حجتالاسلام والمسلمین ابوالحسن طیبیشالی در گفتوگو با خبرنگار خبرگزاری حوزه در ساری، با اشاره به اهمیت عبرتگیری از حوادث تاریخ اسلام و بهویژه واقعه «لیلة الهریر» در جنگ صفین، اظهار داشت: لیلة الهریر که به معنای شب پرغوغا و پرناله است، به شبی از شبهای طوفانی جنگ صفین در هفدهم صفر سال ۳۷ هجری اشاره دارد که در آن جنگی سخت و پرتلفات میان سپاه امیرالمؤمنین علی (ع) و لشکر معاویه رخ داد و به دلیل نالههای زخمیها و فریادهای جنگجویان، به این نام شهرت یافت.
استاد حوزه با تشریح عوامل منجر به تحمیل حکمیت بر امام علی (ع) که در آستانه پیروزی نظامی قرار داشتند، خاطرنشان کرد: نخستین عامل، «عدم بصیرت و معرفت کافی» بخشی از سپاهیان حضرت نسبت به جایگاه واقعی ایشان بود. بسیاری از آنان، امام را صرفاً به عنوان خلیفه چهارم میشناختند، در حالی که ایشان جانشین بلافصل پیامبر اکرم (ص) و دومین شخصیت عالم اسلام بودند. این فقر فکری و سوءتدبیر، زمینهساز لغزشهای بعدی شد.
وی با اشاره به حدیثی از پیامبر اکرم (ص) که فرمودند: «إِنِّی لَا أَخَافُ عَلَی أُمَّتِی الْفَقْرَ وَلَکِنْ أَخَافُ عَلَیْهِمْ سُوءَ التَّدْبِیر» افزود: نگرانی اصلی پیامبر (ص) از فقر اقتصادی نبود، بلکه از فقر فکری و تصمیمگیریهای نادرست بود. همین سوءتدبیر باعث شد پس از رحلت ایشان، کسانی که حتی غسل کردن را به درستی نمیدانستند، در مقابل وصی پیامبر (ص) ایستادگی کنند.
حجتالاسلام طیبیشالی در ادامه به دومین عامل یعنی «تزویر و نیرنگ عمرو بن عاص» اشاره کرد و گفت: عمرو بن عاص با نیزه کردن قرآنها، حیلهای طراحی کرد که سادهلوحان و بعدها خوارج را فریفت و آنان را وادار به فشار بر امام برای پذیرش حکمیت کرد.
وی سومین عامل را «تمرّد و عدم اطاعت خواصی چون اشعث بن قیس» برشمرد و تصریح کرد: این افراد نه تنها اصل حکمیت را بر امام تحمیل کردند، بلکه حتی در انتخاب نماینده نیز نظر امام را نادیده گرفتند و شخصیتی ضعیف مانند ابوموسی اشعری را به جای مالک اشتر یا عبدالله بن عباس به عنوان حکم تحمیل نمودند.
استاد حوزه عامل چهارم را «خستگی و تأثر سپاه امام از کشتار زیاد در روز و شب هریر» عنوان کرد و بیان داشت: اگرچه تلفات لشکر معاویه به مراتب بیشتر بود، ولی برخی از یاران امام از دیدن کشتهها و زخمیهای فراوان، که همه را مسلمان میدانستند، دچار خستگی روحی شدند و این مسئله در پذیرش فریب عمرو بن عاص بیتأثیر نبود.
حجتالاسلام طیبیشالی با بیان اینکه تاریخ آیینه عبرت برای امروز است، هشدار داد: امکان خسته شدن و فریب خوردن مردم و حتی برخی از خواص در شرایط کنونی نیز وجود دارد. دشمنان امروز همان اهداف دشمنان دیروز را دنبال میکنند و ممکن است در جنگ اقتصادی و روانی کنونی، زمینهسازی برای تحمیل تصمیماتی مشابه «حکمیت» بر نظام اسلامی را در سر داشته باشند. بنابراین، ما باید درس بگیریم و با بصیرت کامل، پشت سر مقام معظم رهبری و دلسوزان انقلاب بایستیم و نگذاریم فاجعهای مانند حکمیت صفین تکرار شود.
وی در پایان بر نقش محوری «خواص» در پیشگیری از چنین حوادثی تأکید کرد و افزود: خواص جامعه با سخنرانیها، تألیفات و مقالات مسئولانه خود باید به افزایش آگاهی و بصیرت عمومی کمک کنند. اگر خواص به وظیفه خود عمل نمایند، عوام نیز به تکلیف خود عمل خواهند کرد و با تمسک به ولایت فقیه، مسیر درست طی خواهد شد. امروز نیز همانند گذشته، پیروی از رهبری آگاه و دلسوز، کلید حفظ وحدت و مصونیت از توطئههای دشمن است.
نظر شما