به گزارش خبرگزاری حوزه از تهران، آیت‌الله سید ابراهیم رئیسی، عصر یکشنبه ۳۰ اردیبهشت ماه ۱۴۰۳ در مسیر بازگشت با بالگرد از مراسم افتتاح سد قیز قلعه‌سی در شمال آذربایجان شرقی به سمت تبریز، در منطقه ورزقان استان آذربایجان شرقی دچار سانحه هوایی و به‌همراه آیت‌الله آل‌هاشم امام جمعه تبریز، حسین امیرعبداللهیان وزیر امور خارجه، مالک رحمتی استاندار آذربایجان شرقی و هیئت همراه بر اثر سقوط بالگرد به مقام رفیع شهادت نایل شد.
به مناسبت نخستین سالگرد شهادت شهید آیت‌الله سید ابراهیم رئیسی، خبرنگار خبرگزاری حوزه در تهران، به سراغ سید احمد عبودتیان، دستیار شهید جمهور در امر مردمی‌سازی دولت رفته است و در گفتگویی به خاطرات، ویژگی‌های شخصیتی شهید رئیسی، آرمان‌ها و اهداف شهید رئیسی و... پرداخته است که مشروح این گفتگو را در ادامه می خوانید:
* ضمن تقدیر و تشکر از فرصتی که در اختیار ما قرار دادید؛ چه خاطره‌ای از شهید رئیسی دارید که برای شما به یادماندنی است و چرا؟ آیا خاطره خاصی از شهید رئیسی دارید که نشان‌دهنده شخصیت و ویژگی‌های او باشد؟
شهید آیت‌الله سید ابراهیم رئیسی به شدت پیگیر، دغدغه مند و پرکار بودند و این برای یک انسانی که در یک سن و سالی است که بعد از مثلاً نزدیک ۴۰ سال خدمت آن هم در مناصب مختلف اجرایی کشور یک مقداری به هر جهت با این حجم کار و این حجم دغدغه بعید و سخت است. شهید آیت‌الله سید ابراهیم رئیسی مثل یک جوان ۲۰ ساله در دوره ای که ایشان ریاست جمهوری را با رای مردم انتخاب شدند فعالیت شان را داشت انجام میداد. شاید بگوییم پرکارترین عنصر دولت، کابینه و تیم ریاست جمهوری دولت سیزدهم، شهید آیت‌الله سید ابراهیم رئیسی بودند و این حرف اغراق نیست.
چگونه یک انسان می تواند این قدر انگیزه داشته باشد؟ اینقدر در شبانه روز در تکاپو داشته باشد؟ تا جایی که استراحتشان در زمان رفت و آمد و خلاصه این سفرهایش انجام میداد؛ دو عنصر به نظر من در وجود شهید آیت‌الله سید ابراهیم رئیسی موثر بود.
نخستین عامل این روحیه شهید آیت‌الله سید ابراهیم رئیسی ایمان به خداوند و اتصال توجهاتشان بود که کارشان را می‌فهمید یعنی می فهمید که دارد برای چه هدفی تلاش می کند و کسی که بداند غایت کارش چیست خسته نمی شود. مثلا کسی که یک برنامه ای دارد، مسابقه ای دارد، امتحانی دارد و می خواهد در آن موفق شود حاضر است چند شبانه روز خود را به تقلا و سخنی بیندازد و شهید آیت‌الله سید ابراهیم رئیسی یک عمر می فهمید که در حال انجام چه کاری است و برای همین از تکاپوها خسته نمی شد.
دومین عامل این روحیه شهید آیت‌الله سید ابراهیم رئیسی هم اینکه در طول این ایمان به خدا و هدف و سرنوشت خود، ایمان به مردم به عنوان خلق خدا و به عنوان خلیفه الله بود؛ انسان‌ها را به چشم خلیفه اللهی نگاه می‌کرد و هر تلاشی را برای انسان‌ها و مردم کشورش و مردم جهان در همین مسیر کار الهی خودشان انجام میداد.
