برای فهم قرآن به اهل بیت(ع) پناه ببریم

حجت الاسلام و المسلمین حسین شم آبادی از اساتید حوزه علمیه قم در گفت وگو با خبرنگار خبرگزاری حوزه در ساری، با تسلیت به مناسبت سالگرد شهادت امام رضا (ع) اظهار داشت: برای شناخت بهتر ائمه معصومین(ع) باید به کلام خود معصومین (ع) مراجعه کنیم.

وی افزود: امام رضا (ع) در بیانی فرمودند: کسی از دنیا برود، اما برای خودش امامی مشخص نکرده باشد، به مرگ جاهلیت مرده است، «من مات و لیس له امام مات میتة جاهلیة»

استاد حوزه علمیه قم گفت: مقام اهل بیت (ع) آنقدر بالا است که حضرت فرمود خداوند متعال ما را با روحی از خودش که مقدس و مطهر است، همراه کرده و آن روح همیشه همراه ما اهل بیت (ع) است و ما را مدد می رساند و توفیق عنایت می کند. (إثبات الهداة بالنصوص و المعجزات؛ ج ‌۵؛ ص۳۴۴)

استاد حوزه علمیه قم بیان کرد: اهل بیت (ع) از جایگاه بلندی برخوردارند؛ به گونه ای که امام رضا (ع) فرمود: هرگاه ما مردی را ببینیم، حقیقتا به باطن و کنهش آگاه می شویم؛ اگر مؤمن باشد، به ایمانش آگاهیم؛ اگر مشرک باشد همین طور. «وَ إِنَّا لَنَعْرِفُ‌ الرَّجُلَ‌ إِذَا رَأَیْنَاهُ بِحَقِیقَةِ الْإِیمَانِ وَ حَقِیقَةِ النِّفَاق» (تفسیر القمی؛ ج‌ ۲؛ ص: ۱۰۴)

وی ادامه داد: برای اهل بیت (ع) خواب و بیداری معنا ندارد؛ خواب مانع کارهای آنها نیست و موجب غفلت آنها نمی شود، از این رو امام رضا (ع) فرمود: خواب و بیداری ما یکی است؛ «مُعَاوِیَةُ بْنُ حُکَیْمٍ، عَنِ الْحَسَنِ بْنِ عَلِیِّ ابْنِ بِنْتِ إِلْیَاسَ، عَنْ أَبِی الْحَسَنِ الرِّضَا (ع)، قَالَ:: قَالَ لِیَ ابْتِدَاءً «إِنَّ أَبِی کَانَ عِنْدِی الْبَارِحَةَ». قُلْتُ: أَبُوکَ!؟ قَالَ: «أَبِی». قُلْتُ: أَبُوکَ!؟ قَالَ: «أَبِی». قُلْتُ: أَبُوکَ!؟ قَالَ: «فِی الْمَنَامِ، إِنَّ جَعْفَراً کَانَ یَجِی‌ءُ إِلَی أَبِی فَیَقُولُ: یَا بُنَیَّ افْعَلْ کَذَا، یَا بُنَیَّ افْعَلْ کَذَا». قَالَ فَدَخَلْتُ عَلَیْهِ بَعْدَ ذَلِکَ، فَقَالَ لِی: «یَا حَسَنُ، إِنَّ مَنَامَنَا وَ یَقَظَتَنَا وَاحِدَةٌ». (قرب الإسناد (ط - الحدیثة)؛ النص؛ ص: ۳۴۸)

حجت الاسلام و المسلمین شم آبادی به آیه ۱۰۵ از سوره مبارکه توبه اشاره کرد و یادآور شد: «وَ قُلِ اعْمَلُوا فَسَیَرَی اللَّهُ عَمَلَکُمْ وَ رَسُولُهُ وَ الْمُؤْمِنُونَ وَ سَتُرَدُّونَ إِلی‌ عالِمِ الْغَیْبِ وَ الشَّهادَةِ فَیُنَبِّئُکُمْ بِما کُنْتُمْ تَعْمَلُونَ» (توبه: ۱۰۵)؛ امام رضا (ع) فرمود: مراد از «مؤمنون»، علی (ع) و فرزندان ایشان هستند.

استاد حوزه علمیه قم خاطرنشان کرد: اهل بیت (ع) به روح خداوند متعال مؤید هستند؛ چشم بصیرت دارند و از درون افراد آگاه هستند؛ خواب و بیداری برای آنها یکسان است؛ اعمال ما شیعیان برای آن بزرگواران عرضه می شود.

وی افزود: در شناخت قرآن و این که اهل بیت (ع) چه نسبتی با قرآن دارند، از طرفی قرآن شریف می‌فرماید: «انّا نحن نزلنا الذکر و انا له لحافظون»؛ از طرفی در آیه تطهیر می فرماید: «انما یرید الله لیذهب عنکم الرجس اهل البیت و یطهرکم تطهیرا»؛ یعنی اراده تکوینی خداوند بر این قرار گرفته است که اهل بیت(ع) را از هر رجس و پلیدی دور نگاه دارد و آنها را پاک و مطهر قرار بدهد؛ پس از طرفی قرآن از تحریف منزه است و از طرفی دیگر ائمه (ع) از گناه مصون هستند.

