به گزارش خبرگزاری حوزه، حجت الاسلام والمسلمین حمیدرضا آلوستانی در جمع طلاب به موضوع ازدواج در سیره زندگی امام جواد(ع) پرداخت که متن سخنان این استاد حوزه به این شرح است:
امام جواد«علیهالسلام» هدف ازدواج
امام جواد«علیهالسلام» نخستین امامی هستند که در کودکی جامۀ امامت را بر تن پوشیدند و به همگان ثابت نمودند که منصب امامت، منصبی الهی میباشد.
مطابق شواهد تاریخی، حضرت جواد«علیهالسلام» دو همسر داشتهاند: یکی أمّ الفَضْل و دیگری سمانه مغربیّه.
هدف ازدواج أمّ الفَضْل
مرحوم شیخ مفید در الإرشاد میفرمایند: «و کانَ المأمونُ قد شُعِفَ بأبی جعفر«علیهالسلام» لمّا رَأی مِن فضلهِ مع صِغَر سنِّه و بُلوغِه فی العلمِ و الحکمةِ و الأَدبِ و کمالِ العقل ما لم یُساوِه فیه أحدٌ من مشایخ أَهلِ الزمانِ فَزَوَّجه إبْنَتَه أُمُّ الفَضْلِ ...» . بر اساس این بیان، ازدواج أمّ الفَضْل که دختر مأمون بود. بنا به درخواست این خلیفۀ عبّاسی صورت گرفت زیرا مأمون، امام جواد«علیهالسلام» را تنها شخصیّتی میدیدند که برخوردار از ویژگیهای بی بدیل هستند از جمله شخصیّت علمی حضرت«علیهالسلام» به گونهای که احدی از بزرگان آن عصر حتّی مساوی امام«علیهالسلام» نبودهاند.
به گفته صاحب حیات فکری و سیاسی امامان شیعه«علیهمالسّلام»، هدف مأمون از اینکه حضرت جواد«علیهالسلام» را به عنوان داماد خود انتخاب کرد، تحت نظر گرفتن ایشان و کنترل رفت و آمد شیعیان و تماسهای آنها با حضرت«علیهالسلام» بوده است.
گرچه نسبت به نحوه شهادت امام جواد«علیهالسلام» اختلاف وجود دارد و برخی أمّ فضل را باعث شهادت حضرت«علیهالسلام» دانستهاند و در مقابل برخی دیگر نیز أمّ فضل را باعث شهادت ایشان ندانسته بلکه قائل به این هستند که حضرت«علیهالسلام» از طرق دیگر شهید شدهاند ، امّا در هر صورت أمّ فضل به عنوان جاسوس در خانه حضرت«علیهالسلام» بودهاند.
هدف ازدواج سمانه مغربیّه
صاحب کتاب إعلام النساء المؤمنات بعد از اینکه «أمّ الفضل» را به عنوان کنیّه و «سیّده» را به عنوان معروفیّت ایشان بیان نموده، میفرمایند: «ایشان از بهترین زنان عصر خود و بلکه با فضیلتترین آنها بوده است؛ کسی همانند او در زهد و تقوی وجود نداشت. ایشان بیشترین روزهای خود را روزه میگرفتند ...» .
در مورد سمانه خاتون همین بس که حضرت امام هادی«علیهمالسّلام»، از دامن پاک و با تقوای ایشان متولّد شدهاند. ایشان در مورد مادر خویش فرمودند: «أُمِّی عَارِفَةٌ بِحَقِّی و هی مِنْ أَهْلِ الجَنَّة لا یَقْربُها شیطان ماردٌ و لا یَنَالُهَا کَیْدُ جَبَّار عَنِید و هی مَکْلُوءة بِعَیْن اللّه الَّتِی لا تَنَام و لا تَتَخلَّفُ عَن أُمَّهاتِ الصدِّقین و الصالحین» . یعنی مادرم به حقّ من _که ظاهرا مراد حقّ امامت میباشد_ عارف بوده است؛ او اهل بهشت میباشد و شیطان سرکش نزدیک وی نمیشد، مکر جبّار سرکش و لجوج به او نمیرسید و در حفاظت خداوند متعال است که غفلت در او راه ندارد؛ همچنین او با مادران صدّیقین و صالحین فرقی ندارد.
امام جواد«علیهالسلام»-الگوی جوانها
ویژگی بارز دختر مأمون، آزار و اذیّت امام جواد«علیهالسلام» بود.
در زندگی روزمرّه خود، شاید با افرادی رو به رو میشویم که برخوردار از چنین ویژگی هستند و با وجود تذکّرات لازم، لکن آزار و اذیّت کردن را به عنوان روش و شیوه در زندگی خود انتخاب کردند؛ بهترین عملکرد در مقابل چنین افرادی که میتوانند منبع فساد باشند، فاصله گرفتن از آنها است به عنوان مثال وقتی جوانی تصمیم میگیرد که در مسیر طلبگی وارد شود و در این مسیر به حضرات معصومین«علیهمالسلام» و علی الخصوص حضرت امام زمان«عجّلاللّه تعالی فرجه الشریف» خدمت نماید، باید از افرادی که با سخنان و رفتار خود درصدد آزار و اذیّت هستند، فاصله بگیرد چرا که وجود این افراد، باعث عدم پیشرفت او خواهد شد.
ویژگیهای بارز سمانه مغربیّه، بهترین و با فضیلتترین زن از میان زنان، هم به لحاظ تقوا، هم به لحاظ زهد و هم به لحاظ معرفت نسبت به فرزند خود یعنی حضرت امام هادی«علیهالسّلام» میباشد.
به دستور امام جواد«علیهالسّلام»، سمانه خاتون به عنوان کنیز به هفتاد دینار خریداری شد . شاید وجه ازدواج حضرت«علیهالسّلام» با ایشان، شناساندن اصل و نسب او و ارائه ملاکی برای ازدواج جوانها باشد. امروزه سرمایه کلان و معروفیّت زیاد، نمیتواند به عنوان ملاک برای انتخاب همسر باشد بلکه ملاک، سیره عملی همانند امام جواد«علیهالسّلام» است. بله مطابق آموزههای دینی، اساسیترین عنصر خانواده، همسر شناخته شده است. حضرت امام هادی«علیهالسّلام» از دامن پاک و مطهّر ایشان به دنیا آمدند. مادر با تقوا و پاک دامنی، میتواند همانند امام خمینی«رحمةاللّهعلیه» به دنیا بیاورد لذا انتخاب همسر با ایمان و با تقوا و خدا ترس که فردا روز قرار است مادر فرزندان بشود، بسیار لازم و ضروری است.
و الحمدللّه ربّ العالمین
نظر شما