روحانی هندی: تفسیر درست از دین، راهی به‌سوی صلح و همبستگی است

به گزارش گروه ترجمۀ خبرگزاری حوزه، حجت‌الاسلام اختر علی از روحانیو بنگال غربی هندوستان در گفت‌وگو با خبرنگار خبرگزاری حوزه، با تأکید بر نقش سازنده علما در ترویج فهم صحیح از آموزه‌های دینی، اظهار داشت که تبیین روشن و معتدل از دین می‌تواند نقش مهمی در تقویت همبستگی اجتماعی و کاهش تنش‌های مذهبی در جهان امروز ایفا کند.

در ادامه، شرح این گفت‌وگو را می خوانید:

آیا جنگ‌ها موجب تشدید اختلافات مذهبی در جوامع می‌شوند؟

حجت‌الاسلام اختر علی: بله، بی‌تردید جنگ‌ها در بسیاری موارد زمینه‌ساز تعمیق شکاف‌های مذهبی می‌شوند. جنگ صرفاً یک درگیری نظامی نیست؛ بلکه بسیاری اوقات به باورها و هویت‌های دینی مردم نیز آسیب می‌زند. به‌ویژه زمانی که جنگ با زبان دین توجیه شود یا طرفینِ درگیری با تعابیر دینی معرفی شوند، آن‌گاه تفرقه‌ و خصومت مذهبی شدت می‌گیرد.
برخی از گروه ای افراطی، در پوشش دین به جنایات خود دست می زنند تا دین را بدنام کنند، نظر شما چیست ؟

حجت‌الاسلام اختر علی: دقیقاً چنین است. اگر به تاریخ نگاهی بیندازیم، از جنگ‌های صلیبی گرفته تا ظهور گروه‌هایی مانند داعش، همواره دین ابزاری در دست جنگ‌افروزان بوده تا مشروعیت به خشونت بدهند. در درگیری‌های فلسطین و رژیم صهیونیستی نیز می‌بینیم که چگونه با تکیه بر مفاهیم مذهبی، به این منازعه رنگ و بوی دینی داده‌اند؛ در حالی‌که مسئله در اصل سیاسی و اشغال‌گرانه است. این روند باعث می‌شود اختلافات نه‌فقط سیاسی، بلکه هویتی و اعتقادی شود.

در پی این روند ، بزرگ‌ترین آسیب متوجه مردم عادی می‌شود. در فضای جنگ‌زده، تحمل و اعتماد میان پیروان مذاهب مختلف کاهش می‌یابد. پس از پایان درگیری‌ها نیز آثار این تفرقه باقی می‌ماند. در نتیجه، همزیستی اجتماعی و روابط انسانی دچار بحران می‌شود.

با توجه به اینکه پیام اصلی دین صلح، عدالت و بردباری است، چرا در زمان جنگ این ارزش‌ها نادیده گرفته می‌شوند؟

حجت‌الاسلام اختر علی: پرسش بسیار مهمی است. دین در ذات خود حامی صلح و عدالت است، اما متأسفانه در زمان جنگ، تفسیرهای نادرست و مغرضانه از دین رواج پیدا می‌کند. وقتی گروه‌های افراطی، دین را وسیله‌ای برای تحریک احساسات و مشروع‌سازی خشونت قرار می‌دهند، چهره‌ی واقعی دین در میان تبلیغات سیاسی و رسانه‌ای گم می‌شود. اینجاست که به‌جای صلح و آرامش، به نفرت و دشمنی دامن زده می شود .

در چنین شرایطی راهکار چیست؟ چگونه می‌توان از این وضعیت عبور کرد؟

حجت‌الاسلام اختر علی: راه حل در چند محور خلاصه می‌شود:

1. نقش علما: علمای مذاهب اسلامی باید از سوءاستفاده گروه های افراطی از مفاهیم دینی برای توجیه خشونت جلوگیری کنند. دین باید با نگاهی انسانی، عدالت محور، اخلاق‌محور و صلح‌طلبانه تفسیر شود.
2. نظام آموزشی: در مدارس و دانشگاه‌ها باید بر آموزش بردباری، گفت‌وگوی بین‌ادیانی، و ارزش‌های مشترک اسلامی تأکید شود.
3. رسانه‌ها و فضای مجازی: پیام‌هایی باید منتشر شود که دین را عامل وحدت و پیوند معرفی کند، نه ابزار تفرقه. رسانه نقش کلیدی در اصلاح نگرش عمومی دارد.