خبرگزاری حوزه | دانش مدیریت متشکل از تئوری های مختلفی است که بسیاری از آنها براساس مشاهدات و تجربیات واقعی افراد است.
یکی از این تئوری ها که برگرفته از روانشناسی می باشد تئوری “وابستگی” است. بر اساس این تئوری انسان ها در دوران کودکی خود و نوع رابطه ای که با والدین علی الخصوص مادر دارند به لحاظ وابستگی عاطفی در دسته بندی های مختلفی قرار می گیرند؛ با اطمینان، مضطرب، متکبر-پرهیزگرا و هراسان-پرهیزگرا.
کسانی که وابستگی مضطرب دارند همواره نگرانند که دیگران درباره آنها چه نظری دارند و به نظرات و اندیشه های خود اطمینان نداشته و بر آنها تاکیدی ندارند.
وابستگی متکبر-پرهیزگرا مخصوص کسانی است که اعتماد واطمینان بیش از اندازه به خود دارند و برای نظرات و ایده های دیگران اهمیتی قائل نیستند. پرهیزگرا های هراسان نیز نه خود را قبول دارند و نه دیگران. اما آن دسته از کسانی که وابستگی با اطمینان دارند افرادی هستند که درباره خود و تفکراتشان مثبت اندیشند و همچنین دیگران را نیز با دیده مثبت می نگرند؛ هم به خود اعتماد دارند و هم دیگران را شایسته اعتماد می دانند.
در کشور ما نیز مانند بسیاری از کشورهای دیگر مدیران در یکی از این دسته ها قرار می گیرند، با نگاهی نه چندان عمیق می توان به راحتی این نکته را دریافت که تعداد قابل توجهی از مدیران ما در دسته مضطرب ها و متبکر-پرهیزگرا ها قرار دارند.
مدیران مضطربی که به دلیل اعتماد به نفس پایین و یا خود کم بینی مدام با نظرات دیگران تصمیمات خود را تغییر می دهند و طبعا در بسیاری از موارد نیز طاقت پرداخت تاوان تصمیمات مضطربانه خود را ندارند. مدیران متکبر-پرهیزگرا در نقطه مقابل مضطرب ها مستبدانه تصمیماتی را بدون در نظر گرفتن آرای مشورتی دیگران اتخاذ می کنند، طبعا در مواردی که بخت یار باشد بر دستاورد های خود می بالند و در شکست ها زمین و زمان را مقصر می دانند.
ما امروز نیازمند سبک مدیریتی با اطمینان هستیم. مدیریتی که هم صاحب نظر است و هم بسیار مشورت پذیر؛ تصمیمات را مشارکتی و پویا اتخاذ می کند و پای آنها نیز می ایستد. نمونه دقیق آن را می توان در فرمایشات رهبری معظم انقلاب اسلامی در جمع دانشجویان یافت:
“نظر کارشناسی، نظر کارشناسی است. کار کارشناسی، کار علمی، کار دقیق به هر نتیجه‌ای که برسد، آن نتیجه برای کسی که آن کار علمی را قبول دارد، معتبر است؛ به هیچ وجه مخالفت با ولایت فقیه و نظام هم نیست. البته گاهی اوقات می شود که این حقیر خودش در یک زمینه‌ای کارشناس است؛ بالاخره ما هم در یک بخش هائی یک مختصر کارشناسی‌هایی داریم؛ این نظر کارشناسی ممکن است در مقابل یک نظر کارشناسی دیگر قرار بگیرد؛ خیلی خوب، دو تا نظر است دیگر؛ کسانی که می خواهند انتخاب کنند، انتخاب کنند. در زمینه‌های فرهنگی، در زمینه‌های آموزشی - در بخشهای مخصوصی - بالاخره ما یک مختصری سررشته داریم، یک قدری کار کردیم؛ این می شود نظر کارشناسی...”
این یعنی رهبری با اطمینان، مدیریتی که در هر سازمان و مجموعه ای فارغ از عمومی و غیر عمومی بودن مورد نیاز است.
دکتر شاهین صادقی نسب استاد دانشگاه تهران
