به گزارش سرویس علمی فرهنگی خبرگزاری «حوزه» ابراهیم اکبری دیزگاه شاعر ،داستان نویس و دبیرجشنواره خاطره نگاری اشراق درآغاز نشست به اهمیت خاطره نویسی تبلیغی اشاره کرد و گفت : هدف از برگزاری جشنواره خاطره نویسی اشراق جمع آوری خاطرات مبلغین و ایجاد فضای رقابتی بین طلاب است .
وی ادامه داد: اولین نشست خاطره نویسی اشراق به منظور معرفی دو تک نگاری تبلیغی سفربه فراسوی چین و دشت اسب های سرخ اثر مسلم ناصری برگزار می شود.
اکبری در ادامه به معرفی این دوکتاب پرداخت وگفت: کتاب درفراسوی چین یک تک نگاری تبلیغی از روستای تلو- میان مرزهای لرستان وکهگیلویه وبویراحمد - است ودشت اسب های سرخ هم یک تک نگاری ازسفرهای جهادی مبلغان است.
* نثر کتاب درفراسوی چین حاد وپریشان است
همچنین در ادامه علی اصغر عزتی پاک نویسنده کتاب های باغ کیانوش، زود برمی گردیم، آواز بلند درباره نقطه های مثبت این دوکتاب گفت: به نظرم نویسنده خوب ودقیق البته صرفا درمقصد - نه در راه - به طبیعت ، رفتار ومنش افراد توجه کرده روایت هم کشش کافی را دارد وکنجکاوی خواننده را تحریک می کند به هرحال نویسنده این سفرنامه، یک داستان نویس است و فضاسازی را می داند. البته از نویسنده به عنوان یک داستان نویس انتظارمی رود که شخصیت های حاضر درسفرنامه را دقیق معرفی کند وهمچنین اعتقاد دارم که او می توانست به عنوان یک مبلغ تحصیل کرده نگاه آسیب شناسانه ای همراه با تحلیل ارائه دهد اگرچه دربعضی مواقع رگه هایی از آن را درکتاب می بینیم ولی این تحلیل ها عمق پیدا نمی کند به نظرم اگر نویسنده با یک نگاه و استراتژی مشخصی به این سفر تبلیغی می رفت و بعد مسائل را باتوجه به آن نگاه مشخص روایت می کرد اثربهتر می شد .
عزتی پاک نسبت به نثر کتاب ها هم انتقادهایی داشت او گفت : نثر کتاب درفراسوی چین حاد وپریشان است .
این نثر از – نثرمعیار خیلی عقب است البته درکتاب دشت اسب های سرخ اوضاع کمی بهتراست ولی با این حال این کتاب ها نیاز به بازنویسی وویرایش دارد .
*ابراز رضایت از سیره سفرنامه نویسی درحوزه
سخنران بعدی حجت الاسلام بهداروند بود مردم شناس ومحقق که در زمینه خاطره نگاری فعالیت های تحقیقاتی زیادی کرده اند، ایشان همچنین نویسنده کتاب هایی مثل زندان الرشید، کتاب برگزیده جایزه ادبی جلال است.
حجت الاسلام بهداروند درابتدای سخنانش از اینکه سیره سفرنامه نویسی درحوزه راه اندازی شده است ابراز خوشحالی کرد و افزود: روایت واقعه به معنای خودنوشت، سفرنامه یا خواب نوشت، یادداشت، تاریخ شفاهی درحوزه امری جدید است یعنی پیش ازاین امری متداول ومرسوم درتاریخ حوزه نبوده است.
وی سپس به سراغ تحلیل کتاب های مسلم ناصری رفت وگفت: این دو اثر را از دو جنبه مثبت و سوالات و کاستیهایی که باید درنگارش کتاب اتفاق می افتاد بررسی می کنم.
این محقق حوزوی در ادامه به نکات مثبت کتاب اشاره کرد وگفت: به تصویرکشیدن سختی ها ومشکلات مبلغین دراین تک نگاری ها از مزایای این کتاب است.
وی با بیان اینکه نکته مثبت بعدی بیان مردم شناسی یک طلبه در تعامل با مردمی است که خصلت عشایری دارند بیان کرد: شناخت، آفات، فرصت ها و تهدیدهایی که برای یک مبلغ اتفاق می افتد از نکته های قابل توجه کتاب است.
