به گزارش خبرگزاری حوزه، حجت الاسلام والمسلمین محمدجعفر طبسی در مطلبی به «مقایسه ویژگیهای رفتاری میان دولشگر در روز عاشورا» پرداخت و نوشت:
کربلا در روز عاشورا محل بروز و درگیری صفات نیک و بد، و فضائل و رذائل است. امامحسین(ع) و یاران باوفایش مظهر تام فضیلتهای اخلاقی بودند که در برابر همه رذیلتها و خباثتها و زشتیهایی که لشکر امویان به فرماندهی عمرسعد از خود نشان دادند، جنگیدند.
تاریخ عاشورا زیباترین القاب را برای سپاه امامحسین(ع) ثبت کرده است. همانطور که آن حضرت(ع) و اصحاب وفادارش، لشکر امویان را با اوصافی که حکایت از خباثت و رذالت و فرومایگی میکند، توصیف کردهاند.
مقایسه خصلتها و ویژگیهای رفتاری این دو لشکر، برای امروز ما درسآموز و عبرتانگیز است.
۱- شجاعت و بصیرت: یکی از القاب سپاه سیدالشهدا(ع) «اهلالبصائر» است. خوارزمی حنفیمذهب میگوید:«در نبرد میان دو لشگر در روز عاشورا، «عمروبن الحجاج» رو به لشگریان عمر بن سعد کرد و دربارهی لشکر امامحسین(ع) گفت:«همانا شما با افرادی میجنگید که شیران زمان و دارای بصیرت هستند.» عمرسعد هم سخن عمربن الحجاج را تصدیق کرد و گفت: «راست گفتی، نظر ما همان نظر توست»(مقتلالحسین(ع)، ج۲، ص۱۸ ..و اهلالبصائر)
به راستی که جمله «فضیلت آن است که دشمنان بدان گواهی دهند» اینجا مصداق پیدا میکند؛ در حالی که به گفته ابناعثم، یکی از ویژگیهای لشکریان عمربن سعد، «جهل» و «بیبصیرتی» آنان بوده است.(الفتوح ابناعثمکوفی، ج۵، ص۱۳۴)
داشتن بصیرت و آگاهی در هر زمان ضروری است؛ مخصوصا دوران ما که اگر دارای این ویژگی نباشیم، ای بسا در زمین دشمن بازی کنیم و همان حرفهای دشمن را تکرار نماییم.
۲ـ جاننثاری در راه امام(ع): یکی دیگر از ویژگیهای سپاه سیدالشهداء(ع) اطاعت از امام زمان خودشان بود و مرگ در راه او را عزّت و افتخار میدانستند و هرگز حاضر نبودند لحظهای از آن امام(ع) جدا شوند.
در روز عاشورا گفتگویی میان جناب زهیربن القین و شمر رخ داد. شمر به زهیر گفت:«خیلی حرف میزنی!» زهیر پاسخ داد: «من هرگز طرف خطابم تو نیستی! تو حیوانی بیش نیستی!» شمر گفت: «خداوند تو را و صاحبت را (یعنی امامحسین(ع)) خواهد کشت!» ـسخنی که با منطق «جبر» تناسب داردـ زهیر گفت:«آیا مرا از مرگ میترسانی؟ به خدا مرگ در راه او برایم از زندگی جاودان با شما بهتر است.»(ابصارالعین، ص۱۴۴ افبالموتتخوفنی؟..)
۳ـ حاملان حدیث پیامبر(ص): یکی دیگر از ویژگیهای سپاه سیدالشهداء(ع) آشنایی کامل ایشان با احادیث رسولخدا(ص) بود.
مرحوم سماوی درباره شوذببن عبدالله که یکی از شهدای کربلاست، مینویسد: «کان حافظا للحدیث، حاملا له عن امیرالمؤمنین(ع)» «او یکی از حافظان حدیث پیامبر(ص) از طریق امیرالمؤمنین(ع) بود» در حالی که لشکر عمرسعد با تعبیر «خاموشکنندگان سنّت پیامبر(ص)» (مُطفئوالسُنَن) توصیف شدهاند.
