پنجشنبه ۹ فروردین ۱۴۰۳ |۱۷ رمضان ۱۴۴۵ | Mar 28, 2024
کتاب "آمین می آورم"

حوزه/ نشست نقد و بررسی کتاب «آمین می آورم»، نوشته حجت الاسلام امیرخداوردی با حضور کارشناسان و منتقدان و ادبای حوزوی و غیر حوزوی در مرکز فرهنگی و هنری دفتر تبلیغات اسلامی حوزه علمیه قم برگزار شد.

به گزارش خبرگزاری «حوزه»، در ابتدای این نشست حجت الاسلام خداوردی نویسنده این اثر گفت: این اثر یکی از آثار پدید آمده در چارچوب ادبیات دینی حوزه است و برگزاری چنین نشست هایی می تواند به غنای آثار حوزوی کمک شایانی کند.

وی در ادامه با خواندن بخشی از رمان به تشریح ویژگی های این رمان پرداخت.

در ادامه این مراسم، ابراهیم اکبری دیزگاه از نویسندگان حوزوی گفت: خوشبختانه امروز شاهد رویش های بسیار خوبی در حوزه هستیم.

وی افزود: خوشبختانه امروز شاهد آن هستیم که طلاب توانسته اند با قلم خود یک سبک ادبی فراموش شده را که همانا پرداختن به مباحث ایمانی و دینی است را در ادبیات کشور رایج کنند.

دیزگاه بیان کرد: امروز حوزه ما با حضور طلاب جوان و دست به قلم رویش جدیدی در عرصه ادبیات کشور داشته است و خوشبختانه با حمایت ها و فعالیت های مرکز فرهنگی و هنری دفتر تبلیغات آثار خوبی در کشور خلق شده است و طلاب توانسته اند در این فضا خود را بازیابی کنند.

وی همچنین در ادامه گفت: رمان های ادبی را می تواند با توجه به قابلیت های رمان از منظرهای مختلفی تحلیل کرد؛ از جمله تحلیل هایی که می توان در این زمینه بیان کرد می توان به تحلیل های روانکاوی و نقدهای اجتماعی و آرکیتایپی و... اشاره کرد.

این طلبه نویسنده بیان کرد: همه رمان های دینی مثل هم نیستند و هر کدام به یک جنبه از دین می پردازند و یک جنبه را متجلی می کنند؛ مثلا اگر رمان های داتسایوفسکی را بنگیریم به مساله شک داشتن به الهیات بسیار متبلور است؛ یا در برخی رمان های اروپایی به مساله مسیحیت و کلیسا پرداخته شده است.

وی گفت: در آثار سلینجر نیز مفهوم ایمان به معنای اینکه دین به مثابه بهداشت روان و آرام کننده انسان مطرح است و در آثار سینگر شریعت یهودی گری متبلور است و وی سعی می کند که سبک زندگی یهودیان در دوره مدرن را ارایه دهد.

دیزگاه خاطرنشان کرد: در ادبیات فارسی  100 ساله در زمینه داستان نویسی کارهای متعددی در زمینه رمان دینی وجود ندارد و کارهایی نیز که انجام شده است چندان مناسب نیست؛ مثلا در آثار صادق هدایت نشانه های مذهبی بسیاری دیده می شود ولی وی این آثار و نمادها را به تمسخر گرفته است.

وی گفت: در آثار جلال آل احمد و گلشیری نیز این نمادها وجود دارد ولی چندان قوی و همه جانبه نیست؛ در سالهای بعد نیز این مساله وجود دارد ولی بیشتر آثار شعاری است؛ در دهه هفتاد نیز این مساله به چشم می خورد.

این نویسنده حوزوی بیان کرد: در اواخر دهه 70 چندین اثر در این عرصه تولید می شود که از جمله آنها می توان به آثار مصطفی مستور اشاره کرد که نمادهای دینی مطرح می شود ولی بازهم آثار ایشان را نمی تواند نماد یک اثر دینی و مذهبی شیعی دانست.

وی گفت: رمان نویسی طلاب عرصه جدیدی در کشور است که این رمان ها اکثرا با تعلقات دینی درآمیخته است؛ مفهوم دینی که طلاب به آن پرداخته اند به ایمان شیعی و اسلامی می پردازد که در بسیاری از این آثار دیده می شود که یکی از این آثار کتاب «آمین می آوریم» است.

اکبری دیزگاه خاطرنشان کرد: در این زمینه باید به این نکته اشاره کرد که امروزه تحول بسیار خوبی در زمینه نویسندگی در حوزه و در کنار آن نقد در حوزه بوجود آمده است و آثار سطح بالای ادبی با نقد سطح بالا انجام می شود که بشارت دهنده اتفاقات بسیار خوبی است که در آینده رخ خواهد داد.

