حجت الاسلام امیر لهراسبی، استاد حوزه علمیه تهران به مناسبت شهادت بی بی دو عالم حضرت فاطمه زهرا(س)، در گفتگو با خبرنگار خبرگزاری «حوزه» در تهران، به تبیین ویژگی های حضرت زهرا(س) و نظام تربیتی و خانواده فاطمی پرداخته است.

وی با تاکید بر این که در نظام خانواده، زوجین باید به یکدیگر آرامش بدهند، معتقد است: خانواده ها باید با الگو برداری از زندگی ائمه اطهار(ع) به ویژه حضرت زهرا(س) رفتارهای غلط که نتیجه ای جز گسستگی نظام خانواده ندارد را کنار بگذارند تا به زندگی معنوی توأم با آرامش دست یابند.

حاصل گفتگو با حجت الاسلام لهراسبی را در ادامه بخوانید

*  قبل از آغاز گفتگو درباره زندگی خانوادگی حضرت زهرا (س) و جایگاه ایشان در مقام همسر و مادر، ابتداءً خانواده منطبق بر موازین اسلام و شرع را تعریف کنید

اگر بخواهیم بـه طـور اجـمـال تعریفی از خانواده منطبق با موازین اسلامی و شرعی داشته باشیم می توانیم بگوییم خانواده اسلامی، آن است كه اول؛ اركان آن شايسته و منطبق بـا اسـتـانـداردهـاى اسـلامـى باشد. دوم؛ مناسبات و روابطى منطبق با آموزه هاى دينى بر آن ها حـاكـم بـاشـد. سوم؛ خـروجـى آن انـسـان هـايـى شـايـسـتـه و مـوثـر در سـاخـته شدن جامعه ايده آل اسـلامـى بـاشـد. پس همانطور که میدانیم مـلاك بـرتـرى از نـظـر اسـلام، مـال و ثروت و مانند آن نيست كه كسى به آن ها ببالد و بگويد؛ نَحنُ اَكثرُ اَموالاً وَ اَولادا ! از اين رو، اگر خانواده اى را برخوردار يافيتد نبايد شگفت زده شويد "فَلا تـُعـجِبُكَ اَموالُهم وَلا اَولادُهُم".  زور و قوت مادى نيز معيار برترى نيست كه كسى در ارزيابى افراد در خانواده ها بگويد"كانواُ اَشَدَّ مِنكُم قُوّةً". همچنین برخوردارى از قوم و قبيله و عشيره، جاه و مقام و شهرت نيز ملاك برترى نست.

*  این مفهوم (تعریف خانواده) در خانواده حضرت زهرا (س) چگونه اجرا می‎شد؟

در بیت شریف حضرت صدیقه(س) این تعاریف به صورت دقیق و اتم اجرا می شد و زندگی ایشان دقیقاً منطبق با سیره وحیانی نبی گرامی اسلام(ص) بود. اگر بخواهیم به خصوصیات بارز خانواده حضرت و نظام تربیتی پرورشی ایشان توجه داشته باشیم می توانیم عناصر مختلفی مانند محبت و مهرورزی به کودکان، خوب شوهر داری کردن، تفاهم در زندگی مشترک، دعا در حق دیگران، تشویق فرزندان به فراگیری علم، ایثار و گذشت، تقسیم کار منزل با همسر و موارد بسیاری از این دست را مورد مطالعه و بررسی قرار داد.

* همان طور که می دانید یکی  از ویژگی‎‎های خانواده اسلامی، آرامش دادن به یکدیگر است. حضرت زهرا (س) چگونه این مفهوم را در خانواده خویش عملی کرده بود؟

رفتار‎های حضرت زهرا(سلام‎الله‎علیها) طوری بود که به همسر و فرزندانش آرامش می‎داد. امیر‎المؤمنین (علیه‎السلام) در این‎باره فرموده‎اند «فاطمه(سلام‎الله‎علیها) به‎گونه‎ای بود که هر وقت نگاهش می‎کردم، همه غم و غصه‌ها از یادم می‎رفت و به آرامش می‎رسیدم».

براساس این رفتار صحیح و مورد پسند در نظام خانواده، زوجین باید به یکدیگر آرامش بدهند، همچنین پدر و مادر فضایی را برای فرزندان مهیا کنند که فرزندان در آن محیط سکون و قرار داشته باشند. اما متاسفانه در بعضی از زندگی ها که مورد مطالعه قرار می دهیم می بینیم که آرامش جای خودش را به ترس و دلهره در محیط خانواده داده است و بی اعتمادی جایش را به اعتماد داده و زن و شوهر هر یک مشغول کار خودشان هستند و گاهی اصلا بی خبر از حال یکدیگرند!!!.

