پنجشنبه ۱۳ آذر ۱۴۰۴ - ۲۱:۱۸
ازدواج نخستین بستر هویت‌یابی و تکامل اخلاقی انسان است

حوزه/ حجت‌الاسلام والمسلمین آذربایجانی با تأکید بر جایگاه بنیادین ازدواج در شکل‌گیری شخصیت انسان، گفت: ازدواج در نگاه اسلامی نخستین بستر هویت‌یابی جنسیتی، رشد اخلاقی و تکامل معنوی انسان است و جامعه‌ای که این نهاد را تضعیف کند، در معرض آسیب‌های گسترده اخلاقی و اجتماعی قرار می‌گیرد.

به گزارش خبرگزاری حوزه از اصفهان، حجت‌الاسلام و المسلمین مسعود آذربایجانی استاد حوزه ظهر امروز در آیین اختتامیه همایش ملی «پایداری و کارآمدی خانواده مبتنی بر الگوی اسلامی ایرانی» با اشاره به هم‌زمانی برگزاری این برنامه با ایام فاطمیه، آن را فرصتی ارزشمند برای بازگشت به الگوهای زندگی خانوادگی در سیره حضرت زهرا(س) دانست و اظهار داشت: خانواده در نگاه معنوی، نهادی مقدس و برخاسته از میثاقی محکم است و این تقدس نباید از آن زدوده شود.

وی افزود: مبانی نظری این بحث بر پژوهش‌های ده‌ ساله‌ای استوار است که بخشی از آن در کتاب «خانواده‌درمانگری معنویِ خداسو» ارائه شده و بر اساس داده‌های تجربی، تعاملات خانواده، کارکردهای ازدواج و نقش معنویت در انسجام خانواده تحلیل شده است.

حجت الاسلام والمسلمین آذربایجانی با تبیین اینکه تشکیل خانواده با ازدواج آغاز می‌شود، افزود: ازدواج دارای کارکردهای بنیادینی همچون شکل‌دهی هویت جنسیتی، استکمال دین، ارتقای مسئولیت‌پذیری، رشد اخلاقی و معنوی، تأمین مشروع نیازهای جنسی و تقویت سرمایه انسانی و اجتماعی است.

وی تأکید کرد: برخلاف برخی جریان‌های فکری که ازدواج را امری غیرعقلانی معرفی می‌کنند، ازدواج امری عقلانی و خیر اخلاقی است و جامعه‌ای که در آن خانواده تضعیف شود، بیشتر در معرض آسیب‌های اخلاقی و اجتماعی قرار می‌گیرد.

استاد حوزه با اشاره به تعریف خانواده در رویکرد معنوی، بیان کرد: خانواده در این نگاه، نظامی است مرکب از زن و مرد بالغ و عاقل که با میثاق غلیظ الهی زندگی مشترک را آغاز کرده و هدف آن رسیدن به رستگاری، آرامش، تربیت نسل توحیدی و شکل‌گیری تعاملات عقلانی‌عاطفی خداسو است.

حجت الاسلام والمسلمین آذربایجانی، ادامه داد: خانواده یک سیستم است و مانند هر سیستم دیگری ورودی، پردازش، خروجی و الزامات ساختاری دارد و هرگونه اختلال در این عناصر، باعث کاهش کارآمدی خانواده می‌شود.

وی موضوع اصلی سخنرانی را پایداری و کارآمدی خانواده با رویکرد معنویتِ خداسو عنوان کرد و ضمن تقدیر از دفتر تبلیغات اسلامی اصفهان و پژوهشکده الهیات و خانواده، ابراز کرد: این موضوع از آن جهت اهمیت دارد که امروز خانواده‌ها هم در حوزه نظری و هم در حوزه عملی با چالش‌های متنوعی مواجه‌اند و لازم بود با نگاه عمیق، علمی و به‌روز درباره آن گفت‌وگو شود.

وی با اشاره به اینکه نقطه آغاز شکل‌گیری خانواده ازدواج است، ابراز کرد: برای کارآمدی خانواده باید کارکردهای ازدواج را به رسمیت بشناسیم؛ ازدواج نخستین بستر هویت‌یابی جنسیتی و تکمیل ابعاد مردانگی و زنانگی است و افزون بر آن، به تصریح روایات، بستری برای استکمال دین، رشد معنوی، ارتقای اخلاقی و افزایش مسئولیت‌پذیری انسان است.

استاد حوزه به تبیین چرایی «عقلانی و اخلاقی بودن ازدواج» پرداخت و گفت: گاهی در فضای فکری امروز، برخی ضرورت ازدواج را زیر سؤال می‌برند، اما ازدواج امری عقلانی و یک خیر اخلاقیِ عام است که باید آن را برای جامعه و نسل جدید تبیین کرد.

