به گزارش خبرگزاری حوزه، در شیوه نامه ملاحظات محیط زیستی هیأتها و مراسم عزاداری توسط ستاد راهبری محیط زیست، کشاورزی و منابع طبیعی حوزه های علمیه و معاونت آموزش و مشارکت های مردمی سازمان حفاظت محیط زیست در ایام محرم آمده است:
بسم الله الرحمن الرحیم
السلام علیک یا اباعبدالله الحسین علیهالسلام
۱- مقدمه
دهه محرم، فرصتی برای تعظیم شعائر دینی و ترویج ارزشهای انسانی همچون ایثار، عدالت، همدلی و مسئولیتپذیری است. در این میان، توجه به «مسئولیت اجتماعی و محیطزیست» هیأتها نیز ضرورتی انکارناپذیر دارد.
فرهنگ حسینی با آموزههایی همچون حفظ حرمت زمین و آفریدههای خداوند، بستری مناسب برای ترویج سبک زندگی اسلامی ایرانی فراهم میآورد.
از این رو ایام دهه محرم، فرصتی ارزشمند برای ترویج فرهنگ دینی و تقویت باورهای معنوی مردم است. با توجه به حضور گسترده مردم در مراسم عزاداری و نذری، توجه به اصول زیست محیطی میتواند نقش مؤثری در کاهش آثار منفی بر محیط زیست داشته باشد. لذا این شیوه نامه با هدف ترویج رفتارهای مسئولانه در هیأت های مذهبی تدوین شده است.
۲- اصول کلی
پرهیز از اسراف به عنوان یکی از ارزشهای اسلامی
رعایت عدالت محیطزیستی با حفظ حقوق نسلهای آینده
ترویج مسئولیتپذیری اجتماعی در میان اعضا و مخاطبان هیأت
هماهنگی با قوانین و سیاستهای محیطزیستی کشور
الگوسازی فرهنگی با اجرای فعالیتهای سبز و پایدار
۳- محورها و اقدامات پیشنهادی
۱-۳- مدیریت پسماند و کاهش مصرف پلاستیک
استفاده از ظروف قابل شست و شو یا تجزیهپذیر، قابل بازیافت یا ظروف سنتی (فلزی و سفالی)
ممنوعیت استفاده از نی، لیوان و قاشق پلاستیکی یکبار مصرف
ایجاد ایستگاههای جمعآوری و تفکیک زباله خشک و تر
نصب سطلهای تفکیکی و آموزش تصویری برای تفکیک زباله
تشویق عزاداران به همراه آوردن ظروف شخصی
پیشنهاد ویژه: طراحی کمپین «هر عزادار، یک ظرف» با ارائه پاداش معنوی به کسانی که ظروف شخصی میآورند.
۲-۳- مصرف بهینه انرژی و منابع
استفاده از لامپهای کم مصرف در روشنایی هیأت
تنظیم زمانبندی روشنایی و صوت برای کاهش مصرف انرژی
جلوگیری از هدررفت آب در وضوخانه ها و شست و شو
بهرهگیری از پنلهای خورشیدی برای تأمین بخشی از انرژی (در صورت امکان)
پیشنهاد ویژه: سنجش و گزارشگیری میزان کاهش مصرف انرژی و انتشار آن برای مشارکت عمومی
۳-۳- غذای نذری و اصول محیط زیستی
طبخ غذا در حجم متناسب با نیاز برای جلوگیری از اسراف
تشویق به استفاده از ظروف شخصی
استفاده از مواد اولیه محلی و ارگانیک و کم بستهبندی
توزیع غذا با روشهای پاکیزه، بهداشتی و کمهدررفت
توزیع نذری خشک (حبوبات، برنج،...) به جای غذاهای گرم برای حفظ منابع
پیشنهاد ویژه: راهاندازی آشپزخانههای «سبز» در هیأتها
۳-۴- آموزش، فرهنگسازی و مشارکت عمومی
تاکید و تبیین حفاظت از محیط زیست بر اساس آموزه های دینی
برگزاری جلسات توجیهی برای اعضای هیأت در مورد اهمیت محیط زیست
طراحی پوستر، بنر و موشنگرافی با پیامهای سبز حسینی
مشارکت نوجوانان و کودکان در فعالیتهای محیطزیستی
