جبار آذین، منتقد و کارشناس سینما در گفتوگو با خبرگزاری «حوزه»، برنامههای سیما را در سریال های مناسبتی چنین ارزیابی کرد: از نگاه من برنامه مناسبتی سینما مثلا در ماه رمضان تنها از شکل و ظاهر دینی بهره میبرد، اما کیفیتی که برای آن در نظر گرفته شده به هیچ وجه ویژگی لازم را برای یک کار خوب دارا نبود.
آذین خاطرنشان کرد: این معضل درباره اکثر کارها صدق میکرد و تنها مختص برنامههای نمایشی نمیشد، زیرا برنامهها تنها در پوسته به موضوعات میپرداخت و شاهد کارهای ریشهای در این حوزه نبودیم. در ضمن از هنرمندانی در این حوزه استفاده میشود که زیاد نسبت به موضوع دغدغه لازم را ندارند، لذا کارهای تولیدی، عمدتا به دل مخاطب نمینشست. مطلب دیگر اینکه متاسفانه در ساخت این قبیل تولیدات زمان و وقت کافی صرف نمیشود. برای همین تنها یک یا دو ماه قبل از ماه رمضان یا سحرم فیلمبرداری شروع شده و عمدتا تا انتهای ماه نیز به طور همزمان با پخش ادامه پیدا میکند.
*ریتم ماه عسل تکراری است
وی افزود: در میان برنامههای غیر نمایشی سیما نیز برنامه هایی چون «ماه عسل» به لحاظ جذب مخاطب موفق است هرچند به آن نقدهایی دارم.
آذین گفت: شکل و نحوه اجرای برنامه «ماه عسل» کاملا یکنواخت شده و تماشاگر میداند که با چه چیزی مواجه است. تم برنامه به شدت ناراحت کننده است و این اتفاق برای یک برنامهای که قبل از افطار روی آنتن میرود به هیچ وجه پسندیده نیست، زیرا روزهداری که تا آن ساعت گرمای تابستان را تحمل کرده، نیازی ندارد با غصه، رنج بیشتری تحمل کند، برای همین به نظرم این شکل یکنواخت از اجرا برای «ماه عسل» به هیچ وجه مناسب نیست.
این کارشناس سینما ادامه داد: از نگاه من امتیاز اصلی «برنامه عسل» مجری توانمندش است. احسان علیخانی به خوبی با این برنامه چفت شده و به اصطلاح زیر و بم کار را کاملا میشناسد و میداند کجا باید چه رفتاری را انجام دهد.
از طرفی مجری برنامه معمولا سعی میکند، کمتر نصیحت کند و قضاوت نیز درباره دیگران نداشته باشد. نکته مثبتی دیگری که درباره این برنامه میتوانم به آن اشاره کنم تاثیرگذاری آن در جامعه است. برای مثال وقتی برنامه از مردم میخواهد که در یک اقدام خیرخواهانه شرکت کنند، حضور مردم را به عینه شاهد هستیم. این امتیازی بزرگ برای یک کار مناسبتی محسوب میشود.
*نگاهی به سریال های رمضان گذشته
وی در پاسخ به این سوال که ارزیابی وی از سریالهای ماه رمضان چگونه است؟ گفت: درباره سریال «پایتخت» باید گفت این اثر توانسته در جذب تماشاگر موفق باشد، اما این مسئله به این معنا نیست که کاری خوب تولید شده است، چون معتقدم جذب مخاطب به واسطه فصلهای قبل سریال به دست آمده است، هرچند فصل سوم در جای خود با ضعفهای اساسی رو به رو بود. در این مجموعه ما چیز خاصی را شاهد نیستیم، بلکه تنها دیالوگها و شوخیهایی را شاهدیم که از سوی بازیگران اصلی انجام میشود. قابل توجه آنکه این سریال هیچ ارتباطی با ماه رمضان ندارد.
آذین ادامه داد: وقتی از ارتباط این موضوع با ماه رمضان سخن میگویم، منظور این نیست داستان در ماه رمضان روی دهد بلکه مخاطبان تاثیراتی که بابت تماشای این کار باید بگیرد را شاهد نیستیم. در این کار، تنها خوشی زودگذر که در آن تامل و تفکری نیست مشاهده میشود. در این میان بازیهای خوب بازیگران اصلی و تاثیرگذار یاری رسان این فیلم شده و باعث شد مردم پای کار بماند.
این مدرس سینما درباره سریال «دردسرها عظیم2» نیز چنین توضیح داد: این کار جدا از اینکه از لحاظ فنی بسیار ضعیف بود، در جذب تماشاگر هم موفق نبود، چون به واقع هیچ چیزی برای گفتن نداشت. در «پایتخت» حداقل بازی خوب بازیگران را داشتیم که به کار شیرینی میداد، اما این اتفاق در «دردسرهای عظیم 2» به هیچ وجه روی نداد و بازیها نیز همانند داستان نامانوس بود. سوال من از مدیران تلویزیون این است نزد خود چه فکری کرده بودند که با ساخت چنین کاری موافقت کردند، زیرا از بخش اول آن در سال گذشته میشد حدس زد این کار پتانسیل ادامه دادن را ندارد.
آذین در بخش دیگری سخنان خود بیان کرد: اما سریال «مازیار میری» را باید کاری نامید که در دام بد سلیقگی مسئولان پخش گرفتار آمد، اگر این سریال در مناسبتی غیر از ماه رمضان روی آنتن میرفت قادر بود در جذب تماشاگر به موفقیت دست یابد، زیرا هم داستان خوبی داشت هم اینکه به لحاظ ساختار از کیفیت و انسجام خوبی بهره میبرد، اما پخش در زمانی نامناسب سبب شد تا تماشاگر نتواند ارتباط لازم را آن برقرار کند.
وی در پایان تصریح کرد: با تمام توضیحات ارائه شده، میتوان گفت؛ سیما در رمضان 94 نتوانست عملکرد خوبی از خود ارائه دهد، اما این مسئله قابل حل است به شرطی که مسئولان رسانه ملی به آن نگاهی جدی داشته باشند و برای اولین بار، تولید کارهای مناسبتی را تنها چند ماه مانده به ماه مبارک آغاز نکنند، بلکه از نخستین روزه ی شوال تا ماه رمضان سال بعد با انتخاب افراد خوش فکر و متعهد شرایطی فراهم آورند تا در آینده شاهد برنامه های فاخر مذهبی باشیم.