به گزارش خبرگزاری «حوزه»، کرسی ترویجی «رویکردشناسی مخالفین مهدویت در اهل سنت با نگرش تبیینی و تحلیلی» امروز در پژوهشگاه علوم و فرهنگ اسلامی و با ارایه عضو هیئت علمی پژوهشکده مهدویت این پژوهشگاه برگزار شد.
در این نشست علمی که با حضور اساتید مهدویت حوزه و فعالان و پژوهشگران مهدویت در تالار امام مهدی(عج) برگزار شد، حجت الاسلام الهی نژاد به عنوان ارایه دهنده بحث به سخنرانی پرداخت.
دبیری این نشست علمی با حجت الاسلام گودرزی بود و حجج اسلام فرمانیان و رضا نژاد نیز به نقد مباحث مطروحه پرداختند.
در ابتدای این کرسی ترویجی،حجتالاسلام مجتبی گودرزی با ذکر این مطلب که آیات و روایات بسیاری برای تایید بحث مهدویت وجود دارد گفت: در این میان برخی از متعصبان و افرادی که به نام روشنفکر اسلامی به تبلع مستشرقان به انکار این پدیده پرداختند.
وی افزود: توجیهات این افراد مباحثی از جمله اینکه مساله مهدویت مخصوص روحیه شرقیها و مسلمین است و یا تحت فشار حاکمان شیعه بوده و یا اینکه این ایده از جوامع دیگر وارد عرصه کلامی شیعیان شده است.
دبیر کرسی ترویجی رویکرد شناسی مخالفین مهدویت در اهل سنت با نگرش تبیینی و تحلیلی گفت: برخی دیگر مهدویت را موجب خمودگی و رکود اجتماعی ذکر می کنند و یا اینکه این ایده را مولد تفرقه بین مسلمین می دانند ولی کسانی که اساسا منکر مهدویت هستند، در این جلسه مورد بحث قرار می گیرند.
در ادامه این نشست علمی حجتالاسلام الهی نژاد گفت: رویکرد شناسی مخالفان مهدویت در اهل سنت یک پروژه است که از دوسال گذشته آغاز شده است که امیدواریم این پروژه به سرانجام علمی مطلوبی برسد.
وی افزود: در پژوهش همیشه باید به زوایای مختلف آن پروژه تحقیقاتی توجه داشت؛ در این پروژه مخالفین مهدویت در اهل سنت را مورد بحث و گفت وگو قراردادیم.
عضو هیئت علمی پژوهشکده مهدویت و آینده پژوهی تصریح کرد: ۳۶ مخالف مهدویت در میان اهل سنت وجود دارند که هنوز در کتب ما این گروه تجمیع نشدهاند؛ اولین مخالف ابوبکر بغدادی از سوی ابن تیمیه به عنوان اولین مخالف مهدویت ذکر شده است که با دقت باید گفت که وی مخالف امام مهدی(عچ) است و نه صرفا مهدویت زیرا این بحث را با حضرت مسیح(ع) تطبیق داده است.
استاد حوزه بیان کرد: ابن خلدون یکی از مخالفان مهدویت است گرچه عدهای سعی کردند او را از این بحث مبری کنند ولی وی پس از برخی از روایات قاعده ای را مطرح می کند که رد راویان بر تایید آنها مقدم است و بر این اساس روایات مهدویت را رد میکند.
وی گفت: در زمان حرکت سیدجمال الدین اسدآبادی که بحث نوزایی علمی در جهان اسلام شکل گرفت و حرکت اصلاح گری آغاز شد؛ از این به بعد با نگاه جدید نیز عده ای از شاگردان ایشان از جمله محمد عبده و ... به انکار مهدویت پرداختند و نگاه آنها غالبا روشنفکرانه مآبانه است.
این محقق اظهارکرد: ۵۰ درصد مخالفان اصلی مهدویت از اساتید دانشگاه الازهر مصر هستند که در این زمینه باید رصد شود که حرکت اصلاحی سید جمال به واسطه شاگردان دچار چنین انحرافی شده است.
وی تصریح کرد: از آن به بعد شاهد آن هستیم که اولین کتابی که در دانشگاه الازهر نوشته می شود از محمد حسن است که با مهدویت مخالفت می کند و سپس احمد امین کتابی دیگر در این زمینه می نویسند.
حجت الاسلام الهی نژاد گفت: تا زمان ابن خلدون نگاه حدیث شناسانه است و احادیث مورد نقد واقع می شود ولی پس از آن نگاه جامعه شناسانه و روانشناسانه و مذهب شناسانه در حوزه شناخت دین ومهدویت ورود کرد و مهدویت را نیز زیر سوال برد.
وی تصریح کرد: در بین ۳۶ مخالف مهدویت،۴ نفر کتاب مستقل نوشتند و مابقی مهدویت را در لابلای کتب خود مهدویت را رد کردند؛ المهدی فی الاسلام، المهدی و المهدویه، لامهدی ینتظر و المهدی المنتظر و من ینتظرونه چهار کتابی است که به شکل مستقل به انکار مهدویت پرداختند.
عضو هیئت علمی پژوهشکده مهدویت تصریح کرد: به طور کلی باید گفت که حوزه مهدویت به عنوان یک حوزه پُرطرفدار و تأثیرگذار علاوه بر کثرت موافقین، دارای معدود مخالفینی نیز در میان مسلمانان است.
وی افزود:موافقین این اندیشه قاطبه گروههای اسلامی با مذاهب مختلف در طول تاریخ اسلامی بوده و هستند ولی مخالفین آن در میان مسلمانان بالأخص در میان اهل سنّت معدود افرادی هستند که با انگیزه‌ها و اهداف مختلف و با نگرشها و رویکردهای متفاوت دست به مخالفت و انکار اندیشه مهدویت زدهاند.
حجت الاسلام الهی نژاد یادآورشد: بی شک از آنجائیکه همه گروههای اسلامی با اختلافات مذهبی به اندیشه مهدویت اعتقاد و التزام عملی دارند؛ پس نقش این اندیشه در هدایتگری و ساماندهی جامعه، نقش بی‌بدیل و اساسی است. تأثیرگذاری و تأثیربخشی این نقش، زمانی صبغه ماندگاری و دوام به خود می‌گیرد که اولاً؛ از حریم مهدویت به درستی و به صورت عالمانه و روشمند دفاع شود. ثانیاً؛ به بازشناسی رویکردی مخالفین و منکرین مهدویت پرداخته و به انگیزه‌ها و اهدافشان پی‌برده شود.
وی گفت: با انجام تحقیقات و پژوهشهای تخصصی به پاسخگویی و رد شبهات آنها مبادرت شود. پس اثربخشی مهدویت و ماندگاری آن متفرع است بر تبیین درست و عالمانه اندیشه مهدویت، و تبیین درست و عالمانه اندیشه مهدویت متفرع است بر بازشناسی پیرایهها و چالشهایی که از ناحیه منکرین بر اندیشه مهدویت وارد شده است و بازشناسی پیرایهها و چالشهای منکرین مهدویت متفرع است بر رویکردشناسی و انگیزهشناسی آنها که در نهایت لازم است با انجام پژوهشهای بنیادین و عمیق به پیرایش و پاکسازی آنها اقدام شود.
