به گزارش خبرگزاری حوزه پس از شیوع ویروس کرونا در کشور، انتشار ویروس شبهات علیه دین، شهر مقدس قم و روحانیت نیز شتاب بالایی پیدا کرد و ماهی‌گیران آب گل آلود، فرصتی مجدد برای نفوذ در اعتقادات مردم پیدا کردند،  برای تمام این شبهات، پاسخ مناسبی از سوی منابع دینی و فرهیختگان اسلامی ارائه شده است. ما در شماره های گوناگون به انتشار این پاسخ ها خواهیم پرداخت.

- شبهه

چرا با این که دینداران به خداوند اعتقاد دارند و خدا را شفادهنده می دانند، اما در بیماری هایی مانند کرونا به پزشک و دارو مراجعه می کنند؟

- پاسخ

یکی از آسیب های دین شناسی، نگاه جزئی به بخشی از متون دینی و نادیده گرفتن بخش های دیگر است؛ در حالی که شیوه صحیح این است که برای نسبت دادن نظریه ای به اسلام، باید به تمام آیات و احادیث مرتبط با موضوع بحث توجه کرد، سپس نظریه اسلام در آن موضوع را استنباط کرد.

با توجه به مقدمه بالا می گوییم:

قرآن مجید از یک سو، خدا را شفادهنده معرفی می کند:" و اذا مرضت فهو یشفین" (شعراء، ۸۰)

همچنین، در قرآن مجید، حضرت عیسی شفا دهنده بیماری ها معرفی شده است: "ابری الاکمه و الابرص ... باذن الله" (آل عمران، ۴۹)

همچنین در قرآن، عسل هم به عنوان شفا دهنده معرفی شده است: " یخرج من بطونها شراب مختلف الوانه فیه شفاء للناس" (نحل، ۶۹)

با تدبر در این آیات به این نتیجه می رسیم که اگرچه شفادهنده اصلی خداست؛ اما این شفا از مجرای امور معنوی (مانند دعا و توسل به اولیای الهی) و از مجرای امور مادی (مانند عسل) در جهان هستی ظهور می یابد و تجلی پیدا می کند.

همچنین مشخص می شود که در دین الهی: هم به اسباب مادی شفای بیماری و هم به اسباب معنوی شفای بیماری توجه شده است.

انسان دین دار بر اساس تعالیم دینی، هم به توکل بر خدا و توسل به پیامبران و اهل بیت(ع) می پردازد و هم سراغ اسباب مادی شفای بیماری (اعم از پیشگیری و داروها) می رود و این دو منافاتی با یکدیگر ندارد؛ زیرا طبق احادیث اهل بیت (علیهم السلام) :

"ابی الله ان یجری الاشیاء الا باسباب"(کافی، ج۱، ص۱۸۳) خداوند با استفاده از اسباب، امور را تدبیر می کند و بر اساس آیات و احادیث، این اسباب هم شامل اسباب معنوی است هم شامل اسباب مادی.

داستان ذیل که در متون دینی نقل شده، مدعای بالا را روشن می سازد:

حضرت موسی (ع) بیمار شد. بنی اسرائیل نزد او آمدند و بیماری او را شناختند و گفتند: اگر فلان دارو را مصرف کنی، شفا یابی.

موسی (ع) گفت: مداوا نمی کنم تا خدا مرا بی دوا بهبود بخشد. پس بیماری او طولانی شد.

خدا به او وحی فرمود: به عزت و جلالم سوگند! ترا عافیت نمی دهم تا به دوائی که گفته اند درمان کنی.

پس موسی به بنی اسرائیل گفت: داروئی که می گفتید به آن مرا معالجه می کنید، بیاورید.

پس او را مداوا کردند و بهبود یافت.

این در دل موسی (ع) حالت شکوه و اعتراضی را پدید آورد.

خدای تعالی به او وحی فرستاد: "خواستی حکمت مرا به توکّل خود باطل کنی، چه کسی غیر از من داروها و منفعت ها را در گیاهان و اشیاء نهاد؟ "

منبع: ملا مهدی نراقی، جامع السعادات، جلد سوم، ص ۲۲۸