جمعه ۱۰ فروردین ۱۴۰۳ |۱۸ رمضان ۱۴۴۵ | Mar 29, 2024
مهدی عاکف

حوزه/ دکتر خامه یار گفت: عاكف را مى توان بزرگترين "زندانى سياسى" جهان دانست كه بيش از نيمى از عمرش را در زندان هاى همه حكمرانان مصر گذرانده و بارها محكوم به اعدام شده است.

به گزارش سرویس بین الملل خبرگزاری حوزه، در پی درگذشت مهدی عاکف، رهبر سابق اخوان المسلمین در زندان، دکتر عباس خامه یار معاون بین الملل سازمان فرهنگ و ارتباطات اسلامی در یادداشتی از این شخصیت مبارز اسلامی و سوابق انقلابی وی تجلیل کرد. متن این یادداشت بدین شرح است:

زندانى همه دوره ها، شيخ المجاهدين ِ درون زندانهاى كودتا، اسطوره مبارزه، مقاومت و استقامت، شهيدِ زنده، عُمرِ مختار ِمصر، تاريخ بلامنازعِ شفاهى مصر و اخوان، ياور انقلابيون، ضد استعمار و استبداد و ظلم ستيز، اسطوره تبليغ و جهاد، شاهدى بر همه عصرها و ...

اين ها تنها بخشى از عناوينى است كه به مناسبتهاى گوناگون و در مراحل مختلف زندگانى "محمد مهدى عاكف" رهبر و مرشد سابق جمعيت اخوان المسلمين به وى داده شده است.

محمد مهدي عاكف شب گذشته به عنوان يک زندانى سياسى به دليل بيماری سخت در بيمارستان قصر العينی فرانسوی در قاهره درگذشت. وى، همزاد اخوان است. بدين معنى كه تولد او در سال ١٩٢٨ در يكى از شهرهاى منصوره شمال قاهره، همزمان با سالى است كه حسن البنا(بنيانگذار فقيد جمعيت اخوان المسلمين)، حركت تبليغى خويش را در اسكندريه -دومين شهر معروف مصر- آغاز مى كند و كمى بعد رسماً فعاليت جنبش را اعلام مى كند. عاكف در سن ١٢ سالگى خود و جنبش اخوان، يعنى در سال ١٩٤٠ از دريچه ورزش با آن آشنا مى شود و از همان دوران نوجوانى مريد حسن البنا  شده و با پیوستن به او تحت نظر شيوخ اخوانى تربيت مى يابد.

در آغاز دهه پنجاه ميلادى و هنگام تحصيلات دانشگاهى اش در دانشكده حقوق، رهبرى جنبش ضد استعمارى دانشجويان را به عهده مى گيرد و گردان هاى دانشجويى ضد اشغالگران انگليسى را هم تشكيل مى دهد و دلاورى هايش در هدايت مجاهدين در كانال سوئز، زبانزد همگان مى شود. آنگاه به عنوان مسئول همايشهاى بين الملل "مجمع جهانى جوانان مسلمان" در رياض تعيين مى گردد و سپس هماهنگى اردوهاى جوانان اخوان در كشورهاى اردن، مالزى، بنگلادش، تركيه، استراليا، كنيا، قبرص، آلمان، انگليس و آمريكا را به عهده مى گيرد و تجربيات زيادى را در عرصه بين الملل به دست مى آورد. با چنين تجربه اى به عنوان يكى از بنيان گذاران اصلى تشكيلات جهانى اخوان و از فعالان عرصه بين الملل جمعيت ظاهر مى شود و بعدها در سمت مدير مركز اسلامى مونيخ تعيين مى شود. وی در سال ١٩٨٧ به همراه ديگر همفكران اخوانی اش به پارلمان راه مى يابد.

