حجت‌الاسلام و المسلمین محمدرضا فلاح شیروانی در گفت وگو با خبرنگار خبرگزاری «حوزه»، با اشاره به تاریخچه تأسیس و فعالیت کرسیهای آزاداندیشی در حوزه‌های علمیه اظهار داشت: مقام معظم رهبری حفظه‌الله‌تعالی از سال های 77، 79 جامعۀ علمی را به جنبش نرم افزاری و جنبش تولید علم دعوت می‌کردند. در 8 بهمن سال 1381 انجمن اهل قلم خدمت ایشان می‌رسند و معظم له نکات قابل توجهی در خصوص آزاداندیشی می‌فرمایند، با توجه به فرمایشات رهبر معظم انقلاب جمعی از دانش‌آموختگان حوزه علمیه نامه‌ای را در 13 بهمن همان سال خدمت ایشان ارسال می‌کنند و رهبر انقلاب ضمن استقبال از این نامه بلافاصله پس از چند روز، پیامی مملو از نکاتی ژرف پیرامون نهضت تولید علم، آزاداندیشی و کرسیهای نظریه‌پردازی خطاب به ایشان صادر می‌کنند.
وی ادامه داد: سخنان ایشان و پیام معظم له موجی از مباحثات را در حوزه و دانشگاه رقم زد و اقدامات سامان‌داری نیز به منظور گفتمان‌سازی ضرورت تولید علم و خیزهایی برای تولید علم صورت گرفت. این برنامه‌ها که به تدریج از سالهای 82 شروع شد و سالها بعد به تدریج افول کرد به گفتمان جنبش نرم‌افزاری که حضرت آقا از سالها پیش در فضای جامعه مطرح نموده بودند کمک خوبی کرد، جوّ شیرین ارزش علم و تولید دانش در حوزه و دانشگاه ایجاد شد و نتایج خوبی هم از آن گرفتیم، منتهی ما اکنون در سال 96 هستیم. با این که سالها از آن سخنان و آن موج و هیجان گذشته است متأسفانه آن رونقی که می‌بایست در زمینه کرسیهای نظریه‌پردازی، آزاداندیشی و تولید علم داشته باشیم، نداریم.
دبیر کمیته مرکزی کرسیهای آزاداندیشی حوزه های علمیه اظهار داشت: رهبر معظم انقلاب اسلامی به عنوان دیده بان حیات معاصر شیعه و سکاندار نظام اسلامی بارها رضایت خود را نسبت به پیشرفتهای چند حوزۀ علمی و همچنین برخی صنایع نظامی ابراز فرمودند، ولی در زمینۀ نهضت آزاداندیشی و نظریه‌پردازی این خرسندی‌ها ابراز نمی‌شود و این نشانۀ خوبی از میزان تحرک جامعۀ نخبگانی نیست. این رخوت و رکود، رهبری را از مرحلۀ تکرار و اصرار بر مطالبۀ آزاداندیشی و نقد و نوآوری به مرحلۀ گلایه و ابراز رنجش از کم‌تحرکی نخبگان حوزه و دانشگاه کشاند. مشخصاً روی برگزاری کرسیهای آزاداندیشی انگشت اصرار گذاشته بودند و گاهی تعجب خود را از این رکود ابراز می‌نمودند.
این محقق و پژوهشگر حوزه علمیه قم خاطرنشان کرد: گذشته از تاریخچه طرح و پیگیری این مهم یکی از بحثهای مهم جایگاه مقولۀ «آزاداندیشی» در اندیشۀ اسلامی واندیشۀ انقلاب اسلامی است. حضرت امام بر اساس تعلیمات قرآنی معتقد بودند اگر مردم چیزی را اراده کنند بی‌تردید هیچ قدرتی در جهان بشری نیست که بتواند جلوی تحقق و پیشبرد خواست و ارادۀ ایشان بگیرد. به تعبیر مقام معظم رهبری حفظه‌الله‌تعالی معجزه‌های بزرگ اجتماعی در گرو خواست و قیام مردم است. به همین جهت در نگاه رهبران انقلاب اسلامی رشد اجتماعی مردم عنصری کاملاً حیاتی جهت تأمین سعادت بشری و پیشبرد آرزوهای انسانی است. با دقت در بیانات بزرگان امروز جامعۀ دینی‌مان می‌توانیم مشاهده کنیم که همگی بر این باورند که ما تنها با تکیه بر رشد و شکوفایی مردم می‌توانیم مسیر اسلامی را به پیش ببریم. مقام معظم رهبری حفظه‌الله‌تعالی راه انحصاری این رشد و شکوفایی را رونق و توسعۀ آزاداندیشی می‌دانند و بدون آن حصول رشد اجتماعی را ممکن نمی‌بینند. یعنی شکل‌گیری «ارادۀ متعالی ملی» در گرو رونق آزاداندیشی است.
