خبرگزاری حوزه / بین هیاهو و سر و صدای بچه ها و مادران حاضر در صحن مسجد که برای تهیه صبحانه و میان وعده و نوشیدنی بچه های گشت و ایست بازرسی دور هم جمع شده بودند، صدای زمزمه ضعیفی به گوش می رسید، الهام لقمه هارو توی نایلکس فریزر می گذاشت و فهیمه با دقت خاصی اونا رو داخل سبد می چید، صدای قرچ قرچبرخورد ملاقه به کف قابلمه شربت خاکشیر مو به تن مون سیخ می کرد...
طیبه کمی صدایش رفت بالا فائزه تو رو خدا این ملاقه رو نکش کف قابلمه مورمورم میشه... هنوز اون صدای دلنشین زمزمه دعا گوشم را نوازش می داد دلم می خواست برم کنارش بشینم. دو دل بودم که نکنه مزاحم مناجاتش بشم. از خانم سهیلی که کمی سنش از بقیه بیشتر بود و تقریباً از قدیمی ها ی مسجدو محله به حساب می اومد پرسیدم :شما اون خانمی که کنار پرده نشستن و دعا می خونن رومیشناسید؟ خانم سهیلی برگشت و با تعجب گفت:مگه کسی هست که ایشون را نشناسد؟
خانم کریمی اند، مادر شهیدان کریمی بانی این دور همی، دیشب به تک تک مون زنگ زدن و برنامه امروز رو هماهنگ کردن، چون سنش رفته بالا و بیشتر مراسم ها رو تو خونه خودش برگزار می کنه کمتر میاد مسجد ولی مواقع خاص و وقتایی که شرایط محل مدیریت خانوما رو لازم داشته باشه میون داری با خودشه ...
مدیریت بحران در محلات زمان جنگ، یکی از مهم ترین و حیاتیترین موضوعاتی است که سرنوشت جوامع محلی را تحت تأثیر قرار می دهد، در ادامه، به بررسی ابعاد مختلف مدیریت بحران در محلات زمان جنگ و نقش بانوان در این زمینه میپردازیم:
۱. برنامهریزی پیشگیرانه شناسایی نقاط آسیبپذیر :محلات باید به طور دقیق نقاط آسیبپذیر خود را شناسایی کنند. این نقاط میتوانند شامل مراکز جمعیتی متراکم، زیرساختهای حیاتی مانند بیمارستانها، مدارس و مراکز توزیع آب و برق باشند. ایجاد پناهگاههای امن: احداث و تجهیز پناهگاههای امن برای ساکنان محله، یکی از اقدامات کلیدی است. این پناهگاهها باید مجهز به امکانات اولیه مانند آب، غذا، دارو و سیستمهای ارتباطی باشند. آموزش ساکنان: برگزاری دورههای آموزشی برای ساکنان محله در زمینههای مانند کمکهای اولیه، اطفاء حریق و نحوه تخلیه اضطراری برای مادران و کودکان امری ضروری است.
۲. هماهنگی و ارتباطات تشکیل کمیتههای بحران: تشکیل کمیتههای بحران در سطح محله با مشارکت بانوان رابط با اهالی محل، نیروهای امدادی و مسئولان محلی هماهنگی لازم را در زمان بحران فراهم می آورد.
استفاده از فناوری: بهرهگیری از فناوریهای ارتباطی مانند شبکههای اجتماعی محلی، اپلیکیشنهای هشدار سریع و سیستمهای پیامرسانی محلی مثل:سوپر مارکت، نانوایی محل و... در شرایط بحران اطلاعات حیاتی را به سرعت به ساکنان می رساند.
ارتباط با مراجع بالاتر: برقراری ارتباط مستمر با مراجع بالاتر مانند شهرداری، استانداری و نیروهای نظامی برای دریافت دستورالعملها و هماهنگی اقدامات ضروری است.