لذا این هم باعث شد که خستگی از تن ایشان در برود؛ خیلی وقت ها وقتی برخی از دوستان به ایشان اصرار می‌کردند که حاج آقا استراحتی داشته باشید و فرصتی را برای خودتان قرار بدید، ایشان واقعا می گفتند «من خسته نمی شوم» و این شعار نبود و دلیلش را می گفت که «من وقتی کاری را برای مردم انجام می دهم و به نتیجه می رسد، این خستگی را از تن من بیرون می‌کند» این حرف ایمان می خواهد و این ایمان الحمدالله در ایشان مستقر بود. نکته ای که شاید خیلی وقت ها در این ارتباط یعنی ارتباط با مردم و ارتباط با خدا خستگی را از تن ایشان بیرون می کرد و یا با اینکه این همه مشغله داشت ولی توجهشان به عبادتشان، به ارتباطشان با خدا ضعیف نمی شد، ما نوعاً وقتی مسئولیت یا یک کاری را بر عهده ما می گذارند از خیلی از کارهای دیگر می زنیم و شاید توجهاتمان، دعا و انس قرآن را آن طور که باید و شاید نداریم اما ایشان به شدت در اوج همین اتفاقات و کارها مانوس بود و اهل مراقبت بود و اینها باعث می‌شد که ایشان یک جان جدی داشته باشد و برای کار توان مضاعفی داشته باشد که خیلی از هم دوره‌ای‌ها و هم سن و سال های ایشون شاید بگویم به گرد پای ایشان در این فعالیت‌ها نمی‌رسند. این یک بُعدی است که شاید در زندگی شهید آیت‌الله سید ابراهیم رئیسی کمتر به آن پرداخته شده باشد.
*چه ویژگی‌هایی در شخصیت شهید رئیسی باعث شد که به عنوان یک رئیس جمهور مردمی و خدمتگزار شناخته شود؟ و حتی بعد از شهادتشان محبوب مردم باشند که با وجود یک سال از سپری شدن زمان شهادتشان اما همچنان داغ ایشان برای مردم سنگینی می‌کند؟
مهمترین ویژگی شهید آیت‌الله سید ابراهیم رئیسی که این ارتباط با مردم را برقرار کرد، خود فهم ایشان از مردم و مردم بودن ایشان بود؛ فهم از مردم به این معنی که عرض کردم ایشون مردم را، انسان ها را خلیفه خدا میدانست، احترامشان به آدم ها و راه انداختن کار آدم ها را راه انداختن کار یک خلیفه الله می دید فلذا این ارتباط خیلی ارتباط عمیق است. اینکه مثلا ما همدیگر را جانشین خدا بدانیم و انسان را در این مقام و این رتبه نگاه کنیم آن وقت از هیچ درخواستی به خلاصه ملول و خسته نمی شویم و از هیچ تلاشی فروگذاری نمی‌کنیم.
این ارتباط هم دو طرفه بود یعنی مردم هم می‌فهمیدند ایشان عاشقانه آنها را دوست دارد ولو اینکه یک جاهایی که شاید کمتر برای ایشان امکان ابراز بود؛ من در خیلی از سفرها توجه حاج آقا را به حواشی جلسه از باب نیازهای انسان ها متوجه می شدم و در بعضی وقت ها ایشان در این مسیر هایی که مردم از ایشان استقبال می کردند، به محافظان، به همراهان، به این بچه های دور و برشان اشاره می‌کرد در پیاده رو اطراف به سراغ کسانی بروید. من دقت می‌کردم می‌دیدم که اینها آدم هایی بودند که یک مشکلی داشتند و امکان هم نداشتند و آن جوانی و شادابی را نداشتند که بیایند پا به پای بقیه جوانها دور ماشین ایشان ابراز احساسات کنند مثلا یک آقایی بود، جانباز بود یا خانمی بود بچه بغلشان بود یا یک پیرمردی بود واکر داشت و یا عصا داشت یک درخواستی داشت شهید آیت‌الله سید ابراهیم رئیسی کسی را سراغ آنان می فرستاد و افراد در اطراف را حس می کرد.
اگر ایشان در اطراف حس می کرد یک کسی کار ویژه با ایشان دارد، علی رغم همه پروتکل ها و تشریفات ها، خیلی ملاحظه نمی کرد و می گفتند صدایشان بزنید یا خودشان به سمتشان می رفت. تا جایی که اجازه داده می‌شد این اتفاق را انجام میداد.
