به گزارش خبرگزاری حوزه، أمیرالمؤمنین امام علی علیه السلام در نهج البلاغه نکاتی درباره «نتیجه از دست دادن دوستان» بیان می کنند که تقدیم شما فرهیختگان می شود:
حکمت ۶۵:
«فَقْدُ الْأَحِبَّةِ غُرْبَةٌ.»
ترجمه:
از دست دادن دوستان غربت است!
شرح:
غربت واقعی:
امام(علیه السلام) در این گفتار بسیار کوتاه و پرمعنایش به اهمیت دوستان صمیمی اشاره کرده می فرماید: «از دست دادن دوستان غربت است»; (فَقْدُ الاَْحِبَّةِ غُرْبَةٌ).
روشن است که انسان در وطن علاقه های فراوانی دارد; که در مسائل مادی و معنوی از آنها بهره می گیرد و احساس تنهایی نمی کند چون در وطن خویش است و در مشکلات بدون پناه نیست، آرامش خاطر دارد و احساس امنیت می کند; ولی در غربت و دوری از وطن همه اینها را از دست می دهد، خود را تنهای تنها می بیند; بدون یار و یاور و بی پناه و بدون آرامش. امام می فرماید: انسان اگر در وطن خویش هم باشد ولی دوستان را از دست دهد گویی در غربت و دور از وطن است.
همین مضمون در نامه ۳۱ که اندرزنامه امام به فرزند دلبندش امام حسن مجتبی(علیه السلام) است به صورت دیگری نقل شده فرمود: «الْغَریبُ مَنْ لَیْسَ لَهُ حَبیبٌ; غریب کسی است که دوستی ندارد».
در حدیث دیگری از مستدرک الوسائل از پیغمبر اکرم(صلی الله علیه وآله) نقل شده است که فرمود: «الْمَرْءُ کَثیرٌ بِأخیهِ; انسان به وسیله برادران (دینی) خود کثرت و فزونی می یابد».(۱)
اضافه بر اینها، انسان دارای روح اجتماعی است و جوامع بشری در سایه همین روح به وجود آمد. تمدن ها، پیروزی های علمی و پیشرفت صنایع و علوم همه مولود این روح اجتماعی است. به همین دلیل انسان پیوسته تلاش و کوشش می کند دوستان بیشتر و بهتری پیدا کند و آنها که علاقه به انزوا دارند و از انتخاب دوست عاجزند در واقع بیمارند. حال اگر دوستانش را از دست دهد گرفتار حالتی می شود که گویی بخشی از وجود خود را از دست داده است.
پیام این کلام حکمت آمیز این است که هر مسلمانی باید بکوشد و دوستان بیشتری برای خود فراهم سازد ولی مسلم است که هر کسی شایسته دوستی نیست بلکه باید دوستانی انتخاب کرد که کمک بر دین و دنیا باشند.(۲)
پی نوشت:
(۱). مستدرک الوسائل، ج ۹، ص ۷۰، ح ۳.
(۲). سند گفتار حکیمانه: در کتاب مصادر نهج البلاغه آمده است که این کلام حکمت آمیز مانند کلام دیگری که از آن حضرت نقل شده که فرمود: «الْغَریبُ مَنْ لَیْسَ لَهُ حَبیبٌ» سپس می افزاید: این کلام در مجمع الامثال میدانی آمده است. سپس می افزاید: مصادر این کتاب که میدانی بر آنها تکیه کرده کتاب هایی است که قبل از نهج البلاغه تألیف یافته است. (مصادر نهج البلاغه، ج ۴، ص ۵۳).
منبع: کتاب پیام امام امیر المومنین (علیه السلام)، شرح تازه و جامعی بر نهج البلاغه
نظر شما