه خلیفة الله مینشانند. یعنی در نگاه امام خمینی(ره) فطرت و نفس زن و مرد مشترک است. فرصتهای زیادی از جمله رشد، تعالی و به اوج رسیدن در اختیار این انسان است و فرصت دستیابی به حیات طیبه را دارد. این انسان آزاد و مختار است. فکر میکنم حد و حدود این آزادی در اندیشه امام خمینی(ره) میتواند مورد بررسی قرار بگیرد.
وی با تأکید بر اینکه مساوی بودن زن و مرد در نگاه امام خمینی(ره) با تساوی غربی و لیبرالی اشتباه نشود، تصریح کرد: مساوی بودن در انسانیت زن و مرد است. در منظومه اندیشه امام خمینی(ره) این طور نیست که انسان رها آفریده شده باشد. پیادهسازی عدالت از جمله مسئولیتهای انسان است اما درجات دارد؛ گاهی انسان در نقش نبی و گاهی در نقش رهبری یک جامعه است و گاهی هم به عنوان یک انسان عادی وظیفه امر به معروف دارد.
رئیس پژوهشکده فرهنگ و دین با اشاره به اینکه در دیدگاه امام خمینی(ره) زن دارای نقشهای فردی، خانوادگی و اجتماعی است، اظهار داشت: امام خمینی(ره) میفرمایند من زنان را به عنوان رهبر قبول دارم. نکتهای که امام خمینی(ره) خیلی تأکید میکنند این است که زنان در کسب فرصتها آزاد هستند؛ پس در مشاغل مختلف سیاسی، فرهنگی، اجتماعی و اقتصادی هم آزاد هستند و هم طبق اصول ۲۰ و ۲۱ قانون اساسی، نظام وظیفه دارد زمینهساز ارتقاء، رشد و تعالی زنان در ابعاد مختلف را فراهم کند. اما برای زنان و مردان یک شرط هست و آن «رعایت عفت» است.
وی با تأکید بر اینکه «رعایت عفت» اعم از زن و مرد است، گفت: شرط حضور اجتماعی و ایفای نقش زنان «رعایت حجاب» است. این تنها شرطی بود که من از دیدگاه امام خمینی(ره) استخراج کردم. دیدم برخی افراد نقش مادری و همسری را هم اضافه میکنند؛ من در نوشتههای امام خمینی(ره) تصریح این را ندیدم.
انتهای پیام/
نظر شما