به گزارش خبرنگار خبرگزاری حوزه، آیت الله سیدهاشم حسینی بوشهری در همایش گرامیداشت مقام استاد و تجلیل از اساتید برگزیده جامعة الزهرا سلام‌الله‌علیها که در تالار بیداری اسلامی جامعه الزهرا(س) قم برگزار شد، ضمن تبریک ایام بزرگداشت مقام معلم و استاد، عنوان کرد: این ایام با سالگرد شهادت استاد شهید آیت الله مطهری تقارن یافته است که این ایام را به اساتید و معلمان تبریک و تهنیت عرض می‌کنم.
رئیس جامعه مدرسین حوزه علمیه قم با اشاره به این که نقش و حضور بانوان طلبه در برگزاری این همایش به منظور تکریم از اساتید را تحسین می‌کنم، به حدیثی از پیامبر گرامی اسلام صلّی‌الله‌علیه‌وآله‌وسلم اشاره کرد و افزود: رسول خدا صلّی‌الله‌علیه‌وآله‌وسلم فرمودند: إنَّ مُعَلِّمَ الخَیرِ یَستَغفِرُ لَهُ دَوابُّ الأرضِ ، و حِیتانُ البَحرِ، و کُلُّ ذی رُوحٍ فِی الهَواءِ، و جَمیعُ أهلِ السَّماءِ و الأرضِ؛ جنبندگان زمین و ماهیان دریا و هر جانداری در هوا و همه اهل آسمان و زمین برای آموزگار خوبیها آمرزش می طلبند»؛ بنابراین جا دارد اساتید با گام‌های استوارتر در میدان تعلیم و تدریس حضور پیدا کنند.
آیت الله حسینی بوشهری تصریح کرد: ما باید در مقام مواجهه با استاد تواضع داشته باشیم. در کلام زیبای حضرت امیرالمؤمنین امام علی علیه‌السلام آمده است: «إذا رَأیتَ عالِما فَکُن لَهُ خادِما؛ هر گاه دانشمندی را دیدی، خدمت او کن»؛ یعنی نه تنها به سخن استاد گوش دهیم و سخن او را در زندگی، اجرایی و عملیاتی کنیم، بلکه به او باید خدمت کنیم.
سیره بزرگان حوزه، احترام و تکریم اساتید بوده است
نایب رئیس مجلس خبرگان رهبری با بیان اینکه سیره بزرگان حوزه، احترام و تکریم اساتید بوده و ما باید به جامعه امروز منتقل کنیم، افزود: مرحوم آیت الله بهبهانی که احیاگر علم اصول است، سوال شد چگونه به مقام عزت، شرف و مقبولیت رسیدید؟، فرمودند که من خودم را چیزی نمی دانم و در ردیف علما و اساتید بزرگ و موجود زمان به شمار نمی آورم، اما آنچه مرا به این جایگاه رسانده، این است که هیچگاه در تعظیم اساتید و عالمان و نام بردن نیک از آنان خودداری نکردم.
آیت الله حسینی بوشهری تأکید کرد: انسان نه تنها با شرکت در کلاس درس، بلکه در سایه تعظیم و تکریم اساتید، آینده خوب و درخشانی خواهد داشت.
وی با اشاره به جایگاه و منزلت استاد در حوزه‌های علمیه، تصریح کرد: در حالات شیخ انصاری آمده صاحب جواهر وفات یافت، فرزندی به نام شیخ عبدالحسین جواهری داشت که در درس شیخ حاضر می‌شد، شیخ انصاری با آن مقام و جایگاه علمی، به فرزند صاحب جواهر احترام می‌کرد.
اخلاص اولین الزام معلم و استاد است
رئیس جامعه مدرسین حوزه علمیه قم در پاسخ به این سؤال که امروز اساتید برای معلمی و استادی چه الزاماتی دارند و دانشجویان و طلاب چه وظیفه ای در برابر اساتید دارند؟، گفت: اولین الزام از الزامات اساتید، اخلاص است. استادی که به خاطر جنبه‌های دیگر کتاب به دست می‌گیرد و لب به سخن می‌گشاید، اما خالی از اخلاص باشد، استاد تراز نیست.
آیت الله حسینی بوشهری تصریح کرد: در روایات اسلامی آمده است که به وسیله اخلاص، مراتب مؤمنان درجه بندی می‌شود، در حالات سیدو سالار شهیدان می‌گویند که اخلاص حضرت سیدالشهدا علیه‌السلام در اوج بود.
وی در ادامه بیان داشت: دومین الزام برای معلمان و اساتید بعد از اخلاص و رضای خداوند، توانمندی و دانش افزایی است. استاد و معلم باید به سیر مطالعاتی خود بیافزاید و تحقیق بیشتری داشته باشد و با آمادگی لازم به سوالات شاگردان خود پاسخ دهد.
لزوم دغدغه‌مندی استاد نسبت به بعد اعتقادی و اخلاقی شاگردان
دبیر شورای عالی حوزه‌های علمیه اضافه کرد: نکته سوم، استادِ مخلصِ توانمندِ دانش افزا باید دلسوز باشد، یعنی عاطفه خود را بین شاگردان تقسیم کند، برای شاگرد وقت بگذارد و ارتباط دوسویه برقرار کند.