زنده ماندن کشور را در گرو هدف گرفتن «پیشرفت» است
همچنین رهبر معظم انقلاب سالهاست دربارۀ پیشرفت سخن گفته‌اند و زنده ماندن کشور را در گرو هدف گرفتن «پیشرفت» دانسته‌اند. ایشان می‌فرمایند ما سالهاست همۀ راه‌های پیشرفت را بارها و بارها مرور کرده‌ایم و به وضوح دیده‌ایم که همۀ آنها به تولید علم برمی‌گردد. اما تولید علم نیز بدون آزاداندیشی خیال محض است. حیات و نشاط علمی از خصلت آزاداندیشی جدایی ندارد.پس در اندیشۀ اجتماعی ما آزاداندیشی راه انحصاری رشد علمی و رشد اجتماعی جامعه است که هر دو نقش کلیدی و قاطعی در تأمین سعادتهای اجتماعی ما دارند. البته آنچه باید توجه داشت که مراد از آزاداندیشی نه مهمل‌گویی و سخن بدون علم و آگاهی و نه جنجال و کشمکش و ... نیست. به همین جهت همۀ عاقلان و دلسوزان اجتماعی همانند رهبر معظم انقلاب مطالبه دارند که آزاداندیشی توسط خود نخبگان حوزه یا دانشگاه هدایت و مدیریت شود.
وی ادامه داد: مراجع معظم تقلید و برخی بزرگان حوزه در دیدارهایی که کمیته مرکزی کرسیهای آزاداندیشی با ایشان داشتند، ضمن استقبال از رونق کرسیهای آزاداندیشی و مطابق دانستن آن با فرهنگ دیرپای حوزوی مطالبۀ جدی داشتند که حتماً این کرسیها از تراز مناسبی برخوردار باشند و این فرصت ارزشمند ما را به سمت سست‌اندیشی سوق ندهد. با توجه به این مطالبۀ بزرگان و توصیه‌های مکرر رهبر فرزانه انقلاب اسلامی مبنی بر اینکه کرسیهای آزاداندیشی به حال خود رها نشود و با عقلانیّت و درایت نخبگانی مدیریت شود، ذیل یکی از شوراهای اقماری حوزه یعنی «شورای اعطای مجوزها و امتیازهای علمی» که دبیر آن معاون پژوهش حوزه‌های علمیۀ کشور است، کمیتۀ یادشده موسوم به «کمیته مرکزی کرسیهای آزاداندیشی حوزه‌های علمیه» در تابستان سال 96 به ریاست حجت‌الاسلام و المسلمین هادی صادقی که اکنون معاون فرهنگی قوه قضائیه نیز هستند تشکیل شد. این کمیته که بخشی از «کمیسیون کرسیهای نظریه‌پردازی، نقد و مناظره حوزوی» است، در حال حاضر تنها مرجع حوزوی حمایت و اعطای مجوز به کرسیهای آزاداندیشی حوزوی در کشور است. طی چند ماهی که از تشکیل این کمیته می‌گذرد علاوه بر برخی مطالعات و مباحثات نظری، قوانین و زیرساخت‌های این حرکت مبارک آماده و ارائه شده است.