عاكف، در سال ۲۰۰۴ به عنوان هفتمين مرشد و رهبرى اخوان، يعنى جانشينى مأمون الهضيبى انتخاب مى شود.  او نخستین مرشد عام این جماعت بود که پس از پایان دوره مسئولیتش تمایلی به انتخاب مجدد نداشت و جانشین او محمد بدیع در زمان حیات او(سال ۲۰۱۰) انتخاب شد و از اين رو عنوان نخستين مرشدِ "سابق" را انحصارى به خود اختصاص داد. اين در حالى است كه همه رهبران اخوان تا پايان عمر خود مسئوليت جمعيت را به عهده داشته اند. عاكف، گنجينه اسرار اخوان و تاريخ اين جمعيت به شمار مى رفت. او ۷۶ سال (۱۹۴۰-۱۹۱۶) جنبش و همه رهبران آن را از حسن البنا تا محمود عزت -مرشد موقت فعلى- همراهى كرده و از ١٩٨٧ تا واپسين روزهاى حياتش عضو مكتب ارشاد (بالاترين هيات رهبرى اخوان) بوده و با ساير نسل ها، ديدگاه ها و بينش هاى اخوانى ها تعامل شایسته ای داشته است. گفته مى شود كه او بنيانگذار دوم اخوان وشجاع ترين شخصيت اين جمعيت است.

عاكف را مى توان بزرگترين "زندانى سياسى" جهان دانست كه بيش از نيمى از عمرش را در زندان هاى همه حكمرانان مصر گذرانده و بارها محكوم به اعدام شده است. در دوره هاى ملک فاروق، عبدالناصر، سادات، مبارک و بالاخره ژنرال سيسى و در سن ٩٠ سالگى و با وجود بيمارى سرطان كه تمام وجودش را فرا گرفته بود، پشت ميله هاى زندان بود و در زندان نیز جان به جان آفرين تسلیم کرد و محكوميت اوليه ۲۵ ساله اش را نيمه تمام گذاشت!!!

"مرشد" ى عاكف بر اخوان (۲۰۱۰-۲۰۴۰) مصادف با تحولات شگرف در غرب آسيا از جمله حضور نظامى آمريكا در منطقه، بالا گرفتن واگرايى مذهبى، جنگ ٣٣ روزه و... بود. لذا مواضع انقلابى، صريح، شفاف، ضد صهيو-آمريكايى و نگاه وحدت گرايانه او تاثير مهمى بر جريان اخوان المسلمين در جهان داشت.

او فلسطين را همواره بر اساس خط مشى سابق اخوان مورد توجه فراوان قرار مى داد و "رژيمهاى عربى را مانع گسيل شدن ميليون ها داوطلب جهاد در سرزمين هاى اشغالگر" مى دانست و "ملت هاى مسلمان را گروگان رژيم هايشان" مى شمرد. وى در گفتگو با هفته‌نامه مصری "الیوم‌السابع" بیان کرد: "چراغ سبز برخی رژیم‌های عربی به اسرائیل، عامل وقوع حمله ظالمانه‌ و كشتار مردم غزه است". به اعتقاد عاکف "مصر در برابر برداران فلسطینی از خود رفع تکلیف کرده و این نتیجه استبداد داخلی در این کشور است. چون کسانی که در رأس این کشور هستند وظیفه خود را در قبال مردم مقاوم و مبارز این کشور فراموش کرده‌اند و آنچه در صحنه جهان عرب از دخالت حکام در جنایات اسرائیل می‌بینیم، نتیجه این امر است".

مواضع وحدت گرايانه و تقريبى او ميان فرق اسلامى و به ويژه تشيع و تسنن زبانزد همگان و يادآور ديدگاه هاى بنيان گذاران و رهبران پيشين اين جمعيت بود. تا جایی كه در مصاحبه ای با روزنامه کویتی النهار گفته بود: "چه مانعی دارد که مذهب شیعه گسترش یابد؟! سازمان کنفرانس کشورهای اسلامی ۵۶ عضو سنّی مذهب دارد، حالا چرا باید از تنها کشور شیعه جهان ترسید؟!". وی همچنین از برنامه هسته ای ایران حمایت نمود.

عاکف در پاسخ به این سوال که «آیا مقالات یوسف ندا(مسئول روابط بین الملل اخوان) خطوط قرمز را زیر پا نگذاشته؟» اظهار داشت: "مطالبی که ایشان درباره شیعه نوشته است همان مطالبی است که ما بر اساس آن تربیت شده ایم. من با او درباره نگاه مثبت به تشیع موافقم".

