به گزارش خبرنگار خبرگزاری حوزه از مشهد، حجتالاسلام سیدحمیدرضا حسینیدانشور در نشست علمی دهمین نمایشگاه تخصصی کتب حوزوی و معارف اسلامی با موضوع «پژوهش و مرجعیت علمی حوزه» به تشریح دیدگاههای مقام معظم رهبری درباره ضرورت پژوهش پرداخت و گفت: رهبر معظم انقلاب بارها تأکید کردهاند که دشمن برای دور کردن طلاب از پژوهش حاضر است هزینههای سنگینی انجام دهد، چراکه میدانند بدون پژوهش قوی، مرجعیت علمی حوزه تضعیف خواهد شد.
وی افزود: اگر مشاهده کردید کسی در مسیر پژوهش مانعتراشی میکند یا از تقویت این فضا جلوگیری میکند، یقین بدانید در پازل دشمن حرکت میکند؛ ولو اینکه عامل مستقیم دشمن نباشد. این نشان میدهد اهمیت پژوهش به حدی است که رهبری معظم انقلاب بیش از بیست سال است بر کلیدواژههایی همچون نهضت نرمافزاری و تولید علم تأکید میفرمایند.
پژوهش؛ زیربنای مرجعیت علمی حوزه
استاد حوزه علمیه خراسان در ادامه با اشاره به جایگاه پژوهش در ایجاد مرجعیت علمی گفت: اگر حوزه میخواهد در میان مردم و جامعه به عنوان مرجع علمی شناخته شود، باید به پژوهش و تولید علم توجه ویژه داشته باشد.
وی اشاره کرد: مرجعیت علمی تنها به معنای پاسخگویی به مسائل عبادی مانند نماز و روزه نیست؛ بلکه حوزه باید بتواند در موضوعات سیاسی، اجتماعی، تربیتی و حتی در عرصههای مرتبط با زندگی روزمره مردم، مرجع و محل مراجعه باشد.
این پژوهشگر حوزه علمیه خراسان با مقایسه نگاه دانشگاه و حوزه به پژوهش افزود: در مدارس حوزوی معمولاً از هفته پژوهش سخن میگوییم، در حالی که در دانشگاه از هفته پژوهش و فناوری یاد میکنند. این تفاوت نشاندهنده عمق نگاه است؛ زیرا فناوری یعنی تبدیل علم به خدمت و محصول برای جامعه. اگر ما نتوانیم از پژوهش به مرحله کاربردیسازی و خلق ارزش برسیم، طبیعی است که مرجعیت علمی حوزه در عرصههای اجتماعی کمرنگ شود.
خروج از «غار تنهایی» و پیوند با نیازهای جامعه
حجتالاسلام حسینیدانشور با نقد سبک زندگی علمی طلاب که آن را به «غار تنهایی» تشبیه کرد، ادامه داد: بسیاری از طلاب سالها در فضای صرفاً درسی باقی میمانند، بیآنکه با نیازهای واقعی جامعه ارتباط بگیرند. در حالی که حوزه برای تحقق تمدن اسلامی باید از این غار خارج شود و با رصد دقیق نیازهای جامعه، پاسخهای علمی و نوآورانه ارائه دهد.
وی افزود: هر طلبهای در مسیر تحصیل باید مدام از خود بپرسد آنچه میخواند چه ارتباطی با نیازهای آینده جامعه دارد و چگونه میتواند به مرجعیت علمی حوزه کمک کند. این نگاه است که میتواند طلبهها را از انزوا خارج کرده و آنان را به بازیگران اصلی عرصههای فکری و اجتماعی تبدیل کند.
پژوهش؛ نیاز مشترک اجتهاد، تبلیغ و اقامه دین
این استاد و پژوهشگر با اشاره به سه عرصه اصلی فعالیت حوزه یعنی تفکر و اجتهاد، اقامه دین و تبلیغ خاطرنشان کرد: در هیچیک از این عرصهها نمیتوان بدون پژوهش موفق بود. مجتهد شدن بدون پژوهش امکان ندارد، فعالیتهای اجرایی و اجتماعی نیازمند پژوهش عمیق است و حتی تبلیغ دینی نیز بدون شناخت نیازهای واقعی مردم و مطالعه دقیق متون دینی، نمیتواند اثرگذار باشد.
وی پژوهش را به «آب» برای حیات علمی حوزه تشبیه کرد و گفت: همانگونه که حیات جسمانی بدون آب دوام نمیآورد، حیات علمی نیز بدون پژوهش دوام نخواهد داشت. اگر حوزه بخواهد در آینده بهعنوان مرجع علمی در جامعه و جهان شناخته شود، باید پژوهش را در متن زندگی طلبهها نهادینه کند.
حجتالاسلام حسینیدانشور در پایان سخنان خود تأکید کرد: حوزه علمیه برای دستیابی به مرجعیت علمی باید همزمان با تعمیق دروس سنتی، به پژوهش و نوآوری بپردازد. طلاب باید از غار تنهایی خارج شوند و در کنار فراگیری علوم دینی، با نیازهای جامعه و جهان معاصر ارتباط برقرار کنند. تنها در این صورت است که میتوان امید داشت حوزه همچنان مرجع فکری، فرهنگی و اجتماعی امت اسلامی باقی بماند.
نظر شما