در خاطرات ایشان در ایام خادمی ایشان در آستان حضرت رضا(ع) یک مسافت بسیار کوتاهی در حرم مطهر نزدیک ۴۵ دقیقه یا یک ساعت روزانه ایشان طی می‌کرد و به دلیل اینکه به درخواست تک تک آدم ها گوش کند و از این مسئله خسته نمی شد و نتیجه این مسئله را در فرجام کار ایشان هم دیدیم. مردم از همان شبی که اطلاع پیدا کردند، عصری که اطلاع پیدا کردند، حجم نذورات، حجم توسلات، حجم دعاهایی که اتفاق افتاد و چشم انتظاری که تا فردا ساعت پنج و نیم صبح ادامه پیدا کرد و بعد از شهادتشان هم تشییع‌های باشکوهی که چه در تبریز، چه در تهران، چه در قم و چه در بیرجند و سرانجام در مشهد اتفاق افتاد اینها تقریبا نمایشگاه و محل یک عرضه ای بود از ابراز ارادت مردم.
بنده یادم هست در تهران خیلی از مردمی که ایشان را در زمان حیاتشان آن طور که باید و شاید قدرشان را ندانستند ابراز پشیمانی می کردند؛ یا در بیرجند آن چیزی که خیلی برای بنده عجیب بود ارادت مردم نسبت به ایشان بود که بیش از یک دهه نماینده خراسان جنوبی در مجلس خبرگان رهبری بودند، تشییع ایشان عین روز عاشورا و در شهرستانی که مثلا ۳۰۰ - ۴۰۰ هزار تا جمعیت شهری آن است بیش از ۶۰۰ هزار نفر که یک عده‌ای استان مجاور و از شهرستان مجاور حضور پیدا کردند و بی اغراق بچه‌ها می‌گفتند که کسی امروز در خانه اش نیست، این ابراز ارادت نسبت به یک شخصیتی که بالاخره مسئول سیاسی با این مشکلات که در کشور هست تقریبا می شود گفت معجزه است.
در جشن روز ولادت امام رضا(ع) که در جمعه در تهران برگزار شد مشاهده کردیم مردمی که با هر سلیقه ای می آمدند کنار تصاویر و ماکت شهید حاج قاسم سلیمانی و شهید رئیسی عکس می گرفتند و یا فرزندان خود را قرار می دادند و این ابراز ارادت قلبی بود فارغ از شعارها که مردم نسبت به ایشان داشتند همان طور که ایشان مردم را عاشقانه دوست داشت.
*چگونه شهید رئیسی به جوانان و نسل جدید توجه می‌کرد و چه اقداماتی برای حمایت از آنها انجام داد؟
مهمترین نکته‌ای که حاج آقا بدون اینکه شعارش را بدهد، انجام داد؛ ورود یک چرخه جدیدی از نیروهای جوان بود در ساختار حاکمیت. شاید در خیلی از دولت ها این شعارها داده می شود اما ایشان به واقع این کار را کرد هم در رده وزرا، هم در رده استانداران. و اگر شرایط اجازه می داد شاید ایشان در تمام سطوح این موضوع را تسری می دادند.
اول اینکه به جوانان میدان داد، دوم اینکه بسیاری از افراد اجازه آزمون و خطاهایی که معمولا به مدیران جوانها نمی دهند، ایشان پای این ایستاده بود و میدان می داد و اعتقادشان این بود که این نسلی است که باید کشور را اداره کند و این نسل است که شجاعت دارد و برای همین ساز و کارهایی را هم دیده بود نه به صورت رسمی، به صورت غیر رسمی این مجموعه شورای عالی جهاد که جریان جوان و پای کار کشور را در میدان خدمت رسانی بیاورد.