می توان با الگو برداری از زندگی ائمه اطهار(ع) به ویژه حضرت زهرا(س) رفتارهای غلط که نتیجه ای جز گسستگی نظام خانواده ندارد را کنار گذاشت و به زندگی آرامی دست یافت.

*  یکی از مسایلی که این روز‎ها زندگی‌ها را به چالش می‎کشد، بالا بودن انتظار خانم‎ها از همسران‎شان است، رفتار حضرت زهرا در این زمینه چگونه بود؟

فاطمه(س) در مراتب ایمان و تقوا، کفو و همتایی جز امیرالمؤمنین(ع) نداشت، به همین دلیل وقتی فاطمه(س) به سن ازدواج رسید و اکثر بزرگان و شخصیت های برجسته ی عرب، به خواستگاری ایشان آمدند، رسول خدا(ص) با جواب منفی همه را مأیوس کرد و در برابر اصرار آن ها خشمگین شد.

رسول الله(ص) در ازدواج علی(ع) با فاطمه(س) فرمود: «لولا أنّ الله خلق فاطمه لعلی ما کان لها علی وجه الأرض کفو؛ اگر این نبود که خداوند علی(ع) را برای فاطمه آفریده است، در روی زمین کفو و هم تایی برای او پیدا نمی شد». همین امر همتایی و کفویت یکی از دلایل ایجاد صمیمیت در زندگی مشترک است.

 لذا امیرالمؤمنین علی(ع) می فرماید «به خدا سوگند در سراسر زندگی مشترک با فاطمه(س) تا آن گاه که خدای عزیز و جلیل او را قبض روح فرمود هرگز او را خشمگین نساختم و بر هیچ کاری او را اکراه و اجبار نکردم، و او نیز مرا هرگز خشمگین نساخت و نافرمانی من نکرد، و هر وقت به او نگاه می کردم رنج ها و اندوه هایم برطرف می شد».

اگر نگاهی به سیره زندگی مشترک حضرت زهرا(س) و امیرالمومنین(ع) داشته باشیم می بینیم که هیچ درخواستی از طرف حضرت زهرا(س) به نسبت حضرت علی(ع) نبوده که مورد اجابت امیرالمومنین(ع) قرار نگرفته باشد، و این بدان معنی است که درخواست ها و توقعات صدیقه طاهره(س) به قدری بوده که حضرت علی(ع) هیچ وقت شرمنده حضرت فاطمه(س) نشدند. بنابراین این موضوع باید درسی باشد برای تمامی زنان که به نسبت همسرشان توقعات مادی ای داشته باشند تا همسرانشان از عهده آن بر بیایند.

*  برخی افراد ادعا می‎کنند که روایت‎های مختلفی وجود دارد که بین حضرت زهرا (س) و امیر‎المؤمنین (ع) اختلاف به‎وجود می‎آمده و ایشان برای حل آن نزد پیغمبر اکرم (ص) می‎رفتند. آیا شما این موضوع را قبول دارید؟

به هیچ عنوان چنین روایاتی سندیت ندارد. زمانی که هر دو بزرگوار از یک منبع فیض تغذیه می کردند و تحت تربیت وجود نازنین رسول گرامی اسلام(ص) رشد کرده بودند چطور امکان دارد که اختلافی بین آنها باشد.

*  یکی از مهم‎ترین وظایف هر مادری تربیت فرزندان است. با توجه به عصمت ذاتی امام حسن (ع) و امام حسین (ع)، این موضوع درباره رفتار‎های عملی حضرت زهرا (س) برای تربیت فرزندان چگونه تعبیر می‎شود؟

این مطلب که حضرات معصومین(علیهم السلام) دارای مقام عصمت هستند به جا و قابل قبول است، اما این نکته را هم باید مدنظر داشت که فرزندان حضرت در دامان زهرای اطهر(س) رشد و تربیت یافته بودند.

 یکی دیگر از فرزندان حضرت، زینب کبری(س) بود که با این که دارای مقام عصمت ذاتی نبودند، اما در کربلا و بعد از آن، نقش بسیار مهمی در ماندگار تشیع ایفا کردند.

مطلب دیگر این که حضرت زهرا(س) از همان آغاز کودکی فرزندانش، عبادت خدای تعالی را در روح و روان آنها تثبیت کرد و خوی پرستش خدای یکتا را در فطرت لطیف آنها سرشت و از همان آغاز به آنها علم آموخت و آنان را برای کسب معارف و تشویق در فراگیری، آماده می کرد. به عنوان مثال به فرزندش حسن(ع) که هفت ساله بود می فرمود: «به مسجد برو، آنچه را از پیامبر شنیدی فراگیر و نزد من بیا و برای من بازگو کن». همه این امور و رفتارها درس هایی هستند که یک مسلمان باید از پیشوایان خود الگو برداری کند.

انتهای پیام 42/313