به گزارش خبرنگار خبرگزاری حوزه، آیت الله علیرضا اعرافی، مدیر حوزه های علمیه در جلسه درس اخلاق که بعد از نماز ظهر و عصر در حسینیه امام خمینی (ره) قم برگزار شد، با اشاره به عواملی که درجه گناه را افزایش می دهند، بیان کرد: گناهان درجه ای از عِقاب، زیان و خسارت دنیوی و اخروی را در بر دارند، زیرا اعتقاد ما بر این است که همه احکام بر مصالح و مفاسد نفس الأمری واقعی مبتنی هستند و نهی خدا نشان از وجود مفسده در امری دارد.
وی با بیان اینکه افزون بر گناه، عواملی وجود دارد که اگر به گناه اضافه شود سطح آن را اضافه می کند بیان کرد: این عوامل موجب ارتقای درجه گناه صغیره به کبیره می شوند.
آیت الله اعرافی این عوامل را بر حسب تتبعات ۲۰ مورد شمرد و تصریح کرد: عامل اول کوچک شمردن گناه، دوم پایه ریزی سنت بد و سوم اصرار بر گناه است.
وی ادامه داد: بحث عوامل پُرعِقاب کننده گناهان ریشه در مباحث فقهی و اخلاقی دارد و مشهورترین آن اصرار بر گناه صغیره است که آن را مبدل به کبیره می کند.
عضو فقهای شورای نگهبان با اشاره به کتاب الحقائق فی محاسن الاخلاق که آخرین تالیف ملا محسن فیض کاشانی است، خاطرنشان کرد: این شخصیت بزرگوار معروف به آثار و تألیفات بزرگی است و در قم بازسازی مدرسه فیضیه توسط ایشان صورت گرفته است؛ ایشان داماد ملاصدرا هستند و به سمت مسلک حدیثی تمایل دارند و کتاب المحجة البیضاء فی تهذیب الاحیاء، تکمله و بازمهندسی کتاب اِحیاء علوم الدین، غزالی است، ایشان ساماندهی جدیدی به مطالب داد و منظومه جدیدی را تولید کرد.
وی ادامه داد: در کتاب الحقائق فی محاسن الاخلاق، در باب توبه عنوانی هست به نام «عواملی که صغیره را مبدل به کبیره می کند» که مولف ۶ مورد را ذکر می کنند و در کتاب جهاد با نفس و وسائل الشیعه به صورت پراکنده این بحث مطرح شده است.
مدیر حوزه های علمیه، عامل کوچک شماری گناه را اولین عامل تبدیل گناه به کبیره دانست و گفت: عامل دوم پایه ریزی گناه به گونه ای است که دیگران پیروی سنت غلط کنند و عامل سوم رضایت و خوشحالی و ابتهاج نسبت به گناه است.
وی در تفصیل عامل سوم تصریح کرد: گاهی گناه با حال استحیاء و شرم صورت می گیرد و گاهی با رضایت کامل شخص گناه را انجام می دهد و تا حدی پیش می رود که به انجام گناه افتخار می کند و کار زشتش را به رخ می کشد.
استاد حوزه علمیه قم ادامه داد: هر گناهی درجه ای از عقاب را در حقوق الناس و حقوق الله تولید می کند، اما اگر با شرم و حیا باشد در حد خود فرد است و درجه متعارف عقاب را دریافت می کند ولی اگر با احساس التذاذ و افتخار همراه شد موجب می شود که گناه به کبیره تبدیل شود و هرچه رضایت بیشتر باشد عقاب دارای درجه ی بیشتری خواهد بود زیرا مقول به تشکیک است.
وی با اشاره به روایاتی که نسبت به عامل سوم یعنی رضایت هنگام گناه تصریح دارند گفت: در روایتی امیرالمومنین (ع) می فرمایند: بدترین اشرار کسانی هستند که خوشحالند و اظهار سرور می کنند از گناهی که انجام داده اند و مطابق با روایتی دیگر، بواسطه چهار عمل گناه صغیره مبدل به گناه کبیره می شود که اولین آن کوچک شمردن گناه، دوم افتخار کردن به گناه، سوم شاد شدن از گناه و چهارم اصرار بر گناه است.
آیت الله اعرافی ادامه داد: در روایت دیگری هست که اگر کسی گناه را با چهره خندان انجام دهد وارد جهنم می شود در حالی که گریان است و در روایتی دیگر از امام باقر ع وارد است که معصیتی بالاتر از کوچک شمردن گناه و راضی بودن به آن نیست.
عضو شورای عالی حوزه های علمیه، وجه مشترک بیان معصومین (ع) را رضایت و افتخار به گناه دانست که عامل سنگینی گناهان است و خاطرنشان کرد: انسان اگر خوشحال شد به آمریکا و نظام سلطه را پذیرفت یعنی هم آوایی با گناه و خوشنودی با گناه را پذیرفته است و این چه در ارتباط با خود شخص باشد که صغیره را کبیره می کند و چه در ارتباط با دیگران باشد که شخص را در صنف آنها قرار می دهد، هر دو مایه سنگین شدن عقاب فرد می شود.