حجت الاسلام و المسلمین شم آبادی اضافه کرد: قرآن و اهل بیت(ع) دو بال و دو ثقل هستند، چنانچه حدیث ثقلین گواه بر همین مطلب است؛ هر دو قرآن هستند؛ اما یکی قرآن صامت و دیگری قرآن ناطق؛ یکی قرآن علمی و مکتوب و دیگری قرآن عینی و خارجی، اگر جایی از قرآن را نفهمیدیم، باید به قرآن ناطق رجوع کنیم چرا که اهل بیت (ع) تبیان هستند.

وی به آیه ۴۴ از سوره مبارکه نحل اشاره نمود و ابراز کرد: «... وَأَنْزَلْنَا إِلَیْکَ الذِّکْرَ لِتُبَیِّنَ لِلنَّاسِ مَا نُزِّلَ إِلَیْهِمْ وَلَعَلَّهُمْ یَتَفَکَّرُونَ». حضرت امیرالمؤمنین علی (ع) و فرزندانش مفسّر و مبیّن قرآن هستند و باید به آنها مراجعه کرد.

استاد حوزه علمیه قم خاطرنشان کرد: حضرت رضا(ع) علاقه زیادی به تلاوت قرآن داشتند، در روایت آمده که آنقدر به قرآن علاقه داشت که شب‌ها بیدار می شدند و تلاوت قرآن انجام می دادند. «وَ کَانَ یُکْثِرُ بِاللَّیْلِ‌ فِی‌ فِرَاشِهِ‌ مِنْ‌ تِلَاوَةِ الْقُرْآنِ‌ فَإِذَا مَرَّ بِآیَةٍ فِیهَا ذِکْرُ جَنَّةٍ أَوْ نَارٍ بَکَی وَ سَأَلَ اللَّهَ الْجَنَّةَ وَ تَعَوَّذَ بِهِ مِنَ النَّار» (عیون أخبار الرضا (ع)؛ ج‌ ۲؛ ص ۱۸۲)

حجت الاسلام و المسلمین شم آبادی خاطرنشان کرد: اهل بیت(ع) و امام رضا(ع) به کُنه و باطن قرآن اشراف دارند، اگر قرآن به ما خطاب کرد که چرا در قرآن تدبر نمی کنید؟ «افلا یتدبرون القرآن ...»؛ تدبّر در قرآن یعنی برداشت هایی از ظاهر الفاظ قرآن و آنچه از ظاهر می فهمیم؛ اما اهل بیت (ع) فراتر از تدبر، استنطاق می کنند، «فَاسْتَنْطِقُوهُ‌ وَ لَنْ یَنْطِقَ وَ لَکِنْ أُخْبِرُکُمْ عَنْهُ أَلَا إِنَّ فِیهِ عِلْمَ مَا یَأْتِی وَ الْحَدِیثَ عَنِ الْمَاضِی وَ دَوَاءَ دَائِکُمْ وَ نَظْمَ مَا بَیْنَکُم» (شرح نهج البلاغة لابن أبی الحدید؛ ج ‌۹؛ ص ۲۱۷)

وی گفت: اهل بیت(ع) قرآن را به نطق در می آورند، یعنی به باطن و حقیقت معارف پنهانی قرآنی اشراف دارند، به تأویل قرآن آگاه هستند، از این رو ما باید در فهم قرآن به اهل بیت (ع) پناه ببریم و از آنها در استنطاق و فهم قرآن مدد بجوییم.

استاد حوزه علمیه قم اظهار کرد: اگر در قرآن آمده است: « ... تبیانا لکل شیء»؛ پس همه علوم، اسلامی هستند «و لا رطب و لا یابس الا فی کتاب مبین» هیچ تر و خشکی نیست، مگر اینکه در قرآن بیان شده و همه چیز در قرآن بیان شده است.

وی خاطرنشان کرد: نمی‌شود که اصل و فرع همه چیز در قرآن بیان شده باشد؛ اصل و ریشه اش در قرآن بیان شده و بر ما است که در کنار اهل بیت (ع) بتوانیم از این اصول، فروعش را اجتهاد کنیم، پس همه علوم در قرآن آمده اما بر ما است، این ما هستیم که باید با اجتهاد به این معارف برسیم.

حجت الاسلام و المسلمین شم آبادی ابراز کرد: امام رضا (ع) از شیعیان خودشان اینگونه مطالبه می کنند: «حَدَّثَنَا أَبِی رَضِیَ اللَّهُ عَنْهُ قَالَ حَدَّثَنَا سَعْدُ بْنُ عَبْدِ اللَّهِ عَنْ یَعْقُوبَ بْنِ یَزِیدَ عَنْ عُبَیْدِ بْنِ هِلَالٍ قَالَ: سَمِعْتُ أَبَا الْحَسَنِ الرِّضَا ع یَقُولُ إِنِّی‌ أُحِبُ‌ أَنْ‌ یَکُونَ‌ الْمُؤْمِنُ‌ مُحَدَّثاً قَالَ قُلْتُ وَ أَیُّ شَیْ‌ءٍ الْمُحَدَّثُ قَالَ الْمُفَهَّمُ.» (عیون أخبار الرضا (ع)؛ ج‌ ۱؛ ص ۳۰۷)

وی یادآور شد: امام رضا (ع) اشاره می کنند که مؤمن می تواند به جایگاهی برسد که خداوند متعال و فرشتگان با او سخن می گویند، او را هدایت می کنند، کسی که خداوند متعال، فهم را روزی او گردانیده باشد؛ «و الذی یصلی علیه و ملائکته و یخرجکم من الظلمات الی النور»؛ امام رضا (ع) دوست دارند که شیعیانشان به مقام محدَّث و مفهّم برسند.

انتهای پیام. /