حجت الاسلام والمسلمین حجت الله سروری نویسنده کتاب (زندگی با خوشید هشتم ) در گفت وگو با خبرگزاری حوزه، با تسلیت شهادت حضرت امام رضا(ع)، گفت: یکی از مهمترین مسایلی که در خصوص امام رضا(ع) باید مورد بررسی همه جانبه قرار گیرد، مساله هجرت ایشان از مدینه به سمت مرو است. مساله ای که دارای ابعاد تاریخی، مذهبی، سیاسی، اجتماعی، فرهنگی و.... است.

نویسنده و پژوهشگر تاریخ اسلام، یادآورشد: هجرت امام هشتم علیه السلام  به ایران را می‌توان به عنوان یکی از نقاط عطف و چرخش بزرگ تاریخ ایران در جریان تبدیل شدن ایران به یک کشور شیعی بزرگ قلمداد و تعبیر کرد.

وی افزود: این هجرت بزرگ تاریخی در حساس‌ترین مقطع و در هیاهوی یک نهضت بزرگ علمی رخ دارد، اگر چه هدف مأمون از حضور امام رضا (ع) در دربارش، کنترل ایشان و کاستن از قدرت شیعیانی بود که همواره در گوشه کنار حکومت عباسی علیه عباسیان قیام می‌کردند، اما روی دیگر این جریان تأثیر گذاری شگرف امام (ع) بر جریان نهضت علمی بود که با حمایت‌های مأمون در آن زمان صورت گرفته بود به عبارات دیگر می توان گفت: باطن این سفر یک سفر آگاهانه، هدفمند و تاریخ ساز عنوان کرد، اگر چه ظاهر آن همان تبعید اجباری به خواست مأمون بوده است.

وی اظهارکرد: اگر چه مأمون، همواره به خاطر ثبات پایه‌های حکومتش به فکر کاستن از محبوبیت امام رضا (ع) و زیر سوال بردن عصمت و علم او  در جامعه بود با بها دادن به این جریانات علمی و پشتیبانی مالی از آن‌ها همواره به دنبال برگزاری مناظراتی بود که در این مناظرات بتواند به نوعی با شکست دادن امام رضا (ع) قدرت علمی ایشان را زیر سوال ببرد و به عبارتی ایشان و شیعیان را تحقیر کند.

محقق و نویسنده حوزوی، افزود: اما تمام این دسیسه های مأمون به واسطه عدم شناخت حقیقی امام (ع) به ضرر مأمون تمام می‌شد و با پیروزی امام در هر مناظره بر محبوبیت امام رضا (ع) در جامعه افزوده می‌شد و ایشان را در جامعه آن روز تبدیل به یک قطب علمی کرد.

حجت الاسلام والمسلمین سروری یادآورشد: دوران حضرت امام رضا (ع) مقارن با نهضت ترجمه بود و ورود آرا و نظریات فلسفی یونانی، آیین هندویی، کیش‌های مسیحی، یهودی، مانوی، زرتشتی و فرق اسلامی نوعی فضای رویارویی با اندیشه اسلامی به وجود آورده بود که تمام مناظرات امام رضا علیه السلام از یکسو موجبات عظمت علمی ایشان را فراهم کرد و از سوی دیگر مامون را در مقابل دانشمندان بزرگ دیگر ادیان و مذاهب رسوا و سرافکنده کرد و از سوی دیگر حقانیت و شایستگی امام (ع) و غاصبانه بودن خلافت مأمون و از سوی دیگر زمینه پی بردن دانشمندان ادیان نسبت به جایگاه رفیع شریعت و احکام اسلام و کامل بودن آن را فراهم شد.

نویسنده کتاب زندگی با خورشید هشتم، اظهارکرد: حضرت امام رضا (ع) بدون آنکه تهدید یا تکفیر کند با آن‌ها مناظره و مواجهه می‌نمود و همچنان با استفاده از ابزار استدلال و منطق و دستاوردهای علمی، فضای گرم گفتگو با آن‌ها را رونق بخشیده بود.