در ادامه این نشست مهدی حمیدی پارسا، از اساتید تخصصی ادبیات و از ناقدان ادبی حوزه گفت: رمان سه نوع است «پلات محور» که سرگرم کننده است؛ دوم بر اساس «کهن الگوی» پیرنگ سفر نوشته می شوند که شخصیت یک تحول درونی دارد و بعد یک کنش در عالم بیرون دارد؛ نوع سوم با پیرنگ مینیمالیستی که در این رمان شخصیت تحول درونی دارد ولی کنش های بیرونی ندارد.

وی افزود: در رمان های مینیمالیستی شخصیت ها تعارضات زیادی دارند و این تعارضات رمان را به جلو می آورد؛ شخصیت گویی از عالم بیرون سرخورده شده است و به عالم درون می خزد؛ در این رمان ها اتفاقاتی می افتد ولی تحولات بیرونی رخ نمی دهد.

نویسنده و پژوهشگر ادبیات گفت: نهایت کنشی که در این رمان ها وجود دارد یک دعای ساده است؛ در یک رمان پلات محور، در هر فصل یک اتفاق جدید رخ می دهد ولی در رمان های مینیمالیستی این گونه نیست و اگر هر فصل جداگانه مطالعه شود اتفاق خاصی نمی افتد.

حمیدی پارسا خاطرنشان کرد: نکته دوم در خصوص این گونه رمان ها حرکت و سیر روایت در این رمان است که بر اساس تداعی های شخصیت به جلو حرکت می کند نه حرکت بیرونی.

وی گفت: باید به گونه ای روایت شود که آرزوهای این شخصیتها برای مخاطبان باور پذیر باشد؛ روایت باید واجد صمیمت باشد زیرا صمیمیت باعث همزاد پنداری می شود.

این پژوهشگر افزود: گاهی اوقات نویسندگان خوانندگان را به خود همراه می کند ولی به تعلیق روی می آورد و برخی از اتفاقات را مخفی می کند و این تعلیق باعث کم شدن صمیمیت و جذابیت اثر می شود.

نویسنده و پژوهشگر ادبیات گفت: یکی از نکاتی که باید در این گونه آثار به آن توجه کرد این است که در آثار سیال ذهن زمان حقیقی زمان ذهنی است نه زمان عینی.

حمیدی پارسا خاطرنشان کرد: ایمان و دین را می توانیم به یک امری که کارکردهایی داشته باشد تعریف کنیم که کارکردهای آن خوب است اگر کسی به این کارکردها رسید آن را می توان مطلوب دید.

وی گفت: در جامعه امروز دین دار بودن لوازم خاص خود را دارد و تعارضات و چالش هایی برای انسان های دین دار بوجود می آید که ایمان مومنان همراه با رنج است و نمی تواند مثل گذشته مومن باشند و از مومن بودن خود لذت ببرند زیرا امروز دین داری امری همراهی با سختی است زیرا بسیاری از مشکلات دین انسان را مورد هجمه قرار می دهند.

حمیدی پارسا خاطرنشان کرد: نظریه مکالمه گرایی و چند صدایی می تواند به این منظور بنگیریم چندصدایی با دو مفهوم فرجام ناپذیری و دیگری گره خورده است؛ فرجام ناپذیری نیز همیشه در برابر غایی است که بر نهایی نبودن دلالت دارد.

وی خاطرنشان کرد: در این الگو، گفتگویی نیست که یک طرف گفتگو بخواهد فرجام را رقم بزند؛ در این نظریه بیان شده است که همه انسان ها نسبت به هم غریبه هستند و به همین ترتیب دیالوگ بین انسان ها شکل می گیرد.

این نویسنده حوزوی گفت: دیگری برای آگاهی اهمیت هستی شناسانه دارد یعنی اگاهی انسان در آیینه دیگری قابل فهم است؛ گفتگو زمانی شکل میگیرد که دو اندیشه نسبت به هم واکنش نشان دهند.

وی اظهارکرد: رمان «آمین می آورم» یک رمان چند صدا است و سعی می کند که به این نگاه نزدیک شود؛ در این اثر نیز کلام نهایی وجود ندارد و پایان این اثر نیز باز است زیرا کلام نهایی وجود ندارد.

خبرنگار: محسن صفری

 

کانال تلگرام خبرگزاری رسمی حوزه

 

ارسال نظر

شما در حال پاسخ به نظر «» هستید.
captcha