حجت الاسلام بهداروند قبل ازاینکه به سراغ بیان کاستی ها و بایستی ها برود گفت: سنگی که ازمعدن درمی آید شکل خوبی ندارد این چکش ها هستند که آن را تبدیل به گهر می کنند این را به عنوان چکش کاری درنظربگیرید.
حجت الاسلام بهداروند ادامه داد: نکته مهم درسفرنامه یا خود نوشت این هست که باید درجریان روایت یک اتفاق خاصی یا مسئله ای وجود داشته باشد که ذهن مخاطب را درگیرکند این نبود اتفاق مخاطب را خسته می کند .
وی بیان کرد: مخاطب کتاب مشخص نیست نمی دانیم که مخاطب هدف نویسنده چه کسانی هستند؟ طلبه، جوان؟عام ؟ گذشته از اینکه قلم بیش ازحد روان است پر از نکات نگارشی هم هست.
وی افزود: مثلا جاهایی پرش های غیرمنطقی از مونولوگ به دیالوگ داریم، یا گاهی نویسنده ازمعلوم به مجهول می رود.
در ادامه اکبری دیزگاه طی سخنانی ابراز کرد: درمورد این کتاب نکات دوگانه ای وجود دارد که ازهیچ کدام آن نمی توان چشم پوشی کرد .
وی ادامه داد: همین که یک نفر ازمصائب ومشکلات یک مبلغ درسفر نوشته امر مبارکی است و به مخاطبان غیرطلبه نشان داده که روحانیون فقط آن کسانی نیستند که در صدر نشسته وقدر می بینند بلکه طلبه هایی هستند که خانه به خانه در روستاها می روند تا پیام دین را ببرند و نویسنده به خوبی ازعهده این کار برآمده است.
وی در ادامه به دومین نکته مورد نظر در این کتاب اشاره و بیان کرد: دومین نکته این هست که نویسنده برای مخاطب منطقه بکری وآدم های متفاوتی را معرفی می کند ولی علی رغم اینکه داستان نویس است به آدم ها و محیطشان خیره نشده است ما فقط یک مدرسه و روستا می بینیم آدم ها حجم ندارند و حتی تکلیف خواننده مشخص نمیشود که این افراد چه آدم هایی هستند یک جایی از فقر وبی آلایشی آنها می گوید ویک جای دیگر از ثروت وخانه های آنها دراصفهان وفریدون شهر حرف می زند.
وی همچنین افزود: به نظرم نگاه نقادانه به خدمات مسئولین برای رسیدگی به این روستا خیلی خوب است ولی چون نگاه مشخصی ندارد فقط درهمان حد باقی می ماند.
دیزگاه با بیان اینکه به نظرم نکته اساسی در خاطره نویسی وسفرنامه نویسی داشتن یک نگاه جهان شمول است گفت:شاید بهترین سفرنامه را دردوره معاصر جلال آل احمد نوشته باشد چون یک نگاه جهان شمول دارد او اعتقاد به غربزدگی را در خسی درمیقات هم دارد مثلا جلال دراین کتاب فردیت دارد .
وی ادامه داد: اما دراین کتاب نویسنده به این سمت وسو نمی رود درحالی که امکان این کار را دارد او درهردو کتاب از تقابل هایی چون شهر وروستا ،سنت ومدرنیته وبدویت ومدنیت گفته ولی درآن تعمق نکرده است.
در آخر این نشست مسلم ناصری با بیان اینکه تک نگاری کار بسیارسختی است عنوان کرد: معمولا کسی به این عرصه ورود نمی کند اما من این جسارت را کرده و پا دراین راه گذاشتم، چون به نظرم اگر مبلغان خاطره های تبلیغی خود را از نقاط مختلف ایران بنویسند درچند سال آینده به مخزن عظیمی از اطلاعات برای مردم شناسان و محققین دست پیدا می کنیم .
به هرحال دو کتاب درفراسوی چین و دشت اسب های سرخ را هم به همین منظور نوشتم و امیدوارم این راه ادامه پیدا کند. در آخر نیز اکبری دیزگاه از مسلم ناصری به خاطر پایه گذاشتن این سنت تقدیر وتشکر کرد.
نظر شما