آیت الله حسینی بوشهری خاطرنشان کرد: اگر خاطرات اساتید خود را مرور کنید، بین اساتید تفاوت وجود دارد و نام برخی اساتید هیچ گاه از ذهن انسان فراموش نمی شود.
وی به اساتید توصیه کرد: تنها به علم آموزی و تعلیم بسنده نکنید، بلکه نسبت به بعد اعتقادی و اخلاقی طلبه دغدغه‌مند باشد. تلاش کنیم گره ای از سؤالات ذهنی طلبه را باز کنیم، شبهه ای را برطرف کنیم و با تمام وجود برای کار وقت صرف کنیم.
اساتید و معلمان باید روح پرسشگری را در شاگردان زنده کنند
رئیس جامعه مدرسین حوزه علمیه قم عنوان کرد: اساتید باید برای تدریس فراغت بال داشته باشند؛ تدریس‌های متراکم، فرصت‌های طلایی را از طلبه برای حل مشکلات علمی می‌گیرد. اگر مسئولان زمانی را برای حل شبهات طلاب و دانشجویان در نظر بگیرند، قطعا مؤثر خواهد بود.
آیت الله حسینی بوشهری اظهار کرد: ارتباط وثیق با طلاب و اطلاع از حالات آنان مهم است و تنها ارتباط کلامی کافی نیست، استاد باید به گونه ای باشد که طلبه بتواند مشکلات خود را با استاد به عنوان ملجا و پناهگاه مطرح کند.
وی با اشاره به لزوم میدان دادن به طلاب جهت پرسش، تصریح کرد: اساتید باید روح پرسشگری را در شاگردان زنده کنند، چون رفع شبهه و ابهام می‌شود و طلبه پژوهشگر تربیت می‌شود.
اساتید باید استعدادهای بالفعل و بالقوه طلاب را رصد و شناسایی کنند
دبیر شورای عالی حوزه‌های علمیه در ادامه، درس را با اسلوب قابل قبول ارائه دادن را از دیگر الزامات استادی برشمرد و در ادامه گفت: ایجاد حس مسئولیت به طلاب مهم است، استاد می‌تواند در هر کلاس درس با مطالعه قبلی، یک بیان اخلاقی داشته باشد و ویژگی و سیره بزرگان را به عنوان چاشنی درس منتقل کند، بدین ترتیب سرمایه بزرگی از استاد در اختیار شاگرد قرار می‌گیرد.
آیت الله حسینی بوشهری با بیان اینکه استاد نباید ذهن طلاب را با مباحث غیرضروری درگیر کند، اظهار کرد: یکی از الزامات اساتید این است که استعدادهای بالفعل و بالقوه طلاب را با استفاده از نوع سوال، دقت، توجه و رفتار طلاب رصد و شناسایی کنند.
وی توصیه کرد: طلابی که آینده دار هستند، شناسایی و برای سرمایه گذاری به مدیریت معرفی کنید، زیرا در شرایط امروز کشور که به نظریه پردازی نیاز داریم، حضور اساتید و دانشجویان و طلاب مستعد در این امر مؤثر خواهد بود.
قدردانی از حضور طلاب و اساتید جامعة الزهرا سلام‌الله‌علیها
دبیر شورای عالی حوزه‌های علمیه تصریح کرد: امروز بخش قابل توجهی از جامعه را بانوان تشکیل می‌دهند و لازم است از حضور بانوان طلبه و اساتید جامعة الزهرا سلام‌الله‌علیها و حوزه‌های علمیه خواهران در طرح امین، برنامه‌های تبلیغی و برنامه‌های مختلف که درخشیدند تشکر کنم.
آیت الله حسینی بوشهری با بیان اینکه حضور منظم در درس از دیگر الزامات اساتید است، خاطرنشان کرد: نزدیکان حضرت امام خمینی(ره) از رفت و آمدهای امام، زمان را متوجه می‌شدند. کاخ بلند آفرینش هستی بر نظم و انضباط بنا شده و خداوند متعال در آفرینش زمین و آسمان کاملا بر نظم استوار است.
شهید مطهری متخصص بود /بزرگترین رسالت اساتید، ایجاد انگیزه در شاگردان و ایجاد امید به آینده است
وی در ادامه به ویژگی‌های شخصیتی شهید مطهری اشاره کرد و افزود: تعبیرات عجیبی درباره استاد مطهری وجود دارد، در مطالعه، نظم داشتند، شهید مطهری به عنوان متخصص در علم اصول شناخته می‌شود.
رئیس جامعه مدرسین حوزه علمیه قم با بیان اینکه استاد مطهری هم در امور فردی و هم اجتماعی دارای نظم بود، گفت: شهید مطهری روزی که قرار بود در میدان انقلاب باشد، در پشتیبانی از حضرت امام حضور داشت.
آیت الله حسینی بوشهری با اشاره به اینکه بزرگترین رسالت اساتید، ایجاد انگیزه در شاگردان و ایجاد امید به آینده است، تصریح کرد: شما اساتید می‌خواهید طلاب علاقه مند به بحث و درس تربیت کنید، بنابراین باید ایجاد انگیزه کنید تا شاگرد بداند که در فضای جامعه نقش آفرین خواهد بود.