جناب خوارزمی میگوید: «امامحسین(ع) در آن روز(عاشورا) خطاب به لشکر دشمن کرد و فرمود: «شما افرادی هستید که کتاب را تحریف و سنّتها را خاموش کردید.»(المقتل، ج۲، ص۹) واقعا بنیامیه در هزار ماهی که حکومت کردند، با تمام سنّتهای رسولخدا(ص) مبارزه نمودند و تلاش کردند تا شریعت پیامبر(ص) را تحریف نمایند. امّا قیام امام حسین(ع) و اقدامات مدبّرانه ائمّه(ع) مانع تحقّق اهداف شوم امویان گردید.
۴ـ پرهیزگاران نیکوکار: از اصحاب امامحسین(ع) با القابی چون: «عبادتکنندگان»، «خداترسان»(العُبّاد النُّساک)، «پرهیزگاران» و «نیکوکاران» (الاتقیاء الابرار) یاد شده است.(ابصارالعین، ص۹؛ الفتوح ابناعثم، ج۵، ص۱۷۷) همچنین خوارزمیحنفی عنوان «بندگان شایستهخدا»(عبادالله الصالحین) را درباره «بُرَیر» یکی از شهدای کربلا به کار برده است؛ در حالی که در لشکریان عمرسعد، پستی و فرومایگی دیده میشود.
این ویژگی را امامحسین(ع) هنگام یورش لشکریان عمرسعد به اهل و عیال خود، به کار بردند. آن حضرت(ع) فرمودند: «کاروان مرا از حمله فرومایگان و جاهلان خود باز بدارید.»(وقعةالطف، ص۲۵۲ امنعوا رحلی و اهلی من طغامکم..»
همچنین امامحسین(ع) در روز عاشورا در لحظات آخر، لشکریان مقابل را که میخواستند به خیمههای آن حضرت(ع) حملهور شوند، پیرو شیطان خواندند و فریاد زدند: «ای پیروان شیطان! سفیهان خود را از زنان و کودکان باز بدارید!»(نورالابصار، ص۲۶۳ ویحکم یا شیعة الشیطان...)
۵ـ سحرخیزان نیایشگر: یکی دیگر از صفات رفتاری لشکریان سیدالشهداء(ع) آن است که در وقت سحر، اهل نیایش و راز و نیاز با خداوند یکتا بودند. «حبیببنمظاهر» یکی از اصحاب برجسته امامحسین (ع) در روز عاشورا میگوید: «چه بد قومیاند آنان که ذریه رسولخدا(ص) و افرادی را که اهل نیایش در سحرگاهان هستند، میکشند.»(ابصارالعین، ص۱۰۳ المجتهدینبالاسحار..) در حالی که از لشکریان عمرسعد با تعبیر«الملیئةبطونهممنالحرام» «کسانی که شکمشان را از حرام پرکردهاند، توصیفشدهاند.(المقتل، خوارزمی،ج۲،ص۹، ۳۹)
خصلت نیایش در سحرگاهان، از جمله آموزههای مورد تأکید اهلبیت(ع) است. رسولخدا(ص) سهمرتبه به امیرالمؤمنین(ع) فرمودند: «علیک بصلاةاللیل» «بر تو باد به نماز شب»(الکافی،ج۸، ص۷۹) خصوصا برای رهایی از شرائط سخت کرونایی، باید بیشتر به این خصلت نیک توجّه نمود.
۶ـ قرائتقرآن: درباره «بُریربن خضیر» ـیکی از شهدای کربلاـ گفته شده که از قاریان قرآن بوده است.(ابصارالعین، ص۱۲۱) این خصلت نیک یعنی قرآن خواندن و تدبّر در معنای آن، در روایات اهلبیت(ع) بسیار مورد تأکید قرار گرفته است.
از رسول خدا(ص) نقل شده که فرمود: «هنگامی که فتنهها شما را مانند شب تاریک فرا گرفت، به قرآن روی آورید..»(الکافی،ج۲، ص۵۹۹ فاذا التبست علیکم الفتن..) این در حالی است که لشکریان عمربن سعد با عناوین «فاسق»،(معالرکبالحسینی، ج۴، ص۲۲۰) «شاربالخمر»(تذکرةالخواص، سبط ابنالجوزی، ص۲۱۸) و «فرزندان نامشروع»(تاریخطبری، ج۳،ص۳۲۱) معرّفی شدهاند. واقعا با یک مقایسه کوتاه میان این دو لشکر، معلوم میشودکه در روز عاشورا چه افرادی با پسر دختر رسولخدا(ص) جنگیدند و چه انسانهای ارزشمند و پاکسیرتی در رکاب امامحسین(ع) به درجه رفیع شهادت نائل آمدند.