به گزارش خبرنگار خبرگزاری «حوزه» از یزد، با شروع ماه محرم، مردم با برپایی مجالس عزاداری در سراسر کشور به یاد حماسه کربلا به عنوان بزرگ‌ترین و دلخراش‌ترین واقعه تاریخ اشک‌ها ریخته و مراسم حزن و عزاداری به پا می کنند.

در مراسمات عزاداری، روضه خوانی یکی از مهمترین بخش ها محسوب می شود، به گونه ای که روضه خوان با بیان واقعه عاشورا و مطالبی که از 14قرن پیش تاکنون سینه به سینه نقل شده، به نوعی تداعی گر این روز برای مردم بوده و این واقعه دلخراش را به تصویر می کشند.

روضه خوانی در ایران از زمان شکل گیری، کارکردی تبلیغی داشته، به گونه‌ای که روضه خوان‌ها با هنر و فن خود ابزار اصلی این مهم به شمار می‌رفتند. امام خمینی(ره) در خصوص اهمیت روضه خوانی گفتنه اند: الان هزار وچهارصد سال است که با این منبرها، روضه ها و مصیبت ها، ما را حفظ کرده اند.

از تاریخ پیدایش و چگونگی روضه خوانی به شکل امروزی اطلاع دقیق و کاملی وجود ندارد؛ اما به احتمال زیاد ریشه آن به دوران اولیه اسلام باز می گردد و اهل بیت(علیهم السلام) بنیانگذار آن هستند و ائمه معصومین(ع) شیعیان را به برپایی مجالس حسینی ترغیب می‌کردند.

اما تاریخچه روضه خوانی در ایران به عهد صفویه می‌رسد. کمی پیش از آغاز عهد صفویه، ملاحسین کاشفی با نگارش کتاب «روضه الشهدا» سنگ بنای آن را پایه گذاری کرد. روضه و روضه خوانی، به معنای ذکر مصیبت سید الشهدا و مرثیه خوانی برای ائمه معصومین(ع) است که مورد تشویق امامان و یکی از عوامل زنده ماندن نهضت حسینی و پیوند روحی و عاطفی شیعه با اولیای دین است.

اشک ریختن و گریستن در مصائب اهل بیت(ع) نشانه عشق به آنان است و علاوه بر سازندگی‌های تربیتی برای سوگوار، موجب اجر و پاداش الهی در آخرت و بهره‌مندی از شفاعت اباعبدالله الحسین(ع) است.

حجت الاسلام عبادالله(عزت الله) فصیحی از سخنرانان پیشکسوت هیئت حضرت علی اصغر(ع) شهر مهردشت در بخش بهمن شهرستان ابرکوه در فاصله حدود ۱۶۰کیلومتری مرکز استان یزد است و به عنوان قدیمی ترین روضه خوان این شهر در حال فعالیت است.

حاصل گفتگو خبرگزاری حوزه با این روحانی پیرغلام امام حسین(ع) را در ادامه بخوانید:

در ابتدا، با معرفی خود بفرماییدچه شد طلبگی را انتخاب کردید؟

عبادالله فصیحی متولد 1318هجری شمسی در شهرستان ابرکوه هستم. با توجه به این که 10جد گذشته ما همگی از قشر روحانیون بودند، از سن 5سالگی به مدت شش سال در جوار عمویم دروس صرف، نساء و لمعه را آموختم و پس از آن به مدرسه رفتم و با دریافت مدرک سیکل به تهران رفته و در شهر ری در یک موسسه کار می کردم و عصرها در زمان بیکاری، در آستان مقدس حضرت عبدالعظیم الحسنی(ع) دروس طلبگی را فرا می گرفتم و این که در آنجا درس خارج را از اساتید بزرگی همچون حضرت آیت الله العظمی وحید خراسانی آموختم، همچنین در سال 1355 لباس مقدس روحانیت را به تن کردم.

چگونه با روضه خوانی آشنا و در این زمینه فعالیت کردید؟

با توجه به لحن و صدای مناسبی که داشتم، از سوی اطرافیان به روضه خوانی امام حسین(ع) که بسیار هم مقدس است، تشویق شدم و برای نخستین بار در سن 25سالگی در مراسم عزاداری امام حسین(ع) سخنرانی کرده و حدیث شریف کسا را می خواندم و سپس با تشویق های پدرم، مرحوم ملاغلامعلی فصیحی و عمویم، رفته رفته عیب های خود را برطرف و روضه خوانیم بهتر شد و به جایی رسید که هر مطلب و دعایی مثل خطبه امام سجاد(ع) را از حفظ می خواندم و با نظر امام حسین(ع) چندین بار به همراه کاروان زیارتی در صحن حضرت اباعبدالله الحسین(ع) و مصلی حرم حضرت زینب_سلام الله علیها( منبر رفتم که حال و هوای وصف ناپذیری داشت) و امروز قریب به 53سال است که روضه خوان و نوکر امام حسین(ع)هستم.

