به گزارش خبرگزاری حوزه، آیین رونمایی از «موسوعه معارف شیعه» با عنوان «معرفی تشیع در جهان امروز؛ ضرورتها و چالشها» امروز پنجشنبه ۲۷ آذرماه ۱۴۰۴ با حضور اساتید حوزه و دانشگاه، پژوهشگران و میهمانان خارجی در سالن کنفرانس مجمع جهانی اهلبیت(ع) برگزار شد.
در این مراسم آیت الله سید احمد خاتمی عضو جامعه مدرسین حوزه علمیه قم، استاد رمضانی دبیرکل مجمع جهانی اهلبیت(ع)، حجتالاسلام والمسلمین محمدتقی سبحانی رئیس مؤسسه البیان للتواصل و التأصیل، حجتالاسلام والمسلمین احمد واعظی رئیس دفتر تبلیغات اسلامی، حجتالاسلام والمسلمین محسن الویری مدیر گروه تاریخ دانشگاه باقرالعلوم(ع)، حجتالاسلام والمسلمین سیدکلب جواد نقوی دبیرکل مجلس علمای هند و دکتر محمدعلی ربانی مدیرکل همکاریهای علمی و دانشگاهی سازمان فرهنگ و ارتباطات اسلامی به ایراد سخن پرداختند.
استاد رمضانی در این آیین، عقلانیت و استدلالمحوری را اصل اساسی در پژوهش دانست و گفت: اگر شما مجموعه آیات قرآن کریم را ملاحظه کنید، میبینید که حدود سیصد آیه بر تعقل و تفکر تأکید دارند؛ این نکتهای بسیار مهم است. خداوند در آیه دهم سوره انبیاء میفرماید: «لَقَدْ أَنزَلْنَا إِلَیْکُمْ کِتَابًا فِیهِ ذِکْرُکُمْ أَفَلَا تَعْقِلُونَ». گاهی از ما تذکر داده میشود که چرا در جامعه شیعی و جامعه اسلامی، در میان بشریت، این سطح از تعقل و تفکر مورد توجه قرار نگرفته است؟ به همین دلیل است که مرحوم کلینی (رضوانالله علیه) در کتاب شریف کافی، اولین کتاب خود را «کتاب العقل و الجهل» قرار میدهد. این باید روح حاکم باشد و لذا مباحثی که تحت عنوان تشیع میخواهیم در دنیا معرفی کنیم، باید استدلالمحور باشند.
وی عنوان کرد: آثار پژوهشی باید توسط صاحبان قلم ارائه و مورد نقد قرار گیرند؛ زیرا پژوهشها اگر نقد نشوند، پویایی خود را از دست خواهند داد و باید تکمیل شوند. این امر، از نکات اساسی است که باید مورد توجه قرار گیرد.
در ادامه حجت الاسلام والمسلمین واعظی رئیس دفتر تبلیغات اسلامی گفت: مؤثرترین میدان عمل در ترویج معارف شیعی، فضای مجازی و رسانهای است.
واعظی بیان داشت: در شرایط کنونی، به نظر میرسد گشودهترین و مؤثرترین میدان عمل، فضای مجازی و رسانهای است. فعالیت در این بستر به حضور فیزیکی نیاز ندارد، وابسته به مرکز یا مکان خاص نیست و میتواند جهانی و تأثیرگذار باشد.
وی در ادامه به تبیین چالشهای مواجههی میدانی و فیزیکی پرداخت و عنوان کرد: در مقابل فضای رسانه ای، اقداماتی که متکی به حضور فیزیکی و استفاده از نهادهای رسمی باشند، امروز با موانع و محدودیتهای جدی روبهرو هستند.
رئیس دفتر تبلیغات اسلامی، تحریمهای بینالمللی و محدودیتهای قانونی و همچنین رشد جریانهای دستراستی و ایرانستیز در غرب را از جمله این موانع برشمرد.
حجت الاسلام والمسلمین محمدتقی سبحانی رئیس مؤسسه البیان للتواصل و التأصیل نیز در سخنرانی خود گفت: «موسوعه معارف شیعه» اثری برای معرفی شیعه، بر پایهی عقل و فهم مشترک انسانی است.