۳. تامین منابع و لجستیک انبارش منابع حیاتی: انبارش منابع حیاتی مانند آب، غذا، دارو و سوخت در مکانهای امن و توزیع آنها در زمان بحران از بروز کمبودها جلوگیری می کند. مدیریت توزیع: ایجاد سیستمهای منظم برای توزیع منابع بین ساکنان محله، به ویژه برای گروههای آسیبپذیر مانند کودکان، سالمندان و بیماران، ضروری است. بهرهگیری از منابع محلی: شناسایی و استفاده از منابع محلی مانند کارگاههای تولیدی، مزارع و انبارهای مواد غذایی، فروشگاههای زنجیره ای در تامین نیازهای فوری موثر است.
۴. مدیریت روانی و اجتماعی حمایت روانی: ارائه خدمات مشاوره و حمایت روانی به ساکنان محله، به ویژه کودکان و نوجوانان و مادران باردار بروز مشکلات روانی ناشی از جنگ را کاهش می دهد.
تقویت روحیه جمعی: برگزاری برنامههای جمعی مانند نماز جماعت، جلسات دعا و فعالیتهای فرهنگی و همکاری دسته جمعی در مساجد و پایگاههای مردمی، روحیه مقاومت و همبستگی را در بین ساکنان تقویت می کند
مدیریت شایعات: مقابله با شایعات و انتشار اطلاعات درست و به موقع از ایجاد هرج و مرج و ترس بیمورد جلوگیری می کند.
۵. درسگیری و بهبود تحلیل عملکرد: پس از هر بحران، تحلیل عملکرد مدیریت بحران و شناسایی نقاط قوت و ضعف توسط بزرگ جمع با مشورت جوانان و نوجوانان به بهبود برنامهها و اقدامات آینده منجر می شود. مدیریت بحران در محلات زمان جنگ نیازمند برنامهریزی دقیق، هماهنگی قوی، تامین منابع کافی و حمایت روانی و اجتماعی است. با اجرای اقدامات پیشگیرانه، استفاده ازتجربیات بزرگترهای محل، و مشارکت فعال ساکنان، میتوان اثرات منفی جنگ را کاهش داد و روند بازیابی و بازسازی را تسریع کرد.
حضور فعال بانوان درایجاد همدلی و اتحاد در محلهها، بهویژه در زمان بحران، نقش مهمی در تقویت روحیه و همبستگی اجتماعی دارد.
راهکارهایی برای بانوان فعال مسجدی برای اثرگزاری بیشتر:
۱. تشکیل گروههای حمایت روانی: بانوان میتوانند گروههای حمایت روانی تشکیل دهند تا به افراد آسیبدیده از بحران، بهویژه کودکان و سالمندان، کمک کنند.
۲. برگزاری جلسات دعا و نیایش: برگزاری جلسات دعا و نیایش در مسجد یا منازل، برای تقویت روحیه و ایجاد آرامش در محله.
۳. توزیع بستههای غذایی: جمعآوری و توزیع بستههای غذایی بین خانوادههای نیازمند و آسیبدیده از بحران.
۴. برپایی کارگاههای آموزشی: برگزاری کارگاههای آموزشی در زمینههایی مانند مدیریت استرس، کمکهای اولیه و مهارتهای زندگی.
۵. ایجاد شبکههای ارتباطی: ایجاد شبکههای ارتباطی بین بانوان محله برای تبادل اطلاعات و حمایت از یکدیگر.
۶. برگزاری مراسم مذهبی: برگزاری مراسم مذهبی مانند عزاداریها و جشنهای مذهبی برای تقویت روحیه و اتحاد محله.
۷. توزیع البسه و لوازم ضروری: جمعآوری و توزیع البسه و لوازم ضروری بین خانوادههای نیازمند.
۸. برپایی ایستگاههای سلامت: برپایی ایستگاههای سلامت برای ارائه خدمات پزشکی و مشاورهای به افراد آسیبدیده.
۹. تشکیل گروههای داوطلبانه: تشکیل گروههای داوطلبانه برای کمک به پاکسازی و بازسازی محله پس از بحران.
این ایدهها میتوانند به بانوان مسجدی کمک کنند تا در زمان بحران، نقش فعال و تأثیرگذاری در ایجاد همدلی و اتحاد در محلهها ایفا کنند. با اجرای این برنامهها، میتوان روحیه و همبستگی اجتماعی را تقویت کرده و به افراد آسیبدیده از بحران کمک کرد.
مریم فلاحی
نظر شما