وی تصریح کرد: ۱۰ محور به عنوان دلایل عقلانی ـ اخلاقی بودن ازدواج مطرح است، از جمله ایجاد انس، الفت و یگانگی مشروع میان زن و مرد؛ بهسازی طبیعت جنسی و اجتماعی انسان در ساختار مشروع خانواده، ارتقای اخلاقی و معنوی در زندگی مشترک؛ فراهم شدن امکان تولید مثل و تربیت سالم کودک؛ حفاظت از جامعه مدنی و کاهش خشونت‌های جنسی؛ افزایش مسئولیت‌پذیری و انگیزش برای تلاش اقتصادی؛ تقویت عدالت اجتماعی از طریق وجود خانواده به‌عنوان بستر اصلی تربیت کودک است.

حجت الاسلام والمسلمین آذربایجانی اظهار کرد: فرهنگ ازدواج، بخشی از صیانت اجتماعی و سیاسی جامعه است، جامعه‌ای که در آن پیوند خانوادگی تضعیف شود، در حوزه عدالت، امنیت اجتماعی و مهار خشونت‌ها آسیب‌پذیرتر خواهد شد.

وی وارد بحث «خانواده معنویِ خداسو» شد و اظهار کرد: در نگاه معنوی، خانواده نظامی است متشکل از یک زن و یک مردِ بالغ و عاقل، که زندگی مشترکشان بر پایه میثاقی محکم شکل می‌گیرد، میثاقی که قرآن از آن به عنوان میثاق غلیظ یاد می‌کند؛ این پیوند صرفاً یک قرارداد اجتماعی نیست، بلکه پیوندی مقدس است و قداست خانواده باید حفظ شود.

وی هدف اصلی خانواده معنوی را رستگاری، زندگی پاک و تربیت نسل توحیدی دانست و افزود: این هدف از طریق تعاملات عقلانی و عاطفیِ خداسو محقق می‌شود؛ تعاملاتی که بر ایمان، اخلاق و عمل صالح استوار است؛ چنین خانواده‌ای می‌تواند به تعادل در روابط، و سپس تعالی اعضا و نسل بعد دست یابد.

حجت الاسلام والمسلمین آذربایجانی با اشاره به اینکه خانواده یک نظام سیستمی است، خاطرنشان کرد: خانواده مجموعه‌ای از ورودی‌ها، فرایندها و خروجی‌ها است و اگر هر یک از این اجزا دچار اختلال شود، کل نظام آسیب می‌بیند. درک خانواده به‌عنوان یک سیستم به ما کمک می‌کند تا رفتارهای اعضا، نقش‌ها و کارکردها را دقیق‌تر تحلیل کنیم.

وی در تشریح ورودی‌های خانواده معنوی، به سه دسته اصلی اشاره کرد و ادامه داد: ورودی‌های ساختاری شامل ویژگی‌های شخصیتی، سلامت روان، شایستگی‌های اخلاقی، آمادگی اقتصادی و سبک تربیت خانوادگیِ زوجین؛ ورودی‌های انگیزشی مانند نیت الهی در ازدواج، دغدغه تربیت نسل صالح و پایبندی به زندگی پاک؛ ورودی‌های محیطی از جمله کیفیت الگوهای اطراف، فضای فرهنگی جامعه، روابط خویشاوندی و شرایط اقتصادی.

حجت الاسلام والمسلمین آذربایجانی با بیان اینکه این ورودی‌ها در تعاملات عقلانی، عاطفی و ایمانی زوجین پردازش می‌شوند، تأکید کرد: خروجی چنین فرایندی باید در سه حوزه دیده شود؛ نخست، تعادل در روابط همسران؛ دوم، تعالی فردی و اخلاقی اعضای خانواده؛ و سوم، تربیت نسل توحیدی و توانمند است.

وی به عوامل تضعیف‌کننده خانواده اختصاص داد و گفت: اگر ورودی‌ها ناسالم باشند، یا قواعد سیستم رعایت نشود، خروجی‌ها دچار اختلال می‌شود؛ ضعف ایمان، تعارض‌های اخلاقی، نبود مهارت تعامل، فشارهای اقتصادی، دخالت‌های نادرست اطرافیان و الگوهای غلط رسانه‌ای، از مهم‌ترین عوامل آسیب‌زا در خانواده‌ها است.

وی خاطرنشان کرد: خانواده معنوی نیازمند مدیریت اخلاقی و عقلانی است؛ هرچه نظام خانواده سامان‌یافته‌تر باشد، جامعه در حوزه امنیت روانی، تربیت نسل، سلامت اجتماعی و حتی توسعه اقتصادی پایدارتر خواهد بود.

انتهای پیام. /

اخبار مرتبط

برچسب‌ها

نظر شما

شما در حال پاسخ به نظر «» هستید.
captcha