وی گفت: کمیته مرکزی متشکل از 3 عضو حقیقی و 2 عضو حقوقی است که با بهره‌گیری از نخبگان حوزوی، نقش ستادی دارد و موظف است، کمیته‌های استانی کرسیهای آزاداندیشی حوزه را در 30 استان کشور به راه انداخته و سازمان‌دهی کنند که ان شاء الله طی ماههای آتی با آگاهی بیشتر حوزه‌های استانی با شتاب بیشتری کمیته‌های استانی تشکیل خواهد شد و ما در گسترۀ وسیع‌تری از حوزۀ علمیه زمینه‌های تشویق و تمهید برگزاری کرسیهای آزاداندیشی را فراهم خواهیم نمود. کمیته‌های استانی با حمایتهای مدیریت استانی حوزه‌ها که عضو حقوقی کمیته استان نیز هست، بدون جانبداری از جناح یا گروه خاصی با اهداف صرف علمی ـ فرهنگی و تولید علم شکل می‌گیرد و گزارش‌های آن به کمیته مرکزی که در مرکز مدیریت حوزه‌های علمیه در قم مستقر هست، ارائه می‌شود.
نحوه درخواست برگزاری کرسی آزاداندیشی و نظریه‌پردازی در حوزه‌های سراسر کشور
حجت‌الاسلام والمسلمین فلاح افزود: هم‌اکنون کمیته قم تشکیل شده و فعالیت خود را آغاز کرده و چند کرسی نیز برگزار شده است. مسلماً به مرور زمان درک و دریافت ما از این ضرورت اجتماعی و توان و تدبیر ما برای پیشبرد آن فزونی خواهد گرفت و امیدوارم هر چه بر ما زمان می‌گذرد به این پویش مبارک جلا و جوهرۀ بیشتر و بهتری بتوانیم بدهیم.
وی در بخش دیگری از سخنانش با اشاره به نحوه درخواست برگزاری کرسی آزاداندیشی و نظریه‌پردازی در حوزه‌های سراسر کشور اظهار داشت: برای انجام چنین کاری در حوزۀ علمیه قم با مراجعه به سایت معاونت پژوهشی حوزه‌های علمیه http://pazhuhesh.ir کاربرگه‌ای مربوطه را دریافت کرده، و با ارائه طرح نامه و ارسال آن به کمیته استان و بررسی در این کمیته نسبت به صدور مجوز برگزاری اقدام می‌شود و پس از برگزاری کرسی نیز گزارشی از کرسی به منظور ثبت امتیاز و حمایت از ارائه‌کننده و برگزارکننده کرسی به کمیته استان ارائه می‌گردد.
دبیر کمیته مرکزی کرسیهای آزاداندیشی حوزه ادامه داد: بعد از برگزاری و ارائه گزارش کاری ، کمیته مرکز گواهی برگزاری دوره را که مورد تأیید شورای عالی انقلاب فرهنگی و شورای عالی حوزه‌های علمیه می‌باشد، به برگزار کنندگان اهدا خواهد کرد تا به مرور از مزایای علمی پژوهشی آن بهره‌مند شوند.
این محقق و پژوهشگر حوزه علمیه قم با بیان اینکه کرسیهای آزاداندیشی در حال حاضر در 6 قالب قابل ارائه می‌باشد، گفت: « کرسی آزاداندیشی ارائه نظر»، «کرسی آزاداندیشی نقد»، « کرسی آزاداندیشی مناظره»، « کرسی آزاداندیشی پاسخ به سؤالات و شبهات»، « کرسی آزاداندیشی گفتگوی آزاد» و « کرسی آزاداندیشی میزگرد» از جمله این الگوها می‌باشد.
وی به راه‌های ارتباط با دبیرخانه کمیته آزاداندیشی قم اشاره کرد و افزود: علاقه‌مندان جهت ارسال درخواست برگزاری کرسی (طرح نامه) از طریق رایانامه: k.a.hozavi@gmail.com یا مراجعه حضوری به محل دبیرخانه به نشانی قم، جمکران، ساختمان مرکز مدیریت حوزه‌های علمیه، معاونت پژوهش، شورای اعطای مجوزها و امتیازهای علمی، دبیرخانه کرسیهای آزاداندیشی مراجعه کنند همچنین شماره تماس 37255890 - داخلی627 آقای غلامرضا رنجبر(کارشناس کمیته قم) و داخلی 631 حجت الاسلام محمد فاطمی (کارشناس کمیته مرکزی) با پیش شماره 025 در ساعات اداری پاسخگوی علاقه مندان خواهند بود.
انتهای پیام 313/17