همین کارشان را در آستان هم کرده بود و با شبکه خادم یاران؛ یا به ما ایشان دستور داده بود که این شبکه دستیاران مردمی سازی دولت را شکل بدید و شبکه از جوان‌هایی که پای کار حل مسئله هستند و این قدرت و هنر را دارند که مردم را در میدان بیاورند اینها را شما دور هم جمع کنید و به اینها میدان بدهید و اینها را به همدیگر معرفی کنید؛ اینها نمادهای عملی از اعتقاد شهید سید ابراهیم رئیسی به کارآمدی نسل جوان بود و ابایی هم نداشت که علی رغم کنایه‌ها و زخم زبان‌ها در بسیاری از مناصب اینها را به کار بگیرد و دیدیم که الحمدالله در خیلی از حوزه‌ها چه در رده وزارتخانه، چه در رده معاونین وزیر و رده‌های دیگر استانی و فرمانداری این اتفاق افتاد.
* چه درس‌هایی از زندگی و فداکاری‌های شهید رئیسی می‌توانیم برای نسل‌های آینده بیاموزیم؟به نظر شما، آرمان‌ها و اهداف شهید رئیسی چه بودند و چگونه می‌توانیم آنها را ادامه دهیم؟
مهمترین چیزی که خود بنده از شهید رئیسی آموختم ایمان ایشان به هدفشان بود، ایشان مومن بود که ایران می‌تواند پیشرفت کند و باید پیشرفت کند و به هر قیمتی این کار را دنبال می‌کرد و برای این کار وقت و انرژی می گذاشت و ناامید نمی شد و ایشان به شدت امیدوار بود و نسبت به اوامر رهبر و ولی خودش سر تا پا مطیع بود.
آن چیزی که در فضاهای عمومی خیلی گفته نمی شود این است که رمز موفقیت آقای رئیسی ایمان به خدا، اطاعت از رهبری و اعتقاد به مردم و شناخت و ایمان به ظرفیت عظیم مردم بود اینها چیزهایی بود که یک حکمرانی که بخواهد در این مملکت با این همه مسائل کار کند نمی‌تواند نداشته باشد. یعنی مومن به معنای واقعی، متکی به قدرت الهی و مطیع رهبرش باشد و مومن به ظرفیت های عظیم و بی بدیل مردم باشد که هر جایی مردم در میدان بیایند و ما این هنر را داشته باشیم مسائل قابل حل است و رفع و رجوع می شود.
*نکته پایانی
شهید رئیسی بیش از یک دهه یک دغدغه داشت و آن اینکه مردم را در میدان خدمت بکشانیم، همه ما از بچگی آرزو داشتیم و عاشق این بودیم که یک کاری یا یک خدمتی را در حرم امام رضا (ع) به ما بدهند اما خب این حتما میسر نبود اما ایشان آمد و این میدان خادمی را وسیع کرد برای همه مردم در سرتاسر کشور.
شهید رئیسی در دولت هم که آمد این مسیر را ادامه داد و این نوع خدمت مردم به همدیگر را در همین کارهایی که به ما سپرد مسیر خدمت را باز کرد و الان بهترین قدر شناسی مردم از ایشان و از شهدای پرواز اردیبهشت ماه، آیت الله آل هاشم، شهید امیر عبداللهیان، شهید مالک رحمتی، شهید موسوی، شهید مصطفوی، شهید دریانوش، شهید قدیمی و همه اینها یک مسئله است و آن اینکه ما به نیابت از اینها خدمت کنیم و این مفهوم خدمت را بسط بدیم و به داد هم‌نوع خود برسیم با هر قدرت و توانی که داریم، الان بندرعباس نیاز هایی که مردم دارند و یا مناطق محروم کشور و یا مردم غزه.
مهمترین چیزی که در این ایام می تواند شهید آقای رئیسی را خوشحال کند و اینکه یک مقدار ما قدرشناسی خودمان را ابراز کنیم. خدمتی است که می شود به نیابت این شهیدان انجام داد و یک پویشی راه افتاده تحت عنوان پویش «چله خدمت» که هر کسی در میزانی که می تواند یک فعالیتی انجام بدهد و آن را تقدیم روح این عزیزان کند و در هر نقطه‌ای از کشور عزیزمان که هستند ان‌شاءالله این کار را نیت کنیم و تقدیم به روح مطهر آقا علی ابن موسی الرضا (ع) و به نیابت از شهید رئیسی این خدمت را انجام بدهیم.
گفتگو: ناصر مؤمنیان
نظر شما