وی پیام اصلی این نشست را شناسایی ظرفیتها دانست و عنوان کرد: باید ظرفیتها را بشناسیم، نیازها را دقیقاً درک کنیم، و میان آنها پیوند و همافزایی ایجاد کنیم. بر همین اساس، پیشنهاد میکنم که مؤسسات علمی و فرهنگی شیعی، با رویکردهای مختلف و به زبانهای گوناگون، در مسیر همکاریهای هدفمند گرد هم آیند. همگرایی و برنامهریزی مشترک میتواند بسیاری از خلأهای معرفتی و فرهنگی موجود را پر کند.
در ادامه حجت الاسلام والمسلمین الویری به ارائه دیدگاههای خود پرداخت و عنوان کرد: موسوعه معارف شیعی، منظومهای معرفتی و سامانیافته از «شیعهشناسی» است.
دانشیار و رئیس گروه تاریخ دانشگاه باقرالعلوم(ع) تاکید کرد: در عصر حاضر، دانشنامهنگاری در حوزهی تشیع نیز جایگاهی ممتاز یافته است. امروزه شیعیان دیگر اقلیتی کمشناختهشده نیستند، بلکه به کنشگرانی اثرگذار در سطح جهانی تبدیل شدهاند. رشد پژوهشهای شیعهپژوهی در دهههای اخیر، شاهدی گویای این روند است. کتابهایی مانند «حیات دوبارهی شیعیان» از نویسندگانی همچون الیویه روا یا ویلیام کلیولند نیز بر این نکته تأکید دارند که پس از انقلاب اسلامی و تحولات منطقه، شیعیان به بازیگران محوری در تحولات فکری و سیاسی خاورمیانه بدل شدهاند. اما نباید به این دیدگاههای تقلیلگرایانه بسنده کرد. نقش جهانی تشیع، فراتر از حوزهی سیاست و منطقه است.
وی مکتب اهلبیت(ع) را ظرفیتی بیبدیل برای پاسخگویی به چالشهای معرفتی، اخلاقی و معنوی جهان امروز دانست و افزود: از این رو، شیعیان امروز ـ همچون متفکران قرن روشنگری در اروپا ـ نیازمند نهضتی نو در عرصهی دانشنامهنویسی هستند تا میراث معرفتی خود را به گونهای سامانیافته و در دسترس جهانیان بازنمایند.
در ادامه مراسم دکتر محمدعلی ربانی مدیرکل همکاریهای علمی و دانشگاهی سازمان فرهنگ و ارتباطات اسلامی در سخنانی گفت: معرفی تشیع در جهان امروز، یک مسئله معرفتی، تمدنی و تمدنساز است.
وی تاکید کرد: رونمایی از موسوعه معارف شیعه صرفاً یک آیین تشریفاتی نیست، بلکه اعلام یک موضع علمی است؛ اینکه تشیع آماده ارائه منظم، مستند و عقلانی معارف خود به جهان امروز است و میخواهد از موضع معرفت با دیگر سنتهای فکری وارد گفتگو شود.
در بخش دیگری از این آیین حجتالاسلام والمسلمین سیدکلب جواد نقوی، دبیرکل مجلس علمای هند گفت: این موسوعه از آثار گویای معجزات علمی اهلبیت(ع) است که منتشر شده است. اروپا که الان ادعای برتری دارد در جهل بوده؛ در حالی که مسلمانان همواره با در دست داشتن معارف اهلبیت(ع) در نور و روشنایی بودهاند.
دبیرکل مجلس علمای هند تاکید کرد: هرچه داریم از معارف ناب اهلبیت(ع) و کتب شیعه است و حقیقتا انقلاب اسلامی ایران و وجود مقدس امام خمینی(ره) برکات زیادی را برای جهانیان و مردم مظلوم دنیا به همراه داشته است.
در پایان این مراسم، با حضور آیت الله سید احمد خاتمی عضو جامعه مدرسین حوزه علمیه قم، علما و اندیشمندان از اثر فاخر «موسوعه معارف شیعه» که تاکنون ۱۵ جلد آن به زینت طبع آراسته شده است، رونمایی صورت پذیرفت.
نظر شما