وى در گفتگو با شبكه الجزيره نيز  اعلام كرد: "شيعه و سني يک امت واحد هستند؛ زيرا دينشان يكی است و قبله، نماز و حج در ميان آنان يكسان است". وى افزود: "پايبندی به هریک از مذاهب سنی و شيعه انسان را به بهشت رهنمون می سازد و مسلمانان بايد درک درستی از دين خود داشته باشند و بين كسانی كه به يگانگی خداوند و نبوت پيامبر اعظم(ص) اعتقاد دارند فرق نگذارند". عاکف تنش های موجود ميان شيعه و سني در جهان اسلام را ناشي از جهالت و فقر فرهنگي می دانست و بیان می کرد: "شيعه و سنی بيش از هزار سال بدون اختلاف با يكديگر زندگی كرده اند. علاوه بر اين در دهه های گذشته تلاش هايی برای تقريب بين مذاهب اسلامی صورت گرفته كه برخي از بزرگان از جمله امام شهيد حسن البنا در آن مشاركت كرده اند".

وی در ادامه افزود: ما باید فرزندانمان را بر پایه یک درک درست تربیت کنیم. به گونه ای که به وحدت و همبستگی بینجامد، نه اینکه امت را به تفرقه دچار سازد".

وی عكس العمل مناسب علمای شيعه و سنی در قبال انفجارات تروريستی در عراق را بيانگر عمق وحدت بين شيعه و سنی دانست و ادامه داد: "آمريكايي ها نمی خواهند ما متحد باشيم، اما ما بايد به وظيفه دينی خود عمل كنيم و با اعتماد به ياري خداوند براي بيرون راندن اجانب از سرزمين های اسلامی اقدام كنيم".

وی گفت: "كسانی كه انفجارهای كربلا را به وجود آوردند خيرخواه امت نيستند، بلكه جنايتكارانی هستند كه برای اسلام و ارزشهای انسانی هيچ ارزشی قائل نيستند و آلت دست آمريكايی ها قرار گرفته اند".

شادروان محمد مهدي عاكف در جریان جنگ ۳۳ روزه لبنان با صدايى رسا و در برنامه اى زنده از مهمترين شبكه ماهواره اى عرب اعلام کرد که حاضر است ده ها هزار نیروی نظامی برای حمایت از حزب الله در مقابله با تجاوز رژيم صهيونيستى به لبنان اعزام کند.

وى  ضمن انتقاد شديد از مواضع حاکمان عرب در قبال جنگ صهيونيست ها با حزب الله، خطاب به رزمندگان مقاومت گفت: "شما همه ملت های عرب و مسلمان را سر بلند کردید".

عاکف آن چنان از ایران، شیعه و حزب الله لبنان تعریف و تمجید و دفاع کرد و آن چنان مواضع سازشكارانه سران عرب را مورد نقد قرار داد تا سرانجام پس از حوادث مصر مجدداً دستگير شد و به زندان افتاد. این مسأله گاهی موجب اختلافات داخلی در اخوان المسلمین هم می شد؛ چرا که رژیم مصر به این بهانه، فشارها را بر اخوان المسلمین بیشتر می کرد. در نهایت در سال ۲۰۱۰ برای کاهش فشارها بر اخوان، از رهبری کنار رفت و یکی از نزدیکان وی به نام محمد بدیع به جای او انتخاب شد. هرچند او خود ضمن اشاره به بروز برخی اختلافات(بین جریان قطبی و اعتدال گرای اخوان)، سن بالایش را دلیل کناره گیری اعلام كرد.

 

گرچه در دوران حيات او توفيق ديدارش را نداشتم، اما به حكم سردبيرى ام بر برنامه مشهور "مع الحدث" شبكه العالم، بارها با وى تماس و مذاكره تلفنى داشتم و او با مواضع شفاف، صريح و انقلابى اش، میهمان این برنامه بود. وى درخواست بنده را  نيز پذيرفت و با ماهنامه شاهد ياران -كه مسئوليت آن را بر عهده داشتم- پيرامون جنگ ٣٣ روزه مصاحبه اختصاصى داشت كه متن آن را متعاقباً بازنشر خواهم كرد.

روحش شاد و يادش گرامى باد...

ارسال نظر

شما در حال پاسخ به نظر «» هستید.
captcha