آیا در برنامه های مذهبی دیگر هم فعالیت داشتید؟

بله، در اوایل انقلاب در تعزیه ها شرکت می کردم و افتخار روضه خوانی در محضر فرزند مرجع عالیقدر مرحوم گلپایگانی را داشتم. سپس در هیئت علی اصغر(ع) مهردشت که 20نفر جمعیت اولیه داشت، به روضه خوانی حضرت اباعبدالله الحسین(ع) و شعر خوانی در وصف مظلوم حادثه کربلا مشغول شدم.

گفتید شعر خوانی، ممکن است چند بیت  از شعرهای قدیمی خود را بخوانید؟

یکی از شعرهایی که در مجالس روضه خوانی می خواندم و به یاد دارم این است:

سه چیز خواست خدا از حسین (ع) در عالم زر

اول گواه و دوم حجت و سوم محضر

حسین برای خدا از سه چیز دست کشید

اول ز جان و دوم اکبر و سوم اصغر

سه چیز داد خدا در عوض به آن سرور

اول بهشت، دوم امت و سوم کوثر

سه چیز کار حسین ساخت روز عاشورا

اول سنان و دوم نیزه و سوم خنجر

سه چیز از تن سلطان دین برون کردند

اول لباس و دوم جوشن و سوم مقعر

سه چیز از سر زینب به کربلا بردند

اول لباس و دوم چادر و سوم معجر

سه کس ز تاب عطش سوخت روز عاشورا

اول سکینه و دوم اکبر و سوم اصغر

در این عزا سه کس صاحب عزا گشتند

اول خدا و دوم مصطفی و سوم حیدر

قدیمی ترین سخنران شهر مهردشت چه کسی بود؟

ملاباقر فصیحی یکی از سخنرانان قدیم شهر مهردشت بود که در ابتدای مراسم عزاداری ها منبر می رفت و کراماتش زبانزد خاص و عام بود، که حدود بیش از 170 سال پیش در منزلش مراسم عزای اباعبدالله (ع) برپا می کرد. همچنین از دیگر سخنرانان سیف الله تولایی و شیخ میرزا ابوالقاسم موحدی را می توان نام برد، که به هر کدامشان هر شب در مساجد، حسینیه ها و منزل افراد در محلات شهر روضه خوانی و سخنرانی می کردند.

همچنین رضاقلی پوررضایی، مرحوم علیرضا فصیحی و تولایی؛ از پیشکسوتان سردسته هیئت های زنجیر زنی و سینه زنی بودند. همچنین از قدیمی ترین طبالان، محمد غزالی و از تعزیه خوان ها کربلایی نجف قلی خانی، محمدباقر فصیحی و سیدآقا احمدی فرزند سید هاشم، را به یاد دارم و همچنین از قدیمی ترین نوحه خوان ها در بخش بهمن، باید به مرحوم حاج سید مصطفی مرتضوی و کربلایی زین العابدین مرادی اشاره کنم که با نوای حزن انگیز خود، صحنه های مصیبت زندگی ائمه علیهم السلام را برای مردم زنده می کردند.

در شهر مهردشت یک حسینیه و نخل قدیمی وجود دارد، قدمت آنها به چند سال گذشته باز می گردد؟

تنها حسینیه مهرآباد در گذشته، همین حسینیه حضرت علی اصغر(ع) فعلی بود که قدمتی 200 ساله دارد و تجهیزات نخلی که در این حسینیه قرار دارد، کربلایی محمد آماده و سردار مفخم نیروهای انسانی از شهرستان عقدا و یزد دعوت کرد تا نخل را آماده کنند؛ عمر این نخل نیز طبق شنیده ها؛ قریب به 140 یا 150 سال است.

سحن پایانی

در حال حاضر دو هیئت بزرگ مهردشت به نام های هیئت حضرت علی اصغر(ع) و امام حسین(ع) است، که با هدف ایجاد اتحاد و انسجام در مراسم عزاداری، از تجمیع هیئت های محلات مختلف به وجود آمده اند و در زیر پرچم هیئت جانثاران سیدالشهدا(ع) مهردشت عزاداری می کنند.

گفتگو: محمد جواد خاکپور