به گزارش خبرگزاری حوزه، حجت الاسلام والمسلمین محمد جعفر طبسی در مطلبی با موضوع «محورهای مهم زندگانی عطیه، نخستین زائر امام‌حسین(ع) در روز اربعین» اینگونه نوشت:
عطیه بن سعد عوفی، تابعی جلیل‌القدر، دانشمند برجسته و از مفسران قرآن‌کریم است که توفیق یافت در روز اربعین، به همراه جابر بن عبدالله انصاری صحابی بزرگ رسول‌خدا (ص)، نخستین زائر قبر مطهّر سیدالشهدا (ع) باشد. محورها و نکات مهمی در زندگی این تابعی عظیم‌الشان وجود دارد که به اختصار مورد اشاره قرار می‌گیرد:
۱. نامگذاری او هنگام ولادت توسط امیرالمؤمنین(ع):
پدرش سعدبن‌جناده در کوفه نزد امیرالمؤمنین(ع) آمد و گفت: "خداوند به من فرزندی عنایت کرده است. نامی برایش بگذارید!" حضرت(ع) فرمود: "این عطیه الهی است." پس نامش عطیه شد (سفینه‌البحار، شیخ عباس‌قمی، ج۶، ص۲۹۶ هذا عطیه‌الله ...)
۲. مفسّر قرآن:
عطیه یکی از مفسران قرآن در میان تابعان است. او در تفسیر، تالیف داشته که در پنج جزء بوده است. عطیه می‌گوید: قرآن را سه بار به صورت تفسیر و سی مرتبه با محوریت قرائت برای ابن‌عباس عرضه کردم. (سفینه البحار، ج۶، ۲۹۶)
۳. راوی خطبه فدکیه:
ابن ابی طیفور (ت۲۸۰ق) می‌گوید: "عطیه بن سعد از شخصی بنام عبدالله بن‌الحسن خطبه فدکیه را شنیده است"(بلاغات‌النساء، ص۲۳)
۴. وثاقت در نقل حدیث:
عطیه کثیر الحدیث و مورد اعتماد بود. (سفینه‌البحار، ج۶، ص۲۹۶؛ معرفه‌الثقات، عجلی، ج۲، ص۱۴؛ الطبقات‌الکبری، ابن‌سعد، ج۶، ص۳۰۵)
۵. نقل روایات متعدد در مقام و منزلت امیرالمؤمنین و اهل بیت (علیهم‌السلام) از جابر بن عبدالله صحابی ارجمند رسول‌خدا(ص) مانند: حدیث صحیح و متواتر غدیر(بحارالانوار، ج۳۷، ص۱۸۵)؛ روایت نزول آیه "یا ایّهاالرسول بلّغ ما اُنزِل الیک مِن رَبِّک..." در شان امیرالمؤمنین(ع)(همان، ج۳۷، ص۱۹۰)؛ حدیث متواتر و صحیح منزلت (همان، ج۸، ص۱ به نقل از امالی‌صدوق)؛ روایت نزول آیه تطهیر در شان اهل‌بیت(ع)؛ حدیث نبوی(ص) "علیّ(ع) خیرالبشر" که دلالت صریح بر افضلیت امیرالمؤمنین(ع) می‌کند؛ حدیث شریف "مَکتوب عَلی باب‌ِالجَنّه لاالله الا الله محمّد رسول‌الله علیّ اَخو رسول‌ِالله" و ده‌ها حدیث دیگر.
۶. ایستادگی جانانه و پاسداری از حریم ولایت:
عطیه هرگز حاضر نشد حکام اموی را در اهانت و دشنام به امیرالمؤمنین(ع) همراهی کند. او به فارس گریخت. حجاج بن یوسف ثقفی طغیان‌گر سفاک بنی‌امیه به محمدبن‌القاسم ثقفی نامه نوشت که عطیه را احضار کن و از او بخواه علی(ع) لعن کند و اگر خودداری کرد، او را ۴۰۰ ضربه شلاق بزن، و تمام موهای سر و صورتش را بتراش! عطیه از لعن آن حضرت (ع) امتناع ورزید و حاضر شد ضربه‌های شلاق را به جان بخرد. (سفینه‌البحار، ج۶، ص۲۹۶)
۷. نخستین زائر قبر مطهر امام‌حسین(ع):
از دیگر فضائل و افتخارات این شخصیت عظیم‌الشان آن است که توفیق یافت همراه با جابربن عبدالله انصاری صحابی بزرگ پیامبر(ص)، در بیستم ماه صفر، قبر نورانی سیدالشهدا(ع) را زیارت کند. (بشاره‌المصطفی، طبری، ص۷۴؛ بحارالانوار، ج۱۰۱، ص۳۲۹؛ سفینه‌البحار، ج۶، ص۲۹۵) این زیارت با توجه به فشارهای شدید بنی‌امیه از زیارت آن‌حضرت(ع) و فضای اختناق و سرکوب آن دوران، اقدامی شجاعانه، و افتخاری بسیار بزرگ برای عطیه‌بن‌سعد و جابربن عبدالله انصاری به شمار می‌رود. عطیه طبق گفته مرحوم‌قمی، در سال (۱۱۱ق) رحلت نموده است.(سفینه‌البحار، ج۶، ص۲۹۶) عاش سعیدا و مات سعیدا حشره الله مع الحسین علیه‌السلام
چرا برخی اهل سنت عطیه را تضعیف کرده‌اند؟
متاسفانه برخی مانند جناب ذهبی و پیش از او احمدبن حنبل و نسائی، جایگاه حدیثی عطیه را تضعیف و او را از درجه‌ی اعتبار ساقط کرده‌اند. (سیراعلام‌النبلاء، ج۵، ص۳۲۵؛ میزان‌الاعتدال، ج۳، ص۸۰)
اما دلیل این تضعیف چیست؟
به نظر می‌رسد وجه آن تنها دو چیز است: ۱. تشیّع و ولایت مداری عَطیّه ۲. نقل احادیث دالّ بر افضلیت و اعلمیت امیرالمؤمنین علی(ع).
نکته دیگری که در زندگی عطیه لازم است مورد توجه قرار بگیرد، این است که آنچه گفته می‌شود عطیه غلام جابر بوده، در هیچ منبع معتبری بدان دست پیدا نکردیم.