وی گفت: مناظره‌های حضرت امام رضا (ع) با ارائه‌ آرای شیعه و علوی و در عرصه‌های مختلف به‌ ویژه در حضور خلیفه، موجب ترویج فضای آزاداندیشی شده بود و توسعه همه‌ جانبه علوم و علوم مورد بحث در مدرسه امام رضا (ع) فراتر از تشیع بود؛ ازجمله گسترش علم پزشکی در زمان ایشان را می‌توان از ویژگی‌های آن دوره دانست.

این نویسنده حوزوی، با ذکر این مطلب که به عقیده من ، یکی از مهمترین ثمره‌ها و برکت‌های حضور امام هشتم در ایران وجود خود حضرت است، یادآورشد: در واقع امامت ایشان را باید به عنوان نقطه عطفی در تاریخ تشیع به حساب آورد از این جهت که در سیر تطور تاریخ تشیع، دوره قبل از امام رضا (ع) با شرایط خاصی مواجه شده بود و افرادی با گرایش‌های فکری مختلف به ائمه (ع) در جامعه اسلامی حضور داشتند.

منصب ولایتعهدی کاملاً صوری بود

وی عنوان کرد: از جهت دیگر یکی از مهم‌ترین دلایل تحول بزرگ تمدنی در ایران به واسطه هجرت امام رضا (ع)، تلاش ایشان برای برقراری پیوند با ایرانیان متمایل به تشیع و تبدیل خراسان بزرگ به کانون تشیع و تلاش برای تحکیم مبانی عقیدتی و کلامی شیعه با استفاده از فرصت ولیعهدی ظاهری بود. اگر چه منصب ولایتعهدی کاملاً صوری بود و امام از این منصب فقط اسمش را قبول کرده بود و به هیچ کار حکومت کاری نداشت ولی  ولیعهدی حضرت امام رضا (ع) تجربه مهم تاریخی در زمینه نبرد پیچیده سیاسی بود که پیروزی یا ناکامی آن  سرنوشت تشیع را رقم می زد و در واقع  مهم‌ترین اتفاق در جهت تقویت و توسعه مکتب تشیع شد.

حجت الاسلام والمسلمین سروری اظهارکرد: قبول ولایتعهدی از سوی امام هشتم (ع) و همچنین چیرگی ایشان در تمام مناظرات با علمای دیگر ادیان و مذاهب باعث استقلال و مستحکم شدن پایه‌های شیعه در ایران شد.

این نویسنده و محقق حوزوی گفت: در حقیقت امام (ع) طی دوران اقامت خود در مرو، برای ترقی اندیشه و اعتقادات مردم خراسان بسیار تلاش نمود و علاوه بر انجام مناظرات، با برپایی کلاس‌های درس علمی در منزل و مسجد مرو موجب اعتلای معرفت و بینش دینی این منطقه شده بود. ایشان با برگزاری محافل علمی، کلامی و حدیثی پذیرای شیعیان و پیروان خویش بودند، شیعیانی که از شهرها و روستاهای دور و نزدیک و از طبقات گوناگون برای زیارت آن حضرت و گرفتن راهنمایی و کسب معارف علمی و دینی و حل شبهات و مسائل گوناگون می‌آمدند و تعداد ایشان هر روز بیشتر می‌شد.

وی اظهارکرد: ایرانیان علاقه‌مند به علم و فرهنگ و اهل بیت(ع)،هر روز به سوی خراسان آمده و در محضر امام (ع) به آموختن علم و دانش پرداختند. ارکان سیاسی و اعتقادی شیعه با رفتارهای هوشمندانه امام رضا علیه السلام در عرصه‌های مختلف اجتماعی به گونه‌ای تثبیت شد که همواره به شکل یک رفتار منطقی و قابل قبول و نیز به شکل یک سیاست راهبری برای شیعه مورد توجه بوده وهست.

نویسنده کتاب زندگی با خورشید هشتم گفت : امام رضا علیه السلام را می توان؛ بهترین و بزرگترین نماد واسطوره  مدیریت راهبردی سیاسی، علمی و  فرهنگی شیعیان و جهان اسلام دانست.

انتهای پیام