به گزارش سرویس علمی و فرهنگی خبرگزاری حوزه :تبیین کارکردی از دین، روشی است که از یک سو عامل سکولار شدن دین است و از سوی دیگر دین و عالمان دین از آن استفاده کرده‌اند. این کتاب ، می‌کوشد این مسئله را از طریق روشن‌سازی تمایزات این دو روش، حل کند.
مهم‌ترین اشکال تبیین کارکردی جامعه‌شناسان و مردم‌شناسان این است که منشأ دین و دینداری و عامل بقای دین را با استناد به کارکردهای فردی و اجتماعی دنیوی دین تبیین کرده‌اند. دلیل این امر آن است که آنها معرفت را به معرفت اثباتی و حقیقت انسان را به بعد مادی آن تقلیل داده‌اند. آنان دین را به یک پدیده مادی در سطح دیگر پدیده‌های مادی و اجتماعی کاهش داده و از این طریق، زمینه سکولارشدن دین، جامعه و فرد را مهیا کرده‌اند.
اما در منطق دین و عالمان آن، به دلیل داشتن نگاه جامع به معرفت، انسان و حیات اولاً منشأ دین خداوند و منشأ دینداری فطرت انسان است؛ ثانیاً کارکردهای دین منحصر به کارکردهای مادی نیست بلکه سلسله مراتبی است؛ ثالثاً کارکردهای مادی دین، اعم از فردی و اجتماعی، هدف غایی دین نبوده بلکه جنبة مقدماتی داشته یا کارکرد تبعی معرفی شده‌اند.
بنابراین، منطق کارکردی خود دین از منطق جامعه‌شناسان متمایز است. به همین دلیل، نباید از تبیین کارکردی، بی‌محابا و بدون توجه به نواقص و کاستی‌های آن، استفاده شود.
منطق کارکردی و دفاع از دین از سوی موسسه آموزشی و پژوهشی امام خمینی منتشر شده است .
