بینش مادی و مقایسه شیطان او را از سجده به ملائکه منع کرد

به گزارش خبرنگار خبرگزاری حوزه از ارومیه، حجت‌الاسلام حجت قاسم‌خانی روز سه‌شنبه در شصتمین جلسه از سلسله جلسات تفسیر قرآن کریم که در دفتر امام جمعه شهرستان خوی برگزار شد، با اشاره به آیه ۳۳ سوره بقره اظهار داشت: باید معلمین به شغل خود افتخار کنند چرا که خدای متعال اولین معلم عالم وجود است.

وی افزود: خدای متعال در همین آیه در کنار علم، تهذیب نفس را بیان کرده است. و حضرت آیه الله جوادی آملی در تفیر این آیه می‌فرمایند، اگر چه خداوند برای علَّم و تعلیم ارزش فراوان قائل است؛ لکن در همه موارد، نسبت به غفلت از تهذیب نفس هشدار می‌دهد.

امام جمعه خوی بیان کرد: هشدار خدای متعال بسیار مهم است و اگر انسان به همین جمله ایمان داشته باشد، برای ترک گناه کافی است؛ خدا چه آن چیز که اظهار می‌کنیم و چه آن چیزی که پنهان می‌کنیم را می‌داند.

وی ادامه داد: هنگامی که روز قیامت بر پا شود، خداوند برای بنده مؤمن تجلّی می‌کند و او را بر تک تک گناهانش آگاه می‌گرداند؛ و سپس تمامی گناهانش را می‌آمرزد و کسی را بر آن‌ گناهان آگاه نمی‌کند، نه ملائکه مقرّب و نه پیامبر.

حجت الاسلام قاسم‌خانی اضافه کرد: یک چیزی فرشته‌ها پنهان کردند و یک چیزی را ابلیس. در روایت داریم که مکتوم ابلیس اعتقادش بود و آن اینکه اباء داشت سجده کند بر آدم. در یک روایت دیگر بیان شده است آنچه که ابلیس کتمان کرده بود، کبرش بود. و حضرت آیه الله جوادی می‌فرماید: فرق مکتوم فرشته با ابلیس این است و منشأ مکتوم ملائکه قصور علمی‌شان بود؛ اما منشأ مکتوم ابلیس علمی نبود؛ بلکه بخاطر تقصیر عملی و خوی استکباری او بود.

وی ادامه داد: آنچه که فرشته کتمان کرد، با تعلیم حضرت آدم حل شد، فرشته‌ها تمکین کردند؛ ولی کتمان ابلیس با دستور خدا به سجده بر آدم حل نشد؛ بلکه شعله‌ورتر شد.

امام جمعه خوی در ادامه به تفسیر آیه ۳۴ سوره بقره پرداخت و گفت: چند نکته در تفسیر این آیه وجود دارد و آن این‌که کلمه «قُلْنَا» ما گفتیم، جمع است و دو نوع برداشت از این کلمه شده است. آیا گروهی از فرشتگان دخالت داشتند؟ که در این مورد نیز دو نظریه مطرح است اولی این که با توجه به آیه ۷۵ سوره صاد برخی‌ها آن جمع را اهل بیت معرفی کرده‌اند و از آیه ۷۵ سوره صاد استفاده می شود یک عالینی بودند که مامور به سجده نبودند احتمال این ست که آن عالین جزء «قُلنا» باشد.

وی افزود: اما احتمال دوم را آیت الله جوادی آملی بیان می‌کنند که فرمان، امر به سجده، با وساطت فرشتگان صورت نگرفت زیرا ظاهرا همه این وسائط خودشان مامور به امتثال این فرمان بودند.

حجت‌الاسلام قاسم‌خانی ادامه داد: نکته دوم آیه ۳۴ بقره، «أَبَی وَاسْتَکْبَرَ» ابا و تکبّر ورزید، است و دو نوع خوداری داریم:؛ اولی این که خداوند یک دستوری داده است؛ ولی طرف مقابل انجام نداده ؛ اما معذور بوده است؛ که در آیه ۷۲ سوره احزاب آمده است و دومی نیز این می‌باشد که طرف مقابل از روی گردن کلفتی از دستور خداوند سرپیچی کرده است؛ این همین آیه مورد بحث است «أَبَی وَاسْتَکْبَرَ» خودداری کرد و تکبّر ورزید؛ این خودداری از روی تکبر بود.

وی اضافه کرد: این درس اخلاقی است برای ما که هیچ وقت در مقابل دستورات خداوند خودداری مستکبرانه نداشته باشیم.

امام جمعه خوی تصریح کرد: سومین نکته آیه فوق علت خوی استکباری ابلیس است که حضرت آیه الله جوادی می فرماید: با توجه به آیه فطرت هرکسی که در این عالم مکلف باشد با فطرت توحیدی آفریده شده است و ذات‌اش بد نیست اما با استناد به حرف سین و تا در «استکبر» یعنی تدریجا خودش را بسوی تکبر فراخواند و با توجه به کلمه «کان» معلوم می شود سابقه این بیماری تکبر در وجود او بسیار طولانی بوده است.

وی گفت: بینش مادی علت زمین خوردن ابلیس است؛ به خاطر بینش مادی‌اش مقایسه کرد؛ این بینش مادی، او را به تکبر رساند. سپس رجیم از درگاه خداوند شد؛ این بینش مادی و تعصب او را به جایی رساند که پیشوای متعصبان شد .

انتهای خبر./