دعوت از فعالان محیطزیستی برای سخنرانی یا مشاوره
اختصاص زمان کوتاه برای نکات محیط زیستی در مراسم های عزاداری
مشارکت عزاداران در برنامههای پاکسازی و تفکیک زباله
پیشنهاد ویژه: برگزاری«مراسم پاکسازی محیط بعد از عزاداری» با حضور جمعی از عزاداران
۳-۵- حمل و نقل و کاهش آلودگی
تشویق به استفاده از وسایل حمل و نقل عمومی یا دوچرخه
ساماندهی سرویس ایابوذهاب دستهجمعی برای عزاداران
کاهش استفاده از خودروهای شخصی با ایجاد ایستگاههای توقف مشترک
نصب تابلوهای راهنمای مسیر سبز و کمترافیک
مدیریت ترافیک محدوده اجرای مراسم و کاهش آلودگی هوا و صوت
پیشنهاد ویژه: همکاری با شهرداری برای بسته شدن برخی خیابانها جهت راهپیمایی پیاده و کاهش آلایندهها
۳-۶- فضای سبز و مکان برگزاری
استفاده از گلدان و فضای سبز برای زیباسازی محل هیأت
جلوگیری از ریختن پسماند در محیط اطراف هیأت
انتخاب مکانهای دارای سیستم دفع پسماند و امکانات زیستمحیطی مناسب
خودداری از نصب بیرویه داربست و بنرهای غیربازیافتی
عدم رهاسازی پسماند در معابر و منابع آبی
پیشنهاد ویژه: اجرای طرح «هر هیأت، یک درخت» با کاشت درخت به نیت امام حسین علیهالسلام
۴- اجرای شیوه نامه و نظارت
تشکیل «کمیته مدیریت سبز هیأت» با مسئولیت اجرا و پایش اقدامات
تهیه چکلیست برای ارزیابی عملکرد محیطزیستی هیأت
ارائه گزارش سالانه اقدامات محیطزیستی به مردم و رسانهها
دریافت بازخورد از شرکتکنندگان و نهادهای محیطزیستی
ارزیابی و معرفی هیأتهای سبز برتر
چکلیست مدیریت سبز هیأتهای عزاداری حسینی:
این چک لیست جهت بررسی رعایت اصول و اقدامات زیستم حیطی در هیأتهای مذهبی تدوین شده و می تواند مبنای ارزیابی، نظارت و ارتقاء عملکرد هیأت ها قرار گیرد.
۱- مدیریت پسماند و کاهش مصرف پلاستیک
استفاده از ظروف قابل شستوشو یا تجزیه پذیر
تفکیک زباله در محل هیأت (خشک، تر، بازیافتی)
نصب سطلهای تفکیکی همراه با آموزش تصویری
عدم استفاده از ظروف پلاستیکی یکبار مصرف در نذریها
۲- مصرف بهینه انرژی و منابع
استفاده از لامپ های کم مصرف
تنظیم ساعات استفاده از سیستمهای صوتی و روشنایی
کنترل مصرف آب در وضوخانه ها و شست و شو
۳- غذای نذری و اصول محیط زیستی
برنامه ریزی برای جلوگیری از اسراف نذری
تشویق عزاداران به استفاده از ظروف شخصی
استفاده از مواد غذایی سالم، محلی و با بسته بندی کم
۴- آموزش، فرهنگسازی و مشارکت عمومی
نصب پوسترها و بنرهای محیط زیستی در محل هیأت
بیان نکات محیط زیستی در مراسم توسط سخنران یا مجری
جذب داوطلبان برای کمک در اجرای برنامه های پاکسازی
۵- حمل و نقل و کاهش آلودگی
تشویق به استفاده از وسایل نقلیه عمومی یا اشتراکی
مدیریت محل پارک خودروها و جلوگیری از ایجاد ترافیک
۶- فضای سبز و مکان برگزاری
حفاظت از فضای سبز اطراف هیأت
پرهیز از رهاسازی پسماند در فضای عمومی یا منابع طبیعی
همکاری با شهرداری برای نظافت پس از مراسم
۷- اجرای شیوهنامه و نظارت
تعیین مسئول محیط زیست در هیأت
مستندسازی اقدامات انجام شده برای گزارشدهی
نظر شما