حجت الاسلام مصطفی سلیمانیان در گفت و گو با خبرنگار خبرگزاری «حوزه» در همدان با اشاره به تاریخچه مدرسه علمیه آیت الله آخوند(ره) این شهر، ابراز داشت: مؤسس مدرسه علمیه آیت الله آخوند(ره) در شهر همدان، آیت الله ملا حسین اردستانی(ره) در سال ۱۲۵۳ هجری قمری بوده که بعد از فوت ایشان و با ورود آیت الله ملا علی معصومی همدانی معروف به آخوند همدانی به شهر همدان و توسعه این مدرسه از سوی این عالم ربانی نام این مدرسه به مدرسه علمیه آیت الله ملا علی معصومی همدانی(ره) تغییر پیدا کرد.

وی تصریح کرد: آیت الله آخوند اردستانی(ره) در همدان فعالیت های فراوانی داشته و کرسی تبلیغ و تدریس علوم دینی را در همدان رنگ و بویی تازه داده بود، پیکر مطهر این عالم نورانی در یکی از حجره های ورودی مسجد جامع شهر همدان دفن شده است.

این محقق همدانی ابراز داشت: آیت الله  ملا علی معصومی معروف به آخوند همدانی با نامه مستقیم شیخ عبدالکریم حائری یزدی، مؤسس حوزه علمیه قم، مدرسه علمیه آخوند(ره) همدان را از حیث فضای ساختمانی و همچنین شرایط علمی توسعه داده بود؛ به صورتی که این مدرسه به فیضیه غرب کشور معروف شده بود.

وی در ادامه افزود: در زمان مدیریت آیت الله آخوند(ره)، مجتهدانی همچون آیت الله شاهنجرینی، آیت الله شیخ علی انصاری همدانی، آیت الله شیخ رضا انصاری، آیت الله شیخ غلامرضا رحمانی، آیت الله تالهی، آیت الله آقا نجفی همدانی، آیت الله میرزا عبدالرزاق مشعوف،آیت الله شیخ محسن محقق، آیت الله خوانساری، آیت الله شیخ حسین عندلیب زاده همدانی و دیگر علما بر کرسی درس و بحث حوزه همدان اشراف داشته اند.

استاد حوزه علمیه همدان گفت: رهبر معظم انقلاب در دیدار با طلاب و روحانیان همدان در 15 تیر ماه سال 83، حوزه علمیه همدان را صادر کننده علمای ربانی معرفی کرد.

وی افزود: علوم مختلفی همچون فقه، اصول، رجال، فلسفه، عرفان و حدیث  در حوزه علمیه آیت الله آخوند(ره) از قدیم الایام  به طلاب علوم دینی تدریس می شده که تربیت شدگان این مکتب هم در داخل استان و هم در خارج از استان همدان همانند خورشید می درخشند که از این میان می توان به آیت الله العظمی نوری همدانی، آیت الله عسکری همدانی و حجت الاسلام و المسلمین شیخ محمد عندلیب زاده همدانی اشاره کرد.

حجت الاسلام سلیمانیان گفت: بعد از مرحوم ملا علی معصومی همدانی شاگردان ایشان از جمله آیت الله هاشمی، آیت الله فاضلیان، حضرت آیت الله نوری همدانی، آیت الله رحمانی و آیت الله موسوی همدانی  مدیریت مدرسه علمیه آیت الله آخوند(ره) را عهده دار شدند.

وی خاطرنشان ساخت: به سبب موفقیت های علمی و معنوی مدرسه علمیه آیت الله آخوند همدانی، علمای بزرگی همچون آیت الله مشکینی و آیت الله العظمی شبیری زنجانی در تابستان ها اقامت گزیده و حتی امام خمینی(ره) در پایان کتاب طلب و اراده نوشته است که نگارش این کتاب در مدرسه علمیه آیت الله آخوند(ره) در شهر همدان به اتمام رسیده است.

لازم به ذکر است کتابخانه غرب مدرسه علمیه آیت الله آخوند(ره) شامل کتب خطی فراوانی است که  نه در کتابخانه آستان قدس و نه در کتابخانه آیت الله مرعشی نجفی موجود نیست.

مدرسه علمیه آیت الله آخوند(ره) از ابتدا تاکنون مرکز تدریس علوم دینی و رفت و آمد بازاریان همدانی و اقشار مختلف بوده و در زمان انقلاب اسلامی مرکز مسایل انقلاب و مبارزه با رژیم ستم شاهی پهلوی بوده است.

حجت الاسلام محمد جواد خزایی مدیر مدرسه علمیه آیت الله آخوند(ره) با اشاره به فعالیت های علمی این مدرسه اظهار داشت: در مدرسه علمیه آیت الله آخوند(ره) شهر همدان بالغ بر 300 طلبه در سطح دو، سه و درس خارج فعالیت علمی می کنند.

وی در ادامه افزود: در این مدرسه علمیه دروس تخصصی تفسیر، مهدویت و فقه اصول برگزار می شود و همچنین برای متقاضیان ورود به حوزه که شرایط تحصیل در حوزه را ندارند این امکان فراهم آمده که به صورت آزاد در دروس حوزه شرکت کنند.

وی در پایان گفت: علمای قدیمی همدانی از جمله حجج اسلام سید هاشم موسوی، سید جعفر حسینی، جوادی، علی نظامی، مهدوی صابر و دیگر علما همچنان کرسی درس و بحثشان در این مدرسه به سبک